Czy w przypadku podziału nieruchomości dokonywanego z urzędu gmina musi wydać postanowienie, o którym mowa w art. 93 ust. 4 i 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami ?

Czy też należy uznać, że organ zlecając podział dokonał oceny, w zależności od przypadku: zgodności z planem, braku sprzeczności z przepisami odrębnymi, zgodności z decyzją o warunkach zabudowy i może zlecić geodecie opracowanie projektu podziału?

Odpowiedź

Gmina, dokonując podziału nieruchomości z urzędu, nie musi wydawać postanowienia, o którym stanowi art. 93 ust. 4 i 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami .

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 97 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami podziału nieruchomości można dokonać z urzędu, jeżeli jest on niezbędny do realizacji celów publicznych lub nieruchomość stanowi własność gminy i nie została oddana w użytkowanie wieczyste.

W wyroku z dnia 31 marca 2008 r. w sprawie I OSK 403/07 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł, iż "organ dokonujący z urzędu podziału nieruchomości nie wydaje postanowienia opiniującego zgodność proponowanego podziału nieruchomości z ustaleniami planu miejscowego". W uzasadnieniu powyższego wyroku czytamy: "(...) postanowienie, o którym mowa w art. 93 ust. 4 i 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami , ma charakter procesowy. Nie rozstrzyga ono o istocie sprawy, lecz dotyczy kwestii wyłaniającej się w toku postępowania o podział nieruchomości. Niemniej jednak tryb dokonywania przez Burmistrza podziału nieruchomości z urzędu, jak trafnie zauważył Sąd pierwszej instancji, jest trybem uproszczonym w porównaniu z postępowaniem wszczętym na wniosek osoby uprawnionej. Jeżeli postępowanie takie jest wszczęte co do nieruchomości, dla której miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego określa szczegółowe zasady podziału, to postępowanie przebiega, jak z kolei zasadnie to zauważył organ, analogicznie do postępowania wszczętego na wniosek osoby uprawnionej. Wbrew jednak stanowisku organu ma tu miejsce jeden istotny wyjątek. Mianowicie w razie dokonywania podziału nieruchomości z urzędu, do opracowania projektu podziału nie jest wymagana opinia, o której mowa w art. 93 ust. 4 i 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz w § 4 ust. 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 lutego 1998 r. w sprawie trybu dokonywania podziałów nieruchomości oraz sposobu sporządzania i rodzaju dokumentów wymaganych w tym postępowaniu (Dz. U. Nr 25, poz. 130; zwanego dalej rozporządzeniem ). Oznacza to, że organ dokonujący z urzędu podziału nieruchomości nie wydaje postanowienia opiniującego zgodność proponowanego podziału nieruchomości z ustaleniami planu miejscowego".

Powyższe stanowisko odnajdujemy również w piśmiennictwie: "W postępowaniu na wniosek, zawsze należy wydać postanowienie opiniujące, o którym mowa w art. 93 ust. 4 i 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami . Z kolei w postępowaniu wszczętym z urzędu, co do nieruchomości stanowiącej własność gminy lub osoby prywatnej, postanowienie to nie jest wymagane, a co do nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa, powiatu lub samorządu województwa, dla jej podziału konieczne jest postanowienie opiniujące, wydane odpowiednio przez starostę, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, zarząd powiatu lub zarząd województwa (art. 97 ust. 5)." – Krzysztof Świderki. Artykuł. Tryb dokonywania podziału nieruchomości, ST 1999, nr 7-8, poz. 109.

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. 2010 r., Nr 102, poz. 651 ze zm.)
Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 lutego 1998 r. w sprawie trybu dokonywania podziałów nieruchomości oraz sposobu sporządzania i rodzaju dokumentów wymaganych w tym postępowaniu (Dz. U. Nr 25, poz. 130)