Rada gminy w Nagłowicach uchwaliła statut sołectwa Trzciniec. Znalazł się w nim zapis, że sołtys kieruje akcją pomocy w sołectwie w razie wypadków losowych i klęsk żywiołowych, w szczególności poprzez wykonanie zarządzeń wójta.

Prokurator zakwestionował przepis

Ten zapis zakwestionował Prokurator Rejonowy w Jędrzejowie. W uzasadnieniu skargi sądowej prokurator wskazał, że rada gminy nie może w statucie ustalić dla sołtysa zadania w postaci kierowania akcją pomocy w sołectwie w razie wypadków losowych i klęsk żywiołowych, w szczególności poprzez wykonywanie „zarządzeń burmistrza”, gdyż sama nie jest właściwa w tym przedmiocie. Zgodnie bowiem z art. 8 pkt 1 ustawy o stanie klęski żywiołowej, w czasie stanu klęski żywiołowej działaniami prowadzonymi w celu zapobieżenia skutkom klęski żywiołowej lub ich usunięcia kieruje wójt (burmistrz, prezydent miasta), jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzono tylko na obszarze gminy.

Sprawdź w LEX: Czy można przeznaczyć środki z funduszu sołeckiego na remont szkoły?  >

 

To nie jest obowiązek sołtysa, a wójta

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach uwzględnił tylko częściowo zastrzeżenia prokuratura. Podniósł, że zgodnie z przepisem statutu, do obowiązków sołtysa należy organizowanie różnych form pomocy sąsiedzkiej, w tym kierowanie akcją pomocy w sołectwie w razie wypadków losowych i klęsk żywiołowych, w szczególności poprzez wykonywanie zarządzeń wójta.

Sprawdź w LEX: Czy dieta sołtysa podlega zajęciu komorniczemu? >

WSA podkreślił, że zakwestionowana przez prokuratora regulacja statutu pozostaje w sprzeczności z art. 8 pkt 1 ustawy o stanie klęski żywiołowej tylko tej w części, która dotyczy kierowania przez sołtysa akcją pomocy w sołectwie w razie klęski żywiołowej. Jak stanowi art. 1 powołanej ustawy, określa ona tryb wprowadzenia i zniesienia stanu klęski żywiołowej, a także zasady działania organów władzy publicznej oraz zakres ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela w czasie stanu klęski żywiołowej.

Zobacz też: WSA: Sołtysi w gminie nie muszą mieć takich samych diet

Sołtys może kierować pomocą sąsiedzką

Zdaniem sądu, ani art. 8 ust. 1 ustawy o stanie klęski żywiołowej ani inne jej przepisy nie normują kwestii związanych z organizowaniem w sołectwie form ogólnorozumianej pomocy sąsiedzkiej (a zakwestionowany zapis statutu mówi o "różnych" formach tej pomocy), czy akcji pomocy w razie wypadków losowych (np. pożaru), którymi kierować ma sołtys.

Sprawdź w LEX: Czy wybicie kur, spowodowane epidemią ptasiej grypy, można uznać za zdarzenie losowe i przyznać rodzinie z tego tytułu specjalny zasiłek celowy? >

Sąd nie znalazł jakichkolwiek przesłanek prawnych, a także zdroworozsądkowych, które nakazywałyby uznać tego rodzaju regulację, jako istotnie naruszającą prawo. Nie ma również podstaw, aby przyjąć, że obowiązki, o jakich mowa w zaskarżonym przepisie statutu (za wyjątkiem kierowania akcją pomocy w sołectwie w razie klęski żywiołowej), sołtys może realizować w szczególności poprzez wykonywanie zarządzeń wójta, jeżeli to wójt kieruje daną akcją i jeśli takie zarządzenia wydał.

Sprawdź w LEX: Czy sołtys jest zwolniony z podatku rolnego?  >

Z tych względów Sąd stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały w części, w jakiej stanowi, że do obowiązków sołtysa należy kierowanie akcją pomocy w sołectwie w razie klęsk żywiołowych.

Wyrok WSA w Kielcach z 5 sierpnia 2020 r. sygn. akt i SA/Ke 636/20

Sprawdź w LEX: Czy statut sołectwa może zawierać postanowienie, że wybór sołtysa będzie odbywał się w głosowaniu jawnym?  >

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.