Piętnastoletni Tymon zwrócił się o pomoc do Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie dotyczącej nie wydania mu ksera aktu zgonu jego dziadka. Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego odmówił bowiem chłopcu udostępnienia fotokopii dokumentu, argumentując swoją decyzję wiekiem wnioskodawcy. W jego opinii osoba małoletnia nie jest uprawniona do występowania z wnioskiem o uzyskanie ksera aktu zgonu.
Stanowisko takie poparł również Wojewoda Zachodniopomorski, do którego wpłynęło zażalenie w związku z niezałatwieniem przez wspomnianego kierownika sprawy w terminie. Z kolei Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie, do którego wpłynęła skarga na bezczynność Wojewody postanowił, że osoba nieposiadająca pełnej zdolności do czynności prawnych nie jest uprawniona do podejmowania działań w postępowaniu sądowoadministracyjnym. W skutek powyższego wydał on postanowienie odrzucające skargę.
Ze stanowiskiem WSA nie zgodził się jednak Rzecznik Praw Obywatelskich i skierował do NSA skargę kasacyjną .Jego zdaniem, postanowienie WSA narusza bowiem przepisy postępowania (Rzecznik ma tu na myśli przede wszystkim art. 26 § 2 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).
Wspomniany przepis stanowi, że osoba fizyczna ograniczona w zdolności do czynności prawnych ma zdolność do czynności w postępowaniu w sprawach wynikających z czynności prawnych, których może dokonywać samodzielnie.
Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich, uzyskanie fotokopii aktu zgonu przodka bez wątpienia stanowi czynności, którą wspomniana osoba może dokonywać samodzielnie. Zwrócił również uwagę, że przepisy ustawy - Prawa o aktach stanu cywilnego nie przewidują przeciwskazań do uzyskania tego rodzaju dokumentu. Sprawa Tymona jest kolejną, w której RPO działa ze względu na potrzebę ochrony praw małoletnich do samodzielnego działania w niektórych spraw.
RPO: małoletni może samodzielnie wystąpić o ksero aktu zgonu przodka
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie uznał, że osoba nieposiadająca pełnej zdolności do czynności prawnych nie może podejmować działań w postępowaniu sądowoadministracyjnym, polegających m.in. na żądaniu uzyskaniu ksera aktu zgonu jego dziadka. Ze stanowiskiem tym nie zgadza się Rzecznik Praw Obywatelskich i kieruje do NSA skargę w tej sprawie.
