Postanowienie o wyłączeniu organu i wyznaczeniu innego bez zażalenia

Jak powinien postąpić starosta wyznaczony przez SKO do wydania pozwolenia na usunięcie drzewa rosnącego na terenie będącym własnością Skarbu Państwa?

Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.

Na wniosek prezydenta miasta na prawach powiatu SKO wyznaczyło starostę do wycinki drzew rosnących na terenie będącym własnością Skarbu Państwa. Na powyższe postanowienie nie przysługuje zażalenie. Starosta stoi na stanowisku, że SKO powinno wyznaczyć w tym przypadku innego wójta, burmistrza lub prezydenta, a nie starostę, zgodnie z art. 83 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 627) – dalej u.o.p. Zgodnie z art. 90 u.o.p., starosta może wydać zezwolenie na wycinkę drzew rosnących na terenach gminnych. Tereny Skarbu Państwa nie stanowią własności gminy. Jak powinien postąpić w tym przypadku starosta?

Odpowiedź:

Starosta nie jest organem właściwym do wydawania zezwolenia na usuwanie drzew lub krzewów należących do Skarbu Państwa.
 

Na postanowienie o wyłączeniu organu (pracownika) i wyznaczeniu w jego miejsce innego nie służy zażalenie zgodnie z art. 141 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 267) - dalej k.p.a. Strona może kwestionować zasadność tego postanowienia w przypadku wniesienia środka zaskarżenia od decyzji wydanej w sprawie (por.: B. Adamiak, J. Borkowski, Komentarz do Kodeksu Postępowania administracyjnego, Warszawa 2005, str. 204-205). Tym samym wydanie takiego niezaskarżalnego postanowienia nie pozbawia strony prawa do domagania się oceny prawidłowości wydania takiego rozstrzygnięcia w ramach wnoszonych środków zaskarżenia.

Starosta może (nieformalnie) zwrócić się do SKO o weryfikację swojego postanowienia.
 

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 83 ust. 1 u.o.p., organem właściwym do wydania zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta, chyba że drzewa lub krzewy rosną na terenie należącym do Skarbu Państwa; wtedy organem właściwym jest starosta (art. 90 u.o.p.).

Kwestia właściwości organu jest niezwykle ważna, ponieważ decyzje wydane przez organ niewłaściwy są obarczone istotną wadą powodującą ich nieważność. Jednakże wyznaczenie przez organ wyższego stopnia innego podległego mu organu do załatwienia sprawy na podstawie art. 26 § 2 i 3 k.p.a. ma formę postanowienia niezaskarżalnego w drodze zażalenia (ma ono charakter czysto procesowy). Nie jest to także postanowienie kończące postępowanie lub rozstrzygające sprawę co do istoty. Zatem w świetle art. 3 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270) – dalej u.p.p.s.a., nie służy na nie skarga do sądu administracyjnego (tak też WSA w Białymstoku w postanowieniu z dnia 24 listopada 2005 r., II SA/Bk 507/05, LEX nr 173717). Do rozstrzygnięć objętych art. 3 § 2 pkt 4 u.p.p.s.a. można zaliczyć tylko takie akty lub czynności, które nie mają charakteru decyzji lub postanowienia. Ponadto rozstrzygnięcia opisane w art. 3 § 2 pkt 4 u.p.p.s.a. musiałyby dotyczyć wprost wynikających z przepisów prawa uprawnień lub obowiązków strony, a sytuacji organu. Takie postanowienie podlega ocenie w trakcie kontroli instancyjnej dokonywanej na skutek wniesionego odwołania od decyzji wydanej przez organ wyznaczony do załatwienia sprawy.

Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.