Dyrektor centrum pomocy rodzinie i polityki społecznej odmówił wnioskodawczyni przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Organ stwierdził, że wnioskodawczyni nie jest uprawniona do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego, gdyż nie jest spokrewniona z osobą wymagającą opieki i nie jest wobec niej obciążona obowiązkiem alimentacyjnym. Wnosząc odwołanie wnioskodawczyni podkreśliła, że decyzja jest krzywdząca, wskazując, że jest jedyną osobą z kręgu bliskich, która może sprawować opiekę.
WSA analizując sprawę zauważył, iż choć SKO, podobnie jak organ I instancji, nie powołały się na konkretnie zastosowane w sprawie reguły wykładni, końcowe rozstrzygnięcie niewątpliwie oparto na rezultacie wykładni językowej art. 17 ust. 1 i 1 a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r., nr 139, poz. 992 ze zm.) . WSA podkreślił, iż zrozumienie tekstu prawnego wymaga przeprowadzenia całego procesu interpretacyjnego. Nawet jeśli zwrot użyty w danym przepisie jest językowo jednoznaczny interpretator powinien kontynuować wykładnię stosując dyrektywy pozajęzykowe, w celu ustalenia zgodności albo niezgodności rezultatu wykładni językowej z rezultatem wykładni funkcjonalnej. W przypadku niezgodności konieczne jest objaśnienie, jakie wartości narusza znaczenie językowe oraz czy zapewnienie spójności aksjologicznej prawa wymaga zmiany tego znaczenia. Sąd jest zatem zobowiązany wybrać taką interpretację przepisów, która umożliwia najpełniejsze urzeczywistnienie naczelnych zasad i wartości systemu prawa, przede wszystkim zatem zasad i wartości chronionych konstytucyjnie.
WSA wskazał, iż interpretacja przepisów art. 17 ust. 1 i 1 a u stawy o świadczeniach rodzinnych nie może prowadzić do zawężenia grupy osób legitymowanych do otrzymania świadczenia rodzinnego wyłącznie do krewnych, na których spoczywa obowiązek alimentacyjny w rozumieniu przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Powoduje to nieuzasadnioną nierówność prawa wobec tych członków rodziny, którzy nie obarczeni z mocy ustawy obowiązkiem alimentacyjnym, dobrowolnie poświęcają się opiece, rezygnują ze swojej aktywności zawodowej i zarobkowej. Taka interpretacja godzi w więzi rodzinne i kulturowo ukształtowany katalog wartości istotnych dla porządku społecznego. WSA podkreślił, że właśnie przez odwołanie się do ochrony wymienionych wartości orzecznictwo sądów administracyjnych, w podobnych do rozpoznawanej sprawach, opowiada się za prokonstytucyjną wykładnią przepisów art. 17 ust. 1 i 1a ustawy o świadczeniach rodzinnych .
Na podstawie: Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z 12 kwietnia 2012 r., sygn. akt II SA/Go 202/12, nieprawomocny
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 ze zm.)