Rada miejska w uchwale podwyższyła stawki podatku od nieruchomości pobieranego na terenie gminy. Uchwała została opublikowana w dzienniku urzędowym województwa w dniu 16 stycznia 2012 r. Z zapisu uchwały wynikało, że wchodzi ona w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z mocą od dnia 1 stycznia 2012 r.

W skardze do WSA spółdzielnia zarzuciła organowi naruszenie art. 20a ust. 1  ustawy o podatkach i opłatach lokalnych  w zw. z art. 2, art. 7 i art. 88 Konstytucji RP . W uzasadnieniu skargi wskazała, iż wprowadzenie obciążeń podatkowych w trakcie roku podatkowego narusza konstytucyjne zasady: demokratycznego państwa prawnego i związaną z nią zasadę niedziałania prawa wstecz, oraz zasadę pewności prawa i zaufania obywateli do państwa.

WSA rozpatrując sprawę zwrócił uwagę, iż art. 5  ustawy o podatkach i opłatach lokalnych  stanowi podstawę prawną podjęcia przez radę gminy uchwały w sprawie stawek podatkowych, jednak nie zawiera wskazań, kiedy taką uchwałę należy podjąć. Z kolei art. 20a ust. 1 ustawy stanowi o skutkach braku podjęcia takiej uchwały do końca roku poprzedzającego rok podatkowy, nie definiując znaczenia zwrotu "podjęcie uchwały".

WSA podkreślił, iż zgodnie z art. 88 ust. 1 Konstytucji RP warunkiem wejścia w życie aktów prawnych, w tym uchwał jest ich ogłoszenie. Zatem, warunkiem wejścia w życie przepisu jest nie tylko jego przyjęcie przez posiadający stosowną kompetencję organ, w przewidzianym prawem trybie ale także ogłoszenie tego aktu prawnego. Innymi słowy, regulacja o której mowa w art. 20a ust. 1  ustawy o podatkach i opłatach lokalnych  obejmuje zarówno sam fakt jej głosowania przez radę jak i jej należytą publikację. Dopiero bowiem spełnienie obu tych warunków stanowi o tym, że dany akt normatywny wszedł do porządku prawnego. WSA przypomniał również, iż na wymogi pewności prawa i zaufania obywateli do państwa składają się gwarancje prawne ochrony interesu jednostki, które mają w prawie podatkowym duże znaczenie. Chodzi o możliwość rozporządzania przez obywateli swoimi interesami przy uwzględnieniu obowiązku podatkowego jeszcze przed rozpoczęciem roku podatkowego. Stawarza to wymóg takiego sposobu wprowadzania regulacji prawnych, aby ustawodawstwo dotyczące podatków płaconych w skali rocznej znane było podatnikom ze stosownym wyprzedzeniem czasowym przed początkiem roku podatkowego, a tym bardziej, aby nie było wprowadzane z mocą wsteczną, jak uczyniono to w rozpatrywanej sprawie.

Zdaniem WSA spółdzielnia nie tylko nie miała możliwości zapoznania się z wysokością stawek podatku jakie będą obowiązywały w następnym roku podatkowym ze stosownym wyprzedzeniem, które powinno wynosić co najmniej 14 dni, ale nie znała wysokości stawek podatku także w czasie kiedy podatek powinna uiścić. Obowiązek, i możliwość, zapoznania się z obowiązującym prawem może zostać zrealizowany przez podatnika tylko wówczas, gdy prawo to zostanie w sposób należyty opublikowane. Rada miejska niniejszą uchwałą dopuściła się naruszenia zasady lex retro non agit – uznał sąd. Wsteczna moc prawa może dotyczyć ewentualnie tylko przyznania praw. Z całą stanowczością natomiast należy wykluczyć możliwość zastosowania tej normy do nakładania obowiązków, jak uczyniła to rada miejska swoją uchwałą.

WSA uznał, iż z art. 20a ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych , należy wywieść, że w kolejnym roku podatkowym mogą obowiązywać albo nowe stawki, o ile zostanie podjęta uchwała (w znaczeniu obejmującym również jej prawidłową publikację) albo stawki obowiązujące w roku poprzedzającym rok podatkowy, jeśli taka uchwała nie zostanie podjęta. „Podjęcie uchwały" w rozumieniu art. 20a ust. 1, obejmuje zarówno sam fakt jej głosowania przez radę jak i jej należytą publikację.

Na podstawie: Wyrok WSA w Poznaniu z 18 lipca 2012 r., sygn. akt III SA/Po 576/12, nieprawomocny

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 ze zm.)
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z. Nr 78, poz. 483 ze zm.)