Pytanie:
Czy gmina, sporządzając bilans skonsolidowany, powinna włączyć instytucję kultury? Jeżeli tak, to jaki jest ostateczny termin złożenia bilansu skonsolidowanego do Regionalnej Izby Obrachunkowej?
Odpowiedź:
Skonsolidowany bilans jednostki samorządu terytorialnego (gminy) powinien obejmować bilanse wszystkich jednostek podległych oraz bilanse jednostek podporządkowanych jednostce samorządu terytorialnego, bez względu na ich status formalnoprawny. Są to między innymi samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, gminne instytucje kultury, a także jednostki działające na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych - np. gminne spółki z o.o., gminne spółki akcyjne.
Uzasadnienie:
Na mocy § 21 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej - dalej r.z.r.f.p. - zarząd jednostki samorządu terytorialnego sporządza skonsolidowany bilans jednostki samorządu terytorialnego według wzoru stanowiącego załącznik nr 10 do rozporządzenia. Przy sporządzaniu skonsolidowanego bilansu jednostki samorządu terytorialnego stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 6 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości - dalej u.o.r. Jednostka samorządu terytorialnego jest jednostką dominującą.
Zarząd jednostki samorządu terytorialnego (wójt, burmistrz lub prezydent miasta, zarząd powiatu, zarząd województwa) może rozszerzyć zakres informacji wykazywanych w skonsolidowanym bilansie jednostki samorządu terytorialnego. Skonsolidowany bilans jednostki samorządu terytorialnego podpisuje przewodniczący zarządu i skarbnik. Skonsolidowany bilans jednostki samorządu terytorialnego sporządzany jest w złotych i groszach. Jest on przekazywany do Regionalnej Izby Obrachunkowej w formie dokumentu oraz w formie elektronicznej w terminie do dnia 30 czerwca roku następnego (§ 26 ust. 5 r.z.r.f.p.).
Skonsolidowany bilans jednostki samorządu terytorialnego ma na celu przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej gminy, powiatu lubi województwa jako całej jednostki. Jest on bilansem grupy jednostek powiązanych z jednostką samorządu terytorialnego, który obejmować powinien dane finansowe jednostki dominującej, tj. jednostki samorządu terytorialnego i jednostek od niej zależnych i jej podległych, a więc przez nią kontrolowanych.
Bilans skonsolidowany obejmuje dane finansowe jednostki dominującej i jednostek jej podporządkowanych (bezpośrednio lub pośrednio), do których należą:
- jednostki budżetowe, w tym urząd jednostki;
- zakłady budżetowe;
- gospodarstwa pomocnicze;
- wyodrębnione prawnie samorządowe fundusze celowe;
- samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej;
- samorządowe instytucje kultury;
- przedsiębiorstwa kontrolowane, współkontrolowane i z wywieranym na nie znaczącym wpływem, m.in. spółki handlowe działające na podstawie ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeksu spółek handlowych;
- inne przedsiębiorstwa np. fundacje.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 45 u.o.r. konsolidacja to łączenie sprawozdań finansowych jednostek tworzących grupę kapitałową przez sumowanie odpowiednich pozycji sprawozdań finansowych jednostki dominującej, jednostek zależnych i nie będących spółkami handlowymi jednostek współzależnych, z uwzględnieniem niezbędnych wyłączeń i korekt.
Wyróżnia się następujące metody konsolidacji:
- konsolidacja metodą pełną (art. 60 u.o.r.);
- konsolidacja metodą proporcjonalną (art. 61 u.o.r.);
- konsolidacja metodą praw własności (art. 62 u.o.r.).
Metodę konsolidacji należy dostosować do sposobu sprawowania kontroli przez jednostkę samorządu terytorialnego.
W większości przypadków za dzień otrzymania ostatniego sprawozdania podlegającego konsolidacji przyjmuje się datę otrzymania przez jednostkę samorządu terytorialnego ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego podlegającego konsolidacji. Na mocy art. 53 ust. 1 u.o.r., roczne sprawozdanie finansowe jednostki podlega zatwierdzeniu przez organ zatwierdzający, nie później niż 6 miesięcy od dnia bilansowego. Oznacza to, iż ostateczny termin przekazania do Regionalnej Izby Obrachunkowej skonsolidowanych bilansów jednostek samorządu upływa 30 września.
Skonsolidowany bilans gminy powinien obejmować bilanse wszystkich jednostek podległych
Skonsolidowany bilans jednostki samorządu terytorialnego (gminy) powinien obejmować bilanse wszystkich jednostek podległych oraz bilanse jednostek podporządkowanych jednostce samorządu terytorialnego, bez względu na ich status formalnoprawny.
