Związek Powiatów Polskich domaga się od rządu RP podjęcia konkretnych prac nad opracowaniem i wdrożeniem nowego systemu dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Według samorządowców obecnie obowiązujący system, a zwłaszcza jego komponent równoważąco-wyrównawczy, dawno stał się niewydolny i nie zapewnia dostatecznych środków na realizację wszystkich niezbędnych zadań publicznych.

Czytaj też: Nie ma samorządów bliskich bankructwa, ale 43 mogą być w grupie ryzyka>>
 

PIT komunalny lub VAT i akcyza

ZPP chce uniezależnienia przysługujących samorządom udziałów w podatkach dochodowych od polityki podatkowej państwa. Sposobem może być wprowadzenie lokalnego podatku dochodowego, tzw. PIT-u komunalnego. Inne rozwiązane to otrzymanie przez samorządy dochodów uzależnionych od wysokości wpływów z podatku VAT i akcyzy.

Związek uważa, że podatek od środków transportu powinien być dochodem własnym powiatów. Obecnie podatek ten dotyczy wyłącznie pojazdów ciężkich, poruszających się przede wszystkim po drogach wyższej kategorii. A to powiaty realizują przeważającą większość zadań związanych z rejestracją pojazdów, czy transportem drogowym.

Opłata skarbowa dla organu wykonującego czynność

Kolejny postulat to zracjonalizowanie opłaty skarbowej - powinna ona według ZPP przysługiwać temu organowi, który określoną czynność urzędową wykonuje. Związek zastrzega przy tym, że nie ma na myśli pozbawienia gmin części dochodów - gminy powinny otrzymać rekompensatę w innych dochodach, przede wszystkim w podatku od nieruchomości i opłatach urbanistycznych.

 

Dlaczego brakuje środków na realizację zadań publicznych?

Za powody niedoboru środków organizacja wini dokonywane przez wiele lat zmiany przepisów dotyczących podatków dochodowych. Wprowadzane w systemie ulgi dotykają sektor samorządowy i rządowy, jednak beneficjentem wzrostu podatków pośrednich – wynikającego z pozostawienia w rękach osób fizycznych i prawnych większej części dochodu – pozostaje jedynie strona rządowa.

Podnoszenie standardów realizacji usług publicznych bez podniesienia dochodów podmiotów realizujących te usługi, deklarowanie podwyżek dla poszczególnych grup zawodowych, wynagradzanych często z budżetów samorządowych – to kolejne powody problemów finansowych samorządów.

Przedstawiciele powiatów zaznaczają, że znaczący wzrost kosztów pracy, a także kosztów eksploatacyjnych przekłada się również na drastyczny wzrost kosztów realizacji inwestycji. Finansowanie zadań zleconych odbywa się na poziomie niższym niż rzeczywiste koszty ich realizacji, a od dawna brakuje standardów sposobu ich realizacji.

Powiaty przewidują utratę kilku miliardów złotych rocznie

Według korporacji zapowiedziane zmiany w podatku dochodowym od osób fizycznych doprowadzą do utraty przez podsektor samorządowy sektora finansów publicznych kilku miliardów złotych rocznie.

„Choć ubytek taki kwotowo w większym stopniu dotknie samorząd gminny, to jednak bardziej dotkliwy będzie w samorządzie powiatowym. Przypomnieć bowiem należy, że powiaty nie zostały ani wyposażone w majątek mogący stanowić źródło dochodów, ani też nie otrzymały władztwa podatkowego” – czytamy w stanowisku ZPP.

Jak podkreślają władze związku, udziały w podatkach dochodowych są jedynym znaczącym źródłem dochodów własnych, a uszczerbek w tych udziałach bardzo ograniczy możliwości funkcjonowania powiatów.


XXV Zgromadzenie Ogólne Związku Powiatów Polskich odbyło się w Warszawie w dniach 3-4 kwietnia. Wśród tematów i stanowisk podjętych przez zarząd korporacji były oprócz finansów również m.in. ochrona zdrowia, edukacja i środowisko.

Czytaj też: 
ZPP: konieczne zmiany w finansowaniu oświaty>>

Powiaty chcą więcej pieniędzy na zdrowie i pilnych zmian w prawie>>