Pytanie pochodzi z programu Serwis Prawa Pacy i Ubezpieczeń Społecznych.

Czy osoba wydająca decyzje administracyjne w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy oraz decyzje w sprawach świadczeń rodzinnych i świadczeń z funduszu alimentacyjnego na podstawie upoważnienia wójta, burmistrza, prezydenta miasta podpisuje decyzje w imieniu wójta, burmistrza, prezydenta miasta czy w imieniu własnym?

Odpowiedź

 

Osoba wydająca decyzje administracyjne w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy oraz decyzje w sprawach świadczeń rodzinnych na podstawie upoważnienia wójta (burmistrza, prezydenta miasta) podpisuje decyzje w imieniu wójta (burmistrza, prezydenta miasta), a nie w imieniu własnym.

Uzasadnienie

Mając na uwadze treść pytania wypada powołać regulację "upoważnienia" zawartą w ustawie o pomocy społecznej i w ustawie o świadczeniach rodzinnych. I tak art. 110 ust. 7 i 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej - dalej u.p.s. przewiduje, że wójt (burmistrz, prezydent miasta) udziela kierownikowi ośrodka pomocy społecznej upoważnienia do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 7 powołanego przepisu, może być także udzielone innej osobie na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej.

Z kolei z art. 20 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych - dalej u.ś.r wynika, że organ właściwy może upoważnić, w formie pisemnej, swojego zastępcę, pracownika urzędu albo kierownika ośrodka pomocy społecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy, a także inną osobę na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy do prowadzenia postępowania w sprawach, o których mowa w ust. 2 tego przepisu, a także do wydawania w tych sprawach decyzji.

W przypadku upoważnienia kierownika ośrodka pomocy społecznej, w ośrodku tym tworzy się komórkę organizacyjną do realizacji świadczeń rodzinnych. Realizacja świadczeń rodzinnych nie może powodować nieprawidłowości w wykonywaniu zadań pomocy społecznej, a także nie może naruszać norm zatrudnienia pracowników socjalnych określonych w przepisach o pomocy społecznej.

O zakresie uprawnień wynikającym z udzielonego upoważnienia wypowiedział się m.in. WSA w Warszawie w wyroku z dnia 14 grudnia 2005 r.., II SA/Wa 1918/05, gdzie podkreślono, że upoważnienie pracownika do wykonywania określonych kompetencji organu nie czyni pracownika organem administracji publicznej. Potwierdzeniem powyższego jest brak możliwości scedowania uzyskanego uprawnienia przez pracownika na innego pracownika.

Zatem upoważniona osoba wydaje i podpisuje decyzje w imieniu organu, który udzielił upoważnienia (wójt, burmistrz, prezydent miasta), a nie we własnym imieniu. Nie ma zatem uprawnienia do upoważniania innych pracowników do działania w imieniu organu. Działanie pracownika bez upoważnienia właściwego organu administracji publicznej pociąga za sobą poważne konsekwencje proceduralne, a mianowicie nieważność decyzji z mocy art. 156 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego.
Kwestię upoważnienia do wydawania decyzji administracyjnych reguluje również ustawa o samorządzie gminnym. I tak w art. 39 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym – dalej u.s.g., ustawodawca przyznał wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) możliwość do upoważnienia swoich zastępców lub innych pracowników urzędu gminy do wydawania decyzji administracyjnych w jego imieniu.

Ogólnym przepisem postępowania administracyjnego regulującym kwestię udzielania upoważnienia przez organ administracji publicznej jest art. 268a k.p.a. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu, organ administracji publicznej może w formie pisemnej upoważniać pracowników kierowanej jednostki organizacyjnej do załatwiania spraw w jego imieniu w ustalonym zakresie, a w szczególności do wydawania decyzji administracyjnych, postanowień i zaświadczeń. Podstawowym warunkiem prawidłowości upoważnienia administracyjnego jest zachowanie formy pisemnej. Zachowanie formy pisemnej powoduje, że nie pojawiają się wątpliwości co do umocowania danego pracownika - wiadomo także, na jakiej podstawie prawnej wykonywane są pewne czynności.

Przepis stanowi o możliwości upoważniania pracowników kierowanej jednostki organizacyjnej. Warunek posiadania upoważnienia dotyczy wszystkich osób podpisujących decyzje "w imieniu organu", niezależnie od funkcji, jaką pełnią w ramach struktury urzędu. Upoważnieniem do wydawania decyzji administracyjnych musi dysponować zarówno pracownik urzędu, kierownik, jak i dyrektor wydziału czy osoba zastępująca osobę piastującą funkcję organu. Należy przy tym zaznaczyć, że decyzje wydawane z upoważnienia przez pracownika urzędu mają taką samą moc prawną jak decyzje wydawane bezpośrednio przez osobę wójta (burmistrza, prezydenta miasta).

Pytanie pochodzi z programu Serwis Prawa Pacy i Ubezpieczeń Społecznych.