W związku z powodzią, która we wrześniu dotknęła południowo-zachodnią część kraju, rząd wydał dwa rozporządzenia w sprawie klęski żywiołowej. Pierwsze weszło w życie 16 września i było potem trzykrotnie aktualizowane o nowe obszary. 30-dniowy okres jego obowiązywania upływa więc z końcem wtorku (15 października).
Obowiązywanie drugiego z rozporządzeń (z 28 września), które wprowadziło stan klęski żywiołowej w wybranych powiatach i gminach województwa dolnośląskiego i lubuskiego (i także było aktualizowane) rząd skrócił także do 15 października. Uzasadnia to tym, że ustały przyczyny jego wprowadzenia.
Zgodnie z art. 232 Konstytucji RP Rada Ministrów – w celu zapobieżenia skutkom katastrof naturalnych lub awarii technicznych noszących znamiona klęski żywiołowej oraz w celu ich usunięcia – może wprowadzić na czas oznaczony, nie dłuższy niż 30 dni, stan klęski żywiołowej na części albo na całym terytorium państwa. Przedłużenie tego stanu może nastąpić za zgodą Sejmu. Rząd uznał, że nie ma takiej potrzeby.
Zobacz w LEX: Nowe narzędzia wsparcia w jednostkach samorządu terytorialnego dotkniętych skutkami powodzi >
Zaktualizowany wykaz gmin
Jednocześnie rząd rozporządzeniem Rady Ministrów z 16 września 2024 r. w sprawie wykazu gmin, w których są stosowane szczególne rozwiązania związane z usuwaniem skutków powodzi z września 2024 r., oraz rozwiązań stosowanych na ich terenie zaktualizował, które gminy są poszkodowanymi w wyniku klęski żywiołowej
w województwie dolnośląskim:
- wszystkie gminy położone na terenie powiatów bolesławieckiego, dzierżoniowskiego, jaworskiego, kamiennogórskiego, karkonoskiego, kłodzkiego, legnickiego, lubańskiego, lwóweckiego, średzkiego, świdnickiego, wałbrzyskiego, wołowskiego, ząbkowickiego, zgorzeleckiego i złotoryjskiego oraz miasta na prawach powiatu Jelenia Góra, Legnica i Wałbrzych,
- w powiecie głogowskim gmina miejska Głogów, gmina wiejska Głogów, gmina Kotla, gmina Pęcław i gmina Żukowice,
- w powiecie górowskim – gmina Jemielno,
- w powiecie lubińskim – miasto i gmina Ścinawa,
- w powiecie oławskim – gmina miejska Oława i gmina wiejska Oława,
- w powiecie strzelińskim – gmina Strzelin,
- w powiecie wrocławskim – gmina Kąty Wrocławskie, gmina Mietków i gmina Sobótka;
w województwie lubuskim:
- w powiecie krośnieńskim – gmina Dąbie i gmina Krosno Odrzańskie,
- w powiecie nowosolskim- gmina Bytom Odrzański, gmina Kolsko, gmina miejska Nowa Sól, gmina wiejska Nowa Sól, gmina Otyń i gmina Siedlisko,
- w powiecie słubickim – gmina Cybinka i gmina Słubice,
- w powiecie wschowskim – gmina Szlichtyngowa,
- w powiecie zielonogórskim – gmina Bojadła, gmina Czerwieńsk, gmina Nowogród Bobrzański, gmina Sulechów, gmina Trzebiechów i gmina Zabór,
- w powiecie żagańskim – gmina miejsko‑wiejska Szprotawa i gmina wiejska Żagań oraz miasto Małomice i miasto Żagań;
w województwie opolskim
- wszystkie gminy położone na terenie powiatów brzeskiego, głubczyckiego, kędzierzyńsko‑kozielskiego, krapkowickiego, nyskiego, opolskiego i prudnickiego;
w województwie śląskim
- wszystkie gminy położone na terenie powiatów bielskiego, cieszyńskiego, pszczyńskiego i raciborskiego oraz miasto na prawach powiatu Bielsko‑Biała.”.
Czytaj w LEX: Na co mogą liczyć obszary dotknięte powodzią? - zestawienie praw i obowiązków wynikających z przepisów prawa >
Od 20 września nowy obowiązek
Ogłaszając 16 września stan klęski żywiołowej Rada Ministrów na czas obowiązywania tego stanu wprowadziła następujące rodzaje ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela:
- obowiązek opróżnienia lub zabezpieczenia lokali mieszkalnych bądź innych pomieszczeń;
- nakaz ewakuacji w ustalonym czasie z określonych miejsc, obszarów i obiektów;
- nakaz lub zakaz przebywania w określonych miejscach i obiektach oraz na określonych obszarach;
- nakaz lub zakaz określonego sposobu przemieszczania się.
Znowelizowane rozporządzenie z 20 września rozszerzyło katalog ograniczeń o kolejny obowiązek - z art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o stanie klęski żywiołowej polegający na obowiązku stosowania określonych środków zapewniających ochronę środowiska w zakresie zbierania, transportu lub przetwarzania odpadów pochodzących z obszaru, na którym ogłoszono stan klęski żywiołowej. Rząd uzasadnił, że zgodnie z informacjami otrzymywanymi od organów administracji publicznej działających na terenie dotkniętym powodzią, stan klęski żywiołowej skutkuje wytworzeniem istotnych mas odpadów, w szczególności odpadów z podgrupy 16 82 (odpady powstałe w wyniku klęsk żywiołowych), których bieżące zagospodarowanie wykracza poza dostępne zasoby organizacyjne dostosowane do prowadzenia działalności w zwyczajnych warunkach. Przypadki konieczności wykroczenia poza te warunki powinny podlegać ocenie wojewody. Decyzja wojewody wydana na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 3 ustawy o stanie klęski żywiołowej w odniesieniu do określenia zakresu i rodzaju ograniczeń może wskazywać w szczególności rodzaje odpadów pochodzących z terenów dotkniętych powodzią, obowiązki w zakresie ich transportu, zapewnienia miejsca i sposobu magazynowania lub sposobu przetwarzania.
Przeczytaj także: Rząd opublikował rozporządzenie uruchamiające pomoc dla poszkodowanych
Czytaj w LEX: Wystąpienie klęski żywiołowej a ochrona danych osobowych – poradnik krok po kroku dla administratorów >
Trzeci raz w powojennej Polsce
Ogłoszony przez rząd stan klęski żywiołowej był trzecim stanem nadzwyczajnym wprowadzonym w Polsce po 1945 r. (po stanie wojennym z 13 grudnia 1981 r. i stanie wyjątkowym z 2 września 2021 r. na części terytorium kraju wzdłuż granicy polsko-białoruskiej). Stanu klęski żywiołowej nie wprowadzono nawet w czasie pandemii Covid-19, ani poprzednich powodzi w 1997 i 2010 r.
Cena promocyjna: 116.1 zł
|Cena regularna: 129 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 90.3 zł
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.