Środowy wyrok Trybunału dotyczył - zgodnie z wnioskiem rzecznika prawa obywatelskich Ireny Lipowicz - tylko dwóch komisji: Komisji Majątkowej zajmującej się zwrotem mienia Kościołowi katolickiemu (została zlikwidowana w 2011 r.) oraz Komisji Regulacyjnej ds. Gmin Wyznaniowych Żydowskich (nadal pracuje).
TK umorzył postępowanie ws. zwrotu mienia Kościołowi katolickiemu; uznał, że wydanie wyroku jest niedopuszczalne, skoro Komisja Majątkowa została zlikwidowana. Trybunał orzekł natomiast, że nie narusza konstytucji przepis wyłączający możliwość odwołania się przez samorządy od postanowienia komisji zwracającej gminom żydowskim mienie zagrabione w PRL. TK uznał, że postępowanie przed komisją jest jednoinstancyjne, ale nie wyłącza to możliwości wniesienia skargi na jej decyzję do sądu administracyjnego.
Na konferencji prasowej po ogłoszeniu wyroku sędziowie Trybunału: Andrzej Rzepliński i Mirosław Granat wyjaśnili jego znaczenie w sprawie pozostałych komisji decydujących o zwrocie majątku zabranego innym kościołom i związkom wyznaniowym.
Mówili, że według Trybunału orzeczenia komisji majątkowych i regulacyjnych mają wszelkie cechy rozstrzygnięć administracyjnych i dlatego stosuje się wobec nich ogólne przepisy administracyjne i w konsekwencji mogą one podlegać kontroli sądów administracyjnych. Trybunał nie przesądził natomiast formy, jaką mają orzeczenia komisji majątkowych i regulacyjnych, a zatem, czy są to decyzje administracyjne, postanowienia czy inne akty administracyjne.
Sędzia Granat zaznaczył, że inna jest jednak sytuacja orzeczeń Komisji Majątkowej w sprawach Kościoła katolickiego, a inna orzeczeń komisji regulacyjnych do spraw gmin żydowskich oraz innych gmin wyznaniowych. W odniesieniu do tych drugich istnieje możliwość skarżenia do sądów orzeczeń komisji regulacyjnych - powiedział sędzia Granat.
Nadal pracują komisje majątkowe: ds. zwrotu mienia gminom żydowskim; Kościołom: prawosławnemu i ewangelicko-augsburskiemu oraz Międzykościelna Komisja Regulacyjna (dla pozostałych związków wyznaniowych).
Sprawa jest natomiast bardziej skomplikowana co do orzeczeń Komisji Majątkowej w sprawach Kościoła katolickiego - wyjaśnił - ponieważ komisja ta już nie działa, została zlikwidowana. Sędzia Granat zaznaczył, że Trybunał "niejako przekazał pałeczkę sądom administracyjnym" co do rozstrzygnięć w sprawach tej komisji, które trafiły do sądów administracyjnych jeszcze przed jej zlikwidowaniem i w których postępowania zostały zawieszone, w oczekiwaniu na wyrok TK.
Sędzia powiedział, że Naczelny Sąd Administracyjny będzie musiał także ocenić, co będzie z postępowaniami w sprawami, które zakończyły się prawomocnym wyrokiem przed uchyleniem przepisów o Komisji Majątkowej.
snup/ kjed/ itm/ ura/