Pytanie:
Spółka z o.o. wystąpiła do urzędu miejskiego w trybie art. 63 Konstytucji RP w związku z art. 221 i 241 k.p.a. o udzielenie wyczerpującej informacji dotyczącej ewentualnych potrzeb zapewnienia systemów klimatyzacji w poszczególnych pomieszczeniach urzędu. Do pisma spółka dołączyła ofertę na klimatyzatory wewnętrzne, określając ten załącznik jako przykładową informację o rynkowych rozwiązaniach w tym zakresie - wnosząc jednocześnie o jej zarchiwizowanie w zasobach archiwalnych. Z treści pisma adresat wywnioskował, że przedmiotem pisma jest wniosek o udzielenie informacji o sprawach publicznych, do których zastosowanie mają przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Czy informacja dotycząca ewentualnych potrzeb zapewnienia systemów klimatyzacji w poszczególnych pomieszczeniach urzędu winna być udostępniona w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej?
Adresat traktuje powyższe jako niekonwencjonalną i jednocześnie nachalną formę reklamy i nie zamierza takiej informacji udzielać.
Czy może on odmówić udzielnie odpowiedzi?
Odpowiedź:
W analizowanym stanie faktycznym nie mamy do czynienia ani z wnioskiem, o którym mowa w art. 221 Kodeksu postępowania administracyjnego – dalej k.p.a., ani też z informacją publiczną, którą należałoby udostępnić na wniosek, o jakiej mowa w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej – dalej u.d.i.p.
Uzasadnienie:
Udzielając odpowiedzi na przedmiotowe pytanie w pierwszej kolejności warto przenalizować treść przepisów, na które powołał się wnoszący o udzielenie informacji.Artykuł 61 Konstytucji RP gwarantuje "prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej", obejmującą informację o "działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa", jak również informację o osobach pełniących funkcje publiczne. Prawo do informacji obejmuje również dostęp do dokumentów oraz "wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów".
Z kolei art. 221 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego - dalej k.p.a. zapewnia prawo składania skarg i wniosków do organów państwowych, organów jednostek samorządu terytorialnego, organów samorządowych jednostek organizacyjnych oraz do organizacji i instytucji społecznych. Artykuł 241 k.p.a. określa natomiast, co może być przedmiotem wniosku.
Zgodnie z powyższym, przedmiotem wniosku mogą być w szczególności sprawy ulepszenia organizacji, wzmocnienia praworządności, usprawnienia pracy i zapobiegania nadużyciom, ochrony własności, lepszego zaspokajania potrzeb ludności. Zauważyć w tym miejscu należy, iż wniosek ma na celu "ulepszenie istniejącego stanu rzeczy" i może się on w szczególności odnosić do ulepszenia organizacji, wzmocnienia praworządności, usprawnienia pracy i zapobiegania nadużyciom, ochrony własności, lepszego zaspokajania potrzeb ludności.
Przedmiotem wniosku mogą być wszelkie czynności prawne, (m.in. ogólne i indywidualne akty administracyjne) i faktyczne lub też brak czynności, np. bezczynność, zaniechanie (vide: Łaszczyca G., Martysz C., Matan A., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom II. Komentarz do art. 104-269, LEX, 2010). Może on dotyczyć zarówno działania, jak i zaniechania, odnosi się jednak do przyszłości (J. Lang, Wnioski obywatelskie w administracji państwowej, Warszawa 1976, s. 132).
Mając powyższe na uwadze stwierdzić trzeba, iż wniosek o "udzielenie wyczerpującej informacji dotyczącej ewentualnych potrzeb zapewnienia systemów klimatyzacji w poszczególnych pomieszczeniach urzędu", wbrew powołanej przez wnioskującego podstawie prawnej, nie stanowi wniosku, o jakim mowa w art. 221 k.p.a. Prawo do żądania przedmiotowych informacji nie znajduje również uzasadnienia w świetle art. 61 Konstytucji RP. Potrzeby systemu klimatyzacji nie stanowią bowiem informacji o działalności organów władzy publicznej.
Zdaniem udzielającej odpowiedzi, wątpliwe jest również, aby żądana informacja miała charakter informacji publicznej. W jednym z wyroków NSA stwierdził, że za taką informację uznać trzeba informacje wytworzone przez władze publiczne oraz osoby pełniące funkcje publiczne oraz inne podmioty, które wykonują funkcje publiczne lub gospodarują mieniem publicznym (komunalnym bądź Skarbu Państwa), jak również informacje odnoszące się do wspomnianych władz, osób i innych podmiotów, niezależnie od tego, przez kogo zostały wytworzone (vide: wyrok NSA z dnia 30 października 2002 r., II SA 181/02; wyrok NSA z dnia 20 października 2002 r., II SA 1956/02 oraz wyrok NSA z dnia 30 października 2002 r., II SA 2036-2037/02).
Uogólniając, informacją publiczną jest:
- Informacja o działalności organów władzy publicznej i osób pełniących funkcje publiczne,
- Informacja będąca w posiadaniu władz publicznych (niekoniecznie przez nie wytworzona),
- Informacje dotyczące sfery faktów (Informację publiczną stanowi więc treść wszelkiego rodzaju dokumentów odnoszących się do organu władzy publicznej lub podmiotu niebędącego organem administracji publicznej, związanych z nimi bądź w jakikolwiek sposób dotyczących ich.
Są nią zarówno treści dokumentów bezpośrednio przez nie wytworzonych, jak i te, których używają przy realizacji przewidzianych prawem zadań (także te, które tylko w części ich dotyczą), nawet gdy nie pochodzą wprost od nich. (II SAB/Wa 28/08 - Wyrok WSA w Warszawie).
Mając na uwadze powyższe właściwości informacji publicznej przyjąć trzeba, że informacja dotycząca ewentualnych potrzeb zapewnienia systemów klimatyzacji w poszczególnych pomieszczeniach urzędu właściwości owych (cech) nie spełnia. Nie jest to bowiem w żadnym razie informacja o działalności organów publicznych. Nie można w tym przypadku mówić również o jakimkolwiek dokumencie, którym dysponuje organ władzy publicznej, lub dokumencie, który do działalności takiego podmiotu by się odnosił.
Reasumując stwierdzić trzeba, iż w analizowanym stanie faktycznym nie mamy do czynienia ani z wnioskiem, o którym mowa w art. 221 k.p.a., ani też z informacją publiczną, którą należałoby udostępnić na wniosek. Skoro tak, to podkreślić trzeba, iż odmowa udostępnienia informacji niebędącej informacją publiczną nie następuje w formie decyzji administracyjnej.
Decyzja odmawiająca udostępnienia innej informacji niż publiczna jest dotknięta wadą nieważności, o której mowa w art. 156 § 1 pkt 2 in principio k.p.a. Niewątpliwie jednak organ powinien powiadomić wnioskującego, iż żądana informacja nie ma charakteru informacji publicznej i nie zostanie mu ona, wobec powyższego, udzielona.
Potrzeby systemu klimatyzacji nie stanowią informacji publicznej
Decyzja odmawiająca udostępnienia innej informacji niż publiczna jest dotknięta wadą nieważności. Niewątpliwie jednak organ powinien powiadomić wnioskującego, iż żądana informacja nie ma charakteru informacji publicznej i nie zostanie mu ona, wobec powyższego, udzielona.
