Wniosek o PESEL (czyli symbol numeryczny, który jednoznacznie identyfikuje osobę fizyczną) może złożyć każdy, kto jesteś obywatelem Ukrainy lub jest obywatelem Ukrainy i ma Kartę Polaka, lub jest członkiem najbliższej rodziny obywatela Ukrainy, który ma Kartę Polaka, lub jest małżonkiem obywatela Ukrainy, ale nie ma obywatelstwa ukraińskiego oraz przybył w okresie od 24 lutego 2022 r. na terytorium Polski bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi w twoim kraju.
Numer PESEL i profil zaufany pozwolą obywatelom Ukrainy na korzystanie z opieki zdrowotnej, pomocy społecznej czy założenie firmy w Polsce.
Wniosek o nadanie numeru PESEL w związku z konfliktem na Ukrainie (PL/UKR) >>
Wniosek osobiście na formularzu
Wniosek o PESEL można złożyć w dowolnym organie wykonawczym gminy na terytorium Rzeczypospolitej. Formularz wniosku (w wersji dwujęzycznej: ukraińsko-polskiej lub rosyjsko-polskiej) można wersji językowej ukraińskiej w wersji językowej rosyjskiej lub też otrzymać bezpośrednio w urzędzie gminy. Wniosek należy jednak złożyć osobiście, w formie papierowej, opatrzyć własnoręcznym czytelnym podpisem. W przypadku kłopotów z wypełnieniem wniosku pomogą go pracownicy urzędu na podstawie danych podanych przez wnioskodawcę.
W imieniu osoby nieposiadającej zdolności do czynności prawnych lub posiadającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych ubiegającej się o nadanie numeru PESEL wniosek składa jedno z rodziców, opiekun, kurator, opiekun tymczasowy lub osoba sprawująca faktyczną pieczę nad dzieckiem. Złożenie wniosku wymaga jednak obecności takiej osoby przy składaniu wniosku.
Dziecko do 12 roku życia nie musi być obecne przy składaniu wniosku ‒ z wyjątkiem sytuacji, w której jego tożsamość będzie ustalana w oparciu o oświadczenie.
Ułatwienia dla niepełnosprawnych
Znowelizowane przepisy zawierają ułatwienia dla osób niepełnosprawnych, które ubiegają się o nadanie numeru PESEL. W przypadku osoby, która ze względu na stan zdrowia lub niepełnosprawność nie jest w stanie osobiście złożyć wniosku w urzędzie, organ gminy zapewnia możliwość złożenia wniosku w miejscu pobytu tej osoby.
Przepisy znowelizowanej 8 kwietnia ustawy wskazują także że osoby, która ze względu na stan zdrowia lub niepełnosprawność nie jest w stanie samodzielnie złożyć wniosku, wniosek składa jedno z rodziców, opiekun, kurator, opiekun tymczasowy lub osoba sprawująca faktyczną pieczę nad dzieckiem, a w przypadku braku takich osób numer PESEL może zostać nadany z urzędu.
Jakie dane znajdują się we wniosku?
Wniosek o nadanie numeru PESEL zawiera:
- imię (imiona);
- nazwisko;
- unikalny numer ewidencyjny nadany przez organ ukraiński;
- obywatelstwo;
- imię matki osoby małoletniej, o ile zostało udokumentowane;
- nazwisko matki osoby małoletniej, o ile zostało udokumentowane;
- imię ojca osoby małoletniej, o ile zostało udokumentowane;
- nazwisko ojca osoby małoletniej, o ile zostało udokumentowane;
- numery PESEL rodziców, o ile zostały nadane i są znane;
- datę urodzenia;
- kraj urodzenia;
- płeć;
- datę wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- datę złożenia wniosku;
- adnotację o tym, czy odciski palców zostały pobrane;
- adnotację o wyniku lub przyczynach braku weryfikacji, o której mowa w ust.
- informacje o osobie sprawującej faktyczną opiekę nad dzieckiem obejmujące numer PESEL oraz wskazanie stosunku pokrewieństwa z dzieckiem – jeżeli taki istnieje, a w przypadku jego braku – innej relacji łączącej tę osobę z dzieckiem;
- oświadczenie o przybyciu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa;
- oświadczenie o byciu małżonkiem obywatela Ukrainy, który przybył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa;
- oświadczenie o prawdziwości danych zawartych we wniosku oraz klauzulę o treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”;
- własnoręczny czytelny podpis wnioskodawcy albo adnotację pracownika organu gminy o przyczynie braku podpisu;
- własnoręczny podpis osoby ubiegającej się o nadanie numeru PESEL, która ukończyła 12. rok życia, albo adnotację pracownika organu gminy o przyczynie braku podpisu.
Zobacz więcej potrzebnych informacji: Pomoc prawna dla Ukrainy
Dokumenty do zweryfikowania tożsamości
Przy składaniu wniosku o nadanie numeru PESEL trzeba ponadto okazać:
- dokument podróży,
- Kartę Polaka
- lub inny dokument ze zdjęciem umożliwiający ustalenie tożsamości.
W przypadku osób poniżej 18. roku życia — także dokument potwierdzający urodzenie. Można okazać również dokument, który został unieważniony. W przypadku braku dokumentów trzeba złożyć oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
Podczas składania wniosku zostaną pobrane odciski palców
Podczas składania wniosku pobiera się odciski palców od osoby, której dotyczy wniosek. W przypadku osoby, która ze względu na stan zdrowia lub niepełnosprawność nie jest w stanie osobiście złożyć wniosku w urzędzie pobiera się odciski palców w miejscu pobytu tej osoby. Odcisków palców nie pobiera się od osoby:
- która nie ukończyła 12. roku życia;
- od której chwilowo fizycznie nie jest możliwe pobranie odcisków któregokolwiek z palców;
- od której pobranie odcisków palców jest fizycznie niemożliwe.
Niezbędna fotografia biometryczna
Niezbędnym elementem wniosku o wydanie numeru PESEL jest złożenie fotografii biometrycznej wnioskodawcy. To specjalne zdjęcie, które ma ułatwić identyfikację posiadacza dokumentu dzięki odpowiedniemu wyeksponowaniu tzw. cech biometrycznych twarzy (niezmiennych elementów jak geometria twarzy, rozstaw i wielkość oczu, kształt nosa itd.). Zdjęcie musi:
- być kolorowe na papierze w formacie 35 mm x 45 mm (szerokość x wysokość),
- aktualne, wykonane nie wcześniej niż 6 miesięcy przed złożeniem wniosku,
- na zdjęciu nie można mieć nakrycia głowy, okularów z ciemnymi szkłami ani innych rzeczy, które utrudniają rozpoznanie,
- zdjęcie powinno przedstawiać całą głowę (od jej czubka) oraz górną część barków,
- twarz powinna zajmować 70-80 proc zdjęcia.
Profil zaufany ułatwi załatwiania spraw przez internet
Przy składaniu wniosku o PESEL można złożyć wniosek o uzyskanie profil zaufany, który umożliwia załatwianie wielu spraw urzędowych przez Internet. Trzeba wtedy podać:
- numer telefonu (działający telefon komórkowy z numerem od polskiego operatora i trzeba być jego wyłącznym użytkownikiem),
- adres e-mail.
Podczas zakładania profilu zaufanego na numer telefonu komórkowego podany we wniosku przyjdzie wiadomość SMS z jednorazowym kodem, który trzeba podać urzędnikowi. Kod przyjdzie też na podany we wniosku adres e-mail.
Wnioskodawca otrzyma też wydruk potwierdzenia utworzenia profilu zaufanego. Podczas załatwiania tych formalności trzeba również podpisać zobowiązania o tym, że nie udostępni się swojego profilu zaufanego innej osobie (na drugim egzemplarzu wydruku).
Jeśli profil zaufany będzie gotowy to:
- na podany we wniosku adres e-mail, w kolejnej wiadomości, przyjdą dodatkowe informacje: nazwa użytkownika (login) oraz potwierdzenie, że profil zaufany jest gotowy;
- na numer telefonu komórkowego podany we wniosku wiadomość SMS z jednorazowym hasłem do aktywacji profilu zaufanego (nie potrzeba aktywować profilu zaufanego od razu).
Umowy najmu i użyczenia pomieszczeń w polskiej i ukraińskiej wersji językowej już dostępne w LEX >>
Kiedy obywatel Ukrainy nie otrzyma numeru PESEL
Organ gminy odmawia w drodze decyzji nadania numeru PESEL, w przypadku, gdy:
- fotografia załączona do wniosku nie spełnia wymagań fotografii biometrycznej
- nie zostały pobrane odciski palców (specustawa dopuszcza wyjątki w ust.9)
- potwierdzenie tożsamości nastąpiło na podstawie oświadczenia (o którym mowa w ust. 13), a w wyniku weryfikacji w rejestrze prowadzonym przez Komendanta Głównego Straży Granicznej ustalono, że zamieszczono serię i numer dokumentu stanowiącego podstawę przekroczenia granicy.
Od decyzji o odmowie nadanie PESEL nie służy odwołanie.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.