Już pierwszą specustawą z 2 marca br., czyli tzw. tarczą antykryzysową rząd wprowadził dla mikroprzedsiębiorców możliwość otrzymania pożyczki do 5 tysięcy zł. Pożyczka jest wypłacana ze środków Funduszu Pracy jednorazowo, po podpisaniu umowy. Okres jej spłaty nie może przekroczyć 12 miesięcy, przy czym rozpoczęcie spłaty pożyczki będzie następowało po trzymiesięcznym okresie karencji.
Kolejne wersje tarczy antykryzysowej zmieniały przepisy dotyczące pożyczek na korzystniejsze dla przedsiębiorców, m.in. poszerzały krąg ich odbiorców, również o samozatrudnionych. Pierwsza wersja tarczy zakładała, że warunkiem umorzenia pożyczki było "utrzymanie stanu zatrudnienia z 29 lutego". Wprowadzony zmianą art. 15 zzd ust. 7 tzw. ustawy covidowej mówi, że "we wniosku o umorzenie mikroprzedsiębiorca oświadcza, że prowadził działalność gospodarczą przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki", co oznacza, że do umorzenia pożyczki wystarczy, by firma przetrwała na rynku, nie musi już utrzymać takiego samego zatrudnienia.
Resort rodziny, pracy i polityki społecznej chce, by powiatowe urzędy pracy podpisywały aneksy do umów z tymi mikrofirmami, które podpisały umowy o pożyczki przed 18 kwietnia br. Dlaczego? Bo taką interpretację wydał resort i rozesłał do wszystkich powiatów. I to pomimo, że w nowej ustawie covidowej znalazł się przepis przejściowy, który mówi, że do pożyczek udzielonych przed dniem wejścia w życie nowej ustawy, stosuje się nowe przepisy.
Zobacz w LEX: Tarcza antykryzysowa przewiduje szereg rozwiązań dla przedsiębiorców. Z czego dokładnie mogą skorzystać? >
Zbędna biurokracja
Związek Powiatów Polskich uważa, że po wprowadzeniu kolejnych wersji tarczy antykryzysowej nie trzeba aneksować umów i zwrócił się do resortu rodziny, pracy i polityki społecznej o zmianę interpretacji przepisów, jaka została przesłana do powiatowych urzędów pracy. Zdaniem ZPP zmiana przepisów, jaka miała miejsce 18 kwietnia wprowadziła zmiany umów z mocy prawa i dlatego wprowadzanie aneksów nie jest konieczne. Samo podpisywanie setek tysięcy umów w znaczący sposób obciąża urzędy pracy, a dodatkowe, niepotrzebne ich aneksowanie jest przysparzaniem im niepotrzebnej papierkowej roboty. Według szacunków do 16 kwietnia br. podpisano 120 tysięcy umów, gdyby na 1 aneks poświęcić 15 minut pracy, to i tak wymaga to 30 tysięcy godzin pracy pracowników powiatowych urzędów pracy…
- Ponadto wskazywanie na konieczność aneksowania umów przy każdej zmianie specustawy covidowej stanowi niebezpieczny precedens. Powiatowe urzędy pracy będą prawdopodobnie obsługiwać miliony umów z przedsiębiorcami. Można się również spodziewać kolejnych zmian przepisów. Trudno wyobrazić sobie, aby w takim przypadku każdorazowo konieczne było potwierdzanie przez strony zmian warunków zawartych umów, do których doszło na podstawie przepisów prawa – napisał starosta Andrzej Płonka, prezes ZPP w liście do Jolanty Flaszyńskiej, dyrektor Departamentu Rynku Pracy.
Zobacz procedurę w LEX: Udzielenie mikroprzedsiębiorcy pożyczki na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności w związku z pandemią koronawirusa >
- Ponieważ takich umów zawarto 130 tysięcy, opinia Departamentu Rynku Pracy jest przejawem nadmiernej biurokracji. Bardzo prosimy, by ją zmienić, zwłaszcza że nie wszyscy przedsiębiorcy, zwłaszcza ci najmniejsi, mają profil zaufany, a samorządy nie mają możliwości, by ich do tego przymusić – tłumaczyła mec. Bernadeta Skóbel z ZPP podczas spotkania zespołu ds. ochrony zdrowia i polityki społecznej działającego w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Czytaj też: Lewiatan: Niektóre urzędy pracy zwlekają z uruchomieniem pomocy dla przedsiębiorców>>
Uproszczenie procedur wypracowane z przedsiębiorcami
Innego zdania jest resort rodziny, pracy i polityki społecznej. Jak powiedziała wiceminister Alina Nowak, powiatowe urzędy pracy powinny podpisywać aneksy z mikroprzedsiębiorcami. Żeby jednak nie kumulować w jednym czasie tak wielu tysięcy umów, ministerstwo dało możliwość ich aneksowania dopiero w momencie, gdy mikroprzedsiębiorcy zwrócą się o umorzenie pożyczek.
– Uprościliśmy w granicach prawa takie postępowanie i rozmawialiśmy z przedstawicielami pracodawców, którzy uznają, że dołączanie aneksu w momencie, gdy przedsiębiorca zwróci się z wnioskiem o umorzenie pożyczki jest właściwe - powiedziała wiceminister. I podkreśliła, że rząd zmienił warunki udzielania pożyczek, by poszerzyć krąg osób, które mogą skorzystać z tego wsparcia.
Przypomnijmy, że od 18 kwietnia br. obowiązuje tzw. tarcza antykryzysowa 2.0, która zakłada zwiększenie dostępności pożyczek dla mikroprzedsiębiorców. Będą mogły z nich skorzystać również te firmy, które nie zatrudniają pracowników. Jak wyjaśniała wiceminister Nowak, część przedsiębiorców chciała mieć potwierdzenie „czarno na białym”, że warunki umowy zostały zmienione.
Aneksy do umów tylko na wniosek
Starostowie nie kwestionują korzystnej dla mikroprzedsiębiorców zmiany. Przedstawiają jednak argumentację prawną, że nie trzeba wprowadzać aneksowania, bo rozwiązanie to weszło z mocy ustawy i każdemu przedsiębiorcy, który spełnia warunki, przysługuje umorzenie. Dotyczy to również sytuacji, gdy nie zwróci się on o umorzenie pożyczki czy aneksowanie umowy. Takie są bowiem skutki prawne wejścia w życie przepisu przejściowego.
Dlatego Grzegorz Kubalski, zastępca dyrektora Biura ZPP apelował o znalezienie balansu zadowalającego wszystkie strony. I zaproponował, by na wniosek przedsiębiorcy podpisywać aneks do umowy. Natomiast jeśli przedsiębiorca nie ma takiej potrzeby, to uznać, że umorzenie pożyczki nastąpiło z mocy prawa. To pozwoli odciążyć powiatowe urzędy pracy, które są w tej chwili „zasypane pracą”.
Sprawdź w LEX: Kto w imieniu spółki cywilnej może wystąpić do urzędu pracy o mikropożyczkę na pokrycie kosztów działalności w związku z COVID-19? >
Jednocześnie ZPP proponuje, aby wysłać do przedsiębiorców jednostronną informację z zmianie zasad umarzania pożyczek, wprowadzonych kolejną wersją specustawy COVID-owej. To pozwoliłoby przedsiębiorcom poczuć się bezpieczniej i mieć informację „czarno na białym”.
Rozwiązanie to popiera również prezydent Bielska-Białej Jarosław Klimaszewski i podkreśla, że wszyscy powinni poprzeć takie kompromisowe rozwiązanie, które pozwoli mikroprzedsiębiorcom poczuć się bezpieczniej i jednocześnie usprawnić działania urzędów pracy.
Obecne rozwiązanie resort rodziny, pracy i polityki społecznej wypracował ze wszystkimi stronami i umożliwił przesunięcie w czasie aneksowania umów, na razie więc pozostaje ono bez zmian. Wiceminister Alina Nowak obiecała jednak zastanowić się nad propozycją samorządowców.
Zobacz procedurę w LEX: Narzędzia podatkowe wspierające zwalczanie pandemii koronawirusa >
Zasady udzielania pożyczek
Pożyczka wraz z odsetkami na wniosek mikroprzedsiębiorcy podlega umorzeniu pod warunkiem, że mikroprzedsiębiorca będzie prowadził działalność gospodarczą przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki. Oświadczenie o prowadzeniu działalności gospodarczej przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki, zawarte jest we wniosku o umorzenie pożyczki. Pożyczkobiorca składa je pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
