Z dniem 1 stycznia 2016 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 9 października 2015 r. o związkach metropolitalnych (Dz.U. poz. 1890). Celem nowej regulacji jest wprowadzenie podstaw prawnych dla tworzenia w Polsce związków metropolitalnych.

Zgodnie w nowymi przepisami związek metropolitalny jest zrzeszeniem jednostek samorządu terytorialnego, w skład którego wchodzą: 1) gminy położone w granicach obszaru metropolitalnego; 2) powiaty, na obszarze których leży co najmniej jedna gmina położona w granicach obszaru metropolitalnego. Za obszar metropolitalny w świetle nowych przepisów uznać należy spójną pod względem przestrzennym strefę oddziaływania miasta będącego siedzibą wojewody lub sejmiku województwa, która charakteryzuje się istnieniem silnych powiązań funkcjonalnych i zaawansowaniem procesów urbanizacyjnych oraz jest zamieszkała przez co najmniej 500 000 mieszkańców. Granice poszczególnych obszarów metropolitalnych ustala, na potrzeby tworzenia związków metropolitalnych, Rada Ministrów w drodze rozporządzenia przez wskazanie gmin wchodzących w skład takich obszarów.


Związki metropolitalne tworzyć będzie, z własnej inicjatywy bądź na wniosek rad gmin, Rada Ministrów. Jednocześnie Rada Ministrów ustalać będzie ich nazwy. Wydanie rozporządzenia w sprawie utworzenia związku metropolitalnego wymagało będzie przeprowadzenia konsultacji w odpowiednimi radami gmin, radami powiatów, sejmikiem województwa oraz wojewodą. Warunkiem wydania rozporządzenia będzie uzyskanie pozytywnej opinii: 1) rad co najmniej 70% miast na prawach powiatu; 2) rad co najmniej 70% gmin niemających statusu miasta na prawach powiatu; 3) rad co najmniej 50% powiatów, na obszarze których leży co najmniej jedna gmina położona w granicach obszaru metropolitalnego.

Związek metropolitalny wykonywać będzie zadania publiczne w zakresie:
- kształtowania ładu przestrzennego (obowiązkiem związku będzie sporządzenie ramowego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego związku metropolitalnego, dla całego obszaru metropolitalnego, uwzględniającego ustalenia planu zagospodarowania przestrzennego województwa);
- rozwoju obszaru związku;
- publicznego transportu zbiorowego na obszarze związku (zgodnie z przepisami ustawy związek metropolitalny ustanawiać będzie zintegrowany system taryfowo-biletowy obowiązujący w jego granicach);
- współdziałania w ustalaniu przebiegu dróg krajowych i wojewódzkich na obszarze związku;
- promocji obszaru metropolitalnego.

Organami związku metropolitalnego będą: (1) zgromadzenie (składające się z delegatów gmin i powiatów wchodzących w skład związku – po dwóch z każdej jednostki samorządu terytorialnego) oraz (2) zarząd (składający się z 3 członków, w tym przewodniczącego, wybieranego przez zgromadzenie). Nadzór nad działalnością związku metropolitalnego sprawował będzie Prezes Rady Ministrów oraz wojewoda, a w zakresie spraw finansowych - regionalna izba obrachunkowa.

Źródłami dochodów związków metropolitalnych będą m.in.: udział w podatku dochodowym od osób fizycznych zamieszkałych na obszarze związku metropolitalnego (wysokość udziału wynosić będzie 5%), składki od gmin wchodzących w skład związku, dochody uzyskiwane przez metropolitalne jednostki budżetowe oraz wpłaty od metropolitalnych zakładów budżetowych, spadki, zapisy i darowizny, odsetki od udzielonych pożyczek oraz zgromadzonych środków finansowych, dotacje z budżetu państwa, dotacje z budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

Zobacz ustawę z dnia 9 października 2015 r. o związkach metropolitalnych (Dz.U. poz. 1890) w serwisie Prawo.pl>>>