Pytanie pochodzi z programu Serwis Budowlany .
PINB prowadzi postępowanie w sprawie samowolnej budowy garaży na nieruchomości A. O samowoli poinformował właściciel sąsiedniej nieruchomości B. Garaże wybudowane są po przeciwległej stronie nieruchomości, tak więc właściciel B nie został uznany jako strona postępowania, a postępowanie prowadzone jest z urzędu.
PINB poinformował, że z uwagi na brak interesu prawnego lub obowiązku właściciel B nie posiada przymiotu strony, tym samym nie może mieć wglądu w akta sprawy. Obecnie właściciel B żąda wydania postanowienia o odmowie wglądu w akta sprawy na podstawie art. 74k.p.a. Przepis ten mówi o odmowie wglądu w akta sprawy względem strony postępowania. Nie uwzględnia osób nie posiadających przymiotu strony.
W jaki sposób PINB powinien odmówić wglądu w akta?
Odpowiedź
Jeżeli wglądu w akta sprawy domaga się osoba niebędąca stroną w sprawie, należy zastosować tryb określony w art. 74 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - dalej k.p.a. i wydać postanowienie odmowne, na które przysługuje zażalenie.
Uzasadnienie
Nawiązując do poglądów doktryny (Komentarz do art. 74 k.p.a. Andrzej Matan) należy stwierdzić, że forma postanowienia o odmowie dostępu do akt sprawy powinna zostać zachowana również w sytuacji, kiedy z wnioskiem występuje podmiot niebędący stroną postępowania. "Przepis ten [art. 74 § 2k.p.a.] jest wprawdzie tak sformułowany, jakby miał stanowić podstawę wydania postanowienia o odmowie wydania odpisu z akt jedynie stronie postępowania oraz w sytuacjach, o których mowa w § 1 tego artykułu, jednakże z uwagi na możliwość zapewnienia obywatelowi prawa do sądu winien on być interpretowany w sposób rozszerzający, tzn. winien mieć zastosowanie również wtedy, gdy organ administracyjny odmawia wydania odpisu z akt administracyjnych, dlatego że nie uznaje wnioskodawcy za stronę postępowania.
W przeciwnym bowiem razie istotny spór dotyczący tego, czy określony podmiot jest stroną postępowania, nie byłby poddany kontroli w administracyjnym postępowaniu instancyjnym oraz w postępowaniu przed sądem administracyjnym" (wyrok NSA z dnia 5 września 2001 r., II SAB/Gd 127/00, Pal. 2002, z. 9-10, s. 202; por. także post. NSA z 10 października 2008 r., I OSK 1081/08, LEX nr 516765). Z powyższego wynika, że organ powinien zachować formę procesową rozstrzygania (postanowienie, na które przysługuje zażalenie), a nie udzielać odpowiedzi zwykłym pismem.
Pytanie pochodzi z programu Serwis Budowlany .