Czytaj też:  Uchwały antysmogowe – co zmieni się po nowelizacji?
Czytaj też: Uchwała antysmogowa nie musi obejmować całej gminy

Z postanowień art. 96 ust. 8 Prawa ochrony środowiska wynika pośrednio, że adresatami zakazów lub ograniczeń wynikających z uchwał antysmogowych nie będą podmioty eksploatujące instalacje wymagające pozwolenia zintegrowanego, pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza albo dokonania zgłoszenia. W związku z tym nie mogą być one adresatami obowiązków wynikających z uchwał antysmogowych.

 
Jednocześnie w art. 96 ust. 6 pkt 2 Prawa ochrony środowiska wskazano, że obligatoryjnym elementem każdej uchwały antysmogowej będzie wskazanie podmiotów lub instalacji, dla których wprowadza się ograniczenia lub zakazy w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw. Z powyższego wynika zatem, że adresaci obowiązków wynikających z uchwał antysmogowych mogą być skonkretyzowani w dwojaki sposób.

 
Z jednej strony przez wskazanie konkretnych kategorii osób (np. mieszkańców określonych obszarów) lub przez określenie rodzajów instalacji objętych takimi zakazami lub ograniczeniami. W prowadzenie takiego rozwiązania jest następstwem tego, że duża część instalacji będzie na podstawie art. 96 ust. 8 Prawa ochrony środowiska wyłączona z zakresu obowiązywania uchwał antysmogowych. W stosunku do pozostałych mogą zaś się pojawić uzasadnione wątpliwości, czy w konkretnym przypadku występuje instalacja w rozumieniu art. 3 pkt 6 Prawa ochrony środowiska. Dlatego też w celu zwiększenia efektywności omawianych rozwiązań zobowiązano sejmiki województw do wskazania kategorii podmiotów spalających paliwa także w innych urządzeniach niż instalacje. Takie rozwiązanie ma także tę zaletę, że może ono obejmować swoim zakresem także podmioty korzystające z pojazdów, w których następuje spalanie paliw. Nie stanowią one bowiem instalacji ale niewątpliwie emitują gazy i pyły powstałe w procesie spalania paliw.

 

Dowiedz się więcej z książki
Decyzje środowiskowe
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł



@page_break@

Jednocześnie omawiając aspekt podmiotowy obowiązywania uchwał antysmogowych nie można zapominać o wynikającej z art. 96 ust. 7 pkt 3 Prawa ochrony środowiska fakultatywnej możliwości określenia w uchwałach antysmogowych obowiązków podmiotów objętych ich postanowieniami w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia kontroli. Niestety rozwiązania te nie są zbyt precyzyjne. Uwzględniając jednak fakt, że skorzystanie z tej możliwości będzie stanowiło kolejne ograniczenie konstytucyjnych wolności należy uznać, że na tej podstawie nie będą mogły być modyfikowane zasady przeprowadzania kontroli wynikające z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w odniesieniu do podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, a w stosunku do pozostałych wynikających z art. 379-380 Prawa ochrony środowiska. Z art. 96 ust. 7 pkt 3 Prawa ochrony środowiska wynika bowiem, że modyfikacja fakultatywna rozwiązania odnosząca się do przeprowadzenia kontroli może odnosić się jedynie do obowiązków podmiotów korzystających ze środowiska w trakcie kontroli (np. doprecyzowujących sposób udostępnienia w trakcie kontroli instalacji lub urządzeń, w których ma miejsce spalanie paliw), ale już nie zasad i standardów przeprowadzania kontroli, te powinny bowiem wynikać bezpośrednio z ustawy, a nie z przepisów prawa miejscowego.
 

Tak szerokie określenie kręgu podmiotów, które mogą być objęte zakazami lub ograniczeniami w sposób bezpośredni przekładać się będzie na ewentualną możliwość kwestionowania rozwiązań wynikających z uchwał antysmogowych. Zgodnie bowiem z postanowieniami art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz.U. z 2013 r., poz. 596 z późn. zm.) „Każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone przepisem aktu prawa miejscowego, wydanym w sprawie z zakresu administracji publicznej, może - po bezskutecznym wezwaniu organu samorządu województwa, który wydał przepis, do usunięcia naruszenia - zaskarżyć przepis do sądu administracyjnego.”

Na kanwie postanowień tego przepisu w oirzecznictwie przyjmuje się, że „Podmiot wnoszący skargę musi wykazać istnienie po jego stronie interesu prawnego, czyli osobistego, konkretnego i aktualnego prawnie chronionego interesu, którym może być realizowany na gruncie określonego przepisu prawa, najczęściej materialnego, bezpośrednio wiążącego zaskarżony akt z indywidualną i prawnie chronioną sytuacją strony. Ponadto w związku z treścią art. 90 ust. 1 i art. 91 ust. 1 u.s.w. dodatkowym warunkiem zaskarżenia do sądu administracyjnego uchwał sejmiku województwa jest wykazanie, że w wyniku podjęcia takiej uchwały doszło do naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia podmiotu wnoszącego taką skargę.” (wyrok NSA z dnia 25 marca 2014 r., sygn. II OSK 355/14, Lex nr 1461244). Przenosząc powyższe standardy na grunt uchwał antysmogowych należy stwierdzić, że interes prawny w kwestionowaniu uchwał antysmogowych będą miały wszystkie podmioty będące adresatami zakazów lub ograniczeń, to zaś powoduje że uchwały te mogą stanowić dosyć często przedmiot sądowej kontroli.

 


Dlatego też podsumowując powyższe rozważania co do zasady należy pozytywnie ocenić samą możliwość wprowadzenia zakazów lub ograniczeń w zakresie spalania paliw. Nie oznacza to jednak, że będzie to proces prosty. Trudności będzie bowiem rodzić już samo wyznaczenie terenu objętego zakazami lub ograniczeniami. Podobne trudności może rodzić także precyzyjne określenie adresatów ograniczeń oraz zakazów, a także przypadków, w których będą one mogły być wprowadzane. Nie oznacza to jednak, że możliwości wynikające z art. 96 Prawa ochrony środowiska nie powinny być wykorzystywane w praktyce.

Czytaj też:  Uchwały antysmogowe – co zmieni się po nowelizacji?
Czytaj też: Uchwała antysmogowa nie musi obejmować całej gminy

Dowiedz się więcej z książki
Decyzje środowiskowe
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł