Na posiedzeniu senackiej Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej wiceminister rodziny Łukasz Krasoń, pełnomocnik rządu ds. osób z niepełnosprawnością, wskazał, że kluczowy wniosek z prac Międzyresortowego Zespołu do spraw Opracowania Systemu Orzekania o Niepełnosprawności oraz Niezdolności do Pracy pod przewodnictwem ówczesnej prezes ZUS prof. Gertrudy Uścińskiej (zespół zakończył prace w 2018 r.) dotyczy braku możliwości połączenia obecnie funkcjonujących systemów orzekania.
W Polsce istnieje sześć systemów orzekania o niepełnosprawności: cztery w sprawie uprawnień do świadczeń rentowych (ZUS, KRUS, MSWiA, MON), piąty - stopnia niepełnosprawności w powiatowych i miejskich zespołach orzeczniczych i szósty, który dotyczy kształcenia specjalnego. Przeczytaj także: System orzekania o niepełnosprawności ma się opierać o ocenę funkcjonalną
Bez łączenia systemu rentowego z pozarentowym
Obecnie resort rodziny planuje kolejne podejście do reformy systemu orzekania, która będzie finansowana z funduszy europejskich. Prace mają rozpocząć się w przyszłym roku. Pierwotnie zespół pod przewodnictwem prof. Uścińskiej miał doprowadzić do scalenia funkcjonujących odrębnych systemów, aby je ujednolicić. Miała powstać jedna, centralna instytucja orzekająca o niepełnosprawności. Teraz wiadomo już, że obecnie planowane prace nie pójdą w tym kierunku. – Nie da się połączyć systemu pozarentowego oraz ZUS, KRUS, MSWiA, MON, a do tego jeszcze obszaru edukacji. To jest kluczowy wniosek dla powstania nowego systemu orzeczniczego – powiedział wiceminister Łukasz Krasoń. Zapowiedział, że przy projektowaniu nowego modelu funkcje rentowe i pozarentowe zostaną oddzielone. Podkreślił, że systemom tym, także MSWiA oraz MON, towarzyszą zupełnie inne potrzeby niż w orzekaniu do celów pozarentowych.
– System powinien dostrzegać te różnice, aby raz na zawsze je zakończyć. Będzie odejście od stopnia znacznego, umiarkowanego i lekkiego, gdyż to nic nie mówi o człowieku i jego możliwościach – zaznaczył pełnomocnik rządu.
Czytaj też w LEX: Orzecznictwo o niepełnosprawności - poradnik na przykładach >
Skale funkcjonalne
Jak dodał Łukasz Krasoń, w Polsce powinny wreszcie działać skale oparte na ICF (Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia). Wiceminister rodziny wskazał, że wprowadzone w tym roku świadczenie wspierające uzależnione od decyzji o poziomie potrzeby wsparcia osoby z niepełnosprawnością wskazało kierunek wykorzystania modeli funkcjonalnych do określania potrzeb osób z niepełnosprawnością.
– Za chwilę będziemy pewnie wprowadzać nową skalę społeczno-zawodową oraz inne determinanty określające kto, ile i jakiego wsparcia potrzebuje – powiedział.
Zobacz też procedurę: Orzekanie o niepełnosprawności oraz jej stopniu >
Równocześnie zapowiedział, że we wrześniu ministerstwo przedstawi więcej systemowych zmian w zakresie wsparcia osób z niepełnosprawnościami. Senacka komisja zajmowała się nowelizacją ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Dotyczy ona terminów ważności orzeczeń o niepełnosprawności.
Przeczytaj także: Przepisy o ważności orzeczeń o niepełnosprawności zatwierdzone w Senacie
Komisja przyjęła projekt bez poprawek. Zwrócono jednak uwagę, że art. 2 dotyczący przepisów przejściowych, czyli że nowelizacja będzie dotyczyć także postępowań wszczętych przed wejściem jej w życie dotyczy tylko wniosków o orzeczenie lub stopień niepełnosprawności. Nie dotyczy zaś decyzji o poziomie potrzeby wsparcia. Strona rządowa wskazała na pośpiech i konieczność przyjęcia tych przepisów przed wakacjami sejmowymi, natomiast podkreślono, że we wrześniu zostaną przedstawione bardziej kompleksowe zmiany w systemie wsparcia osób z niepełnosprawnością. Wtedy też art. 2 ma być tak sformułowany, by dotyczył także procedowania wniosków o wydanie decyzji o poziomie potrzeby wsparcia wszczętych przed dniem wejścia w życie nowelizacji o ważności orzeczeń.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.