Pytanie pochodzi z programu Serwis Prawa Pacy i Ubezpieczeń Społecznych.
W dniu 13 sierpnia 2013 r. klientka złożyła wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na syna. Zgodnie z orzeczeniem o niepełnosprawności i wyrokiem sądu dziecko zostało zaliczone do osób niepełnosprawnych do dnia 1 września 2023 r. łącznie ze wskazaniami konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji i konieczności stałego współudziału, na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Klientka do dnia 31 marca 2013 r. była zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Organ przyznał świadczenie pielęgnacyjne od dnia 1 kwietnia 2013 r. W dniu 31 stycznia 2014 r. do Ośrodka wpłynęła informacja z ZUS, że w okresie od 1 kwietnia 2013 r. do 9 maja 2013 r. klientka pobierała zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia.
Co organ winien zrobić w takiej sytuacji?
Czy świadczenie pielęgnacyjne można przyznać w okresie pobierania zasiłku chorobowego?
Odpowiedź
Żaden z przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych nie dyskwalifikuje osoby pozostającej na zasiłku chorobowym wypłacanym po ustaniu zatrudnienia od przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, o ile spełnione są pozostałe przesłanki ustawowe.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 17 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1456 z późn. zm.) - dalej u.ś.r. stanowi, iż świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:
1) matce albo ojcu,
2) opiekunowi faktycznemu dziecka,
3) osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
4) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności
– jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Osobom, o których mowa w pkt 4, innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
1) rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
2) nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
3) nie ma opiekuna faktycznego lub osoby będącej spokrewnioną rodziną zastępczą, lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:
1) nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub
2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia.
Zgodnie z art. 24 ust. 4 u.ś.r. prawo do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W przypadku wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności na czas określony prawo do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia.
Jednocześnie rozważenia wymaga problem pobierania przez osobę ubiegającą się o świadczenie pielęgnacyjne zasiłku chorobowego z ZUS po ustaniu zatrudnienia. Należy uznać, iż zasiłek chorobowy z ZUS po ustaniu zatrudnienia nie jest przeszkodą w otrzymaniu świadczenia pielęgnacyjnego. Za taką wykładnią przemawia takżeart. 17 ust. 5 u.ś.r., który określa, w jakich sytuacjach świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje. Ustawodawca w jego treści nie wykluczył osób pobierających zasiłek chorobowy z ZUS po ustaniu zatrudnienia. Gdyby prawodawcy zależało na pozbawieniu tych osób możliwości ubiegania się o świadczenia pielęgnacyjne, z pewnością uczyniłby to w powyższym przepisie (por. np.: wyrok NSA z dnia 2 lipca 2008 r., sygn. akt I OSK 1364/07).
Pytanie pochodzi z programu Serwis Prawa Pacy i Ubezpieczeń Społecznych.