Procedura likwidacji gimnazjum wchodzącego w skład zespołu szkół

W chwili obecnej funkcjonuje zespł szkł: szkoła podstawowa i gimnazjum. Z dniem 1 września bieżącego roku gmina chce zlikwidować zespł szkł, a następnie zlikwidować gimnazjum. Gimnazjum zostanie przeniesione do innej miejscowości.

Jak powinna wyglądać kolejno procedura?

Czy przeniesienie gimnazjum z miejscowości X do Y wymaga procesu likwidacyjnego?

Odpowiedź

Kwestie poruszone w pytaniu sformułowane są bardzo ogólnie. Siłą rzeczy, odpowiedź na nie będzie również ogólna.

1. Pojęcie "zlikwidowania" zespołu szkół – w świetle przepisów prawa – nie jest adekwatne do przedstawionej sytuacji. Występuje w nich pojęcie rozwiązania zespołu. Nie wymaga to zatem uruchomienia procedury likwidacyjnej, bowiem zgodnie z przepisami art. 62 ust. 5 ustawy o systemie oświaty . organ prowadzący zespół szkół może rozwiązać zespół. W przypadku rozwiązania zespołu przepisów art. 59 ustawy o systemie oświaty - dotyczących warunków likwidacji nie stosuje się. Przepisy art. 59 ustawy o systemie oświaty stanowią, że szkoła publiczna może być co do zasady zlikwidowana z końcem roku szkolnego przez organ prowadzący szkołę, po zapewnieniu przez ten organ uczniom możliwości kontynuowania nauki w innej szkole publicznej tego samego typu. Organ prowadzący jest obowiązany, co najmniej na 6 miesięcy przed terminem likwidacji, zawiadomić o zamiarze likwidacji szkoły: rodziców uczniów, właściwego kuratora oświaty oraz organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego właściwej do prowadzenia szkół danego typu.

2. Trudno jednoznacznie rozstrzygnąć kwestię uznania przeniesienia szkoły (zmiany siedziby) do innej miejscowości za likwidację. W orzecznictwie trudno znaleźć odpowiedź na tak postawione pytanie. Pomocne w tym zakresie jest ogólne stwierdzenie wyrażane wielokrotnie przez Naczelny Sąd Administracyjny, że przez likwidację należy rozumieć całkowite zaprzestanie działalności danej jednostki. Brak jednoczesnej zmiany zakresu działania szkoły nie jest jej likwidacją w rozumieniu art. 59 ust. 1 ustawy o systemie oświaty . Zatem likwidacją jest zaprzestanie działania albo zmiana zakresu działania. Sama zmiana siedziby nie jest likwidacją szkoły w rozumieniu art. 59 ustawy o systemie oświaty Wątpliwości mogą jednak powstać w przypadku zmiany siedziby w miejscu odległym od poprzedniego. W takim przypadku nie jest wykluczone potraktowanie tego typu zmiany jako likwidacji szkoły. Bowiem dla społeczności lokalnej przeniesienie szkoły w nowym miejscu oddalonym np. o 50 kilometrów jest faktycznym zlikwidowaniem szkoły, lecz nie prawnym, bowiem szkoła będzie działać nadal. Akt prawny ustawy o systemie oświaty ani orzecznictwo nie wskazuje o jakie rozumienie likwidacji chodzi, czy faktyczne, czy prawne. Na pewno nie będzie likwidacją szkoły przeniesienie szkoły o niewielką odległość.

3. W przypadku rozwiązania zespołu szkół nie jest wymagana opinia kuratora oświaty.

4. Przeniesienie gimnazjum do innej miejscowości na terenie gminy nie jest – moim zdaniem – związane likwidacją szkoły. Jest natomiast zmianą sieci szkół, bowiem musi uwzględniać założenia określone przepisami art. 17 ustawy o systemie oświaty . Jeżeli, w związku ze zmianą siedziby szkoły zostaną w istotny sposób poprawione warunki nauki i pracy – będzie ona społecznie zaakceptowana.


Krzysztof Gawroński

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.)