Rada miasta zatwierdziła taryfę za zbiorowe odprowadzanie ścieków opadowych i roztopowych przez zarząd dróg miejskich. W zatwierdzonej taryfie określono cenę netto w złotych za 1 m2 na miesiąc dla 4 grup odbiorców usług w zakresie zbiorowego odprowadzania ścieków opadowych i roztopowych z powierzchni zanieczyszczonych o trwałej nawierzchni.

Skargę na powyższą uchwałę wniosła spółdzielnia mieszkaniowa zarzucając naruszenie przepisów art. 27 ust. 5 i art. 2 pkt 8c ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858)  w związku z przyjętym w zaskarżonej uchwale sposobem rozliczania z odbiorcami odpłatności za odprowadzanie ścieków opadowych i roztopowych, tj. od wielkości powierzchni utwardzonych. W ocenie skarżącej ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę wskazuje na dokonywanie rozliczeń od ilości odprowadzonych ścieków, przy zastosowaniu ustalonej stawki opłat, a ilość ta powinna być ustalona na podstawie wskazań urządzeń pomiarowych, a w przypadku ich braku powinna być ustalona przez strony umowy o odprowadzanie ścieków jako równa ilości wody pobranej lub ilości ścieków określonej w umowie.

Rada miasta w odpowiedzi na skargę wniosła o jej oddalenie, stwierdzając w uzasadnieniu, że zarzut naruszenia art. 26 ust. 1 i art. 27 ust. 5 oraz art. 2 pkt 8c ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858) jest całkowicie bezzasadny ponieważ w przypadku wód opadowych i roztopowych nie może być mowy o wodach uprzednio pobranych z ujęć własnych lub od przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego, mają one bowiem pochodzenie naturalne. W związku z tym nie jest możliwe określenie ilości odprowadzonych ścieków jako równej ilości wody pobranej i nie jest możliwe ustalenie ilości odprowadzonych ścieków na podstawie wskazań urządzeń pomiarowych gdyż takie urządzenia nie są instalowane w przypadku urządzeń kanalizacyjnych służących odprowadzaniu wód opadowych i roztopowych. Stąd, jedną z możliwych metod określenia ilości ścieków, w tym przypadku, jest określenie wielkości powierzchni, z których wody te spływają, przy czym określenie to musi nastąpić w jednostkach właściwych określeniu powierzchni, to jest w metrach kwadratowych. W ocenie organu taki sposób określenia podstawy opłat za odprowadzanie wód odpadowych i roztopowych przyjęty został w rozporządzeniu Ministra Budownictwa z dnia 28 czerwca 2006 r. w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 127, poz. 886). Rozporządzenie to zawiera upoważnienie do określenia warunków prowadzenia rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzenie ścieków. Wskazując na treść § 2 pkt 10 i § 5 pkt 4 rozporządzenia organ stwierdził, że zamiarem racjonalnego prawodawcy było wskazanie na powierzchnię zanieczyszczonej powierzchni jako podstawę obliczania ilości ścieków opadowych i roztopowych.

WSA uznając skargę za uzasadnioną wskazał, że w art. 2 pkt 8 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858)  ustawodawca określił pojęcie ścieków odprowadzanych do wód lub ziemi zaliczając do nich również wody opadowe i roztopowe ujęte w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne pochodzące z powierzchni zanieczyszczonych o trwałej nawierzchni, w szczególności z miast, portów, lotnisk, terenów przemysłowych, handlowych, usługowych i składowych, baz transportowych oraz dróg i parkingów. Ustawa nie zawiera wyjaśnienia, co należy rozumieć pod pojęciem "powierzchni zanieczyszczonych" przykładowo wymieniając tereny przemysłowe, drogi, parkingi o trwałej nawierzchni. W ocenie Sądu I instancji prawidłowo wskazuje skarżąca, że z przepisów ustawy i z wydanego na jej podstawie rozporządzenia nie wynika obowiązek ponoszenia opłat za wody opadowe i roztopowe przy zastosowaniu jako przelicznika 1 m2 powierzchni dachów. Wręcz przeciwnie, z definicji ceny za odprowadzone ścieki określonej w § 2 pkt 10 rozporządzeniu Ministra Budownictwa z dnia 28 czerwca 2006 r. w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 127, poz. 886) wynika, że odbiorca usług jest obowiązany zapłacić przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu za 1 m3 odprowadzonych ścieków powierzchni zanieczyszczonej o trwałej nawierzchni, z której odprowadzane są ścieki opadowe i roztopowe kanalizacją deszczową. Sąd I instancji podał, że przykładowe wymienienie w art. 2 pkt 8 lit. c) ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858) terenów przemysłowych, składowych, baz transportowych, dróg i parkingów o trwałej nawierzchni wskazuje na to, iż ustawodawca używając pojęcia "powierzchnie zanieczyszczone" wiązał je z terenami, czyli powierzchnią ziemi, w tym również zabudowanej. W związku z tym naliczenie opłat za odprowadzanie ścieków w postaci wód opadowych i roztopowych przy zastosowaniu jako przelicznika 1 m2 powierzchni dachów nie ma oparcia w przepisach prawa.

Rozpatrując skargę kasacyjną NSA zgodził się z Sądem I instancji, iż z art. 27 ust. 5 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858) nie wynika żadne uprawnienie do ustalania ilości odprowadzonych ścieków wg miary powierzchni zanieczyszczonej o trwałej nawierzchni (m2). Zdaniem NSA strona skarżąca dopuszczając stosowanie w przepisach wykonawczych jednostki rozliczeniowej powierzchni w m2, niezasadnie powoływała się na takie rozwiązanie w przepisach rozporządzenia wykonawczego Rady Ministrów z dnia 14 października 2008 r. w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska. Rozporządzenie to opiera się na innej podstawie, którą stanowi Prawa ochrony środowiska . Nie można więc łączyć opłaty za korzystanie ze środowiska ustalonej na zupełnie innych zasadach - gdzie jednostkowa stawka podana jest (zł za rok i za m2) z opłatą za odprowadzanie ścieków (gdzie cena podana jest w jednostkach pieniężnych wyłącznie za m3). W opinii NSA zgodnie z art. 24 ust. 4 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858) organ (wójt, burmistrz, prezydent miasta) sprawdza czy taryfy opłat za odprowadzanie ścieków ustalono zgodnie z przepisami ustawy. Skoro w przedmiotowej sprawie taryfy te ustalano przyjmując jednostkę rozliczeniową, której nie przewiduje ustawa, uznać należało, że zaskarżona uchwała rady miasta zatwierdziła taryfy ustalone sprzecznie z ustawą. Wprowadzone w rozporządzeniu wykonawczym przepisy jako sprzeczne z ustawą, nie mogły więc stanowić podstawy prawnej do zatwierdzenia spornej uchwały. Zdaniem NSA Sąd pierwszej instancji słusznie uznał je za niekonstytucyjne i odmówił zastosowania.

 

Przydatne materiały:
 Ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858)
Rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia 28 czerwca 2006 r. w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 127, poz. 886)
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2009 r. Nr 151, poz. 150 ze zm.)
Rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia 28 czerwca 2006 r. w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 127, poz. 886).