Przedmiotem rozpoznawanej sprawy było nadanie nauczycielowi kontraktowemu stopnia nauczyciela mianowanego. Istotą sporu było rozstrzygnięcie, czy nauczycielka spełnia wymagania kwalifikacyjne do nadania jej stopnia nauczyciela mianowanego, w sytuacji gdy legitymując się dyplomem ukończenia studiów wyższych na kierunku: "Administracja" w zakresie administracji oraz świadectwem ukończenia studiów podyplomowych w zakresie: "Pedagogicznych Studiów Kwalifikacyjnych", w dniu złożenia wniosku o wszczęcie postępowania egzaminacyjnego na nauczyciela mianowanego nauczała przedmiotów: "Obiekty budowlane w środowisku" oraz "Prawne aspekty ochrony środowiska".


Starosta odmówił nadania nauczycielce stopnia awansu zawodowego. Organ zakwestionował prawidłowość dokumentów sporządzonych w przez dyrektora szkoły stwierdzających zgodność nauczanego przedmiotu z przedmiotami realizowanymi w czasie studiów.

Strona odwołała się od tej decyzji. Jej zdaniem organ starosta nie był uprawniony do badania jej kwalifikacji, gdyż do tego uprawniony był dyrektor szkoły, w której pracuje. Dokonana przez dyrektora ocena zbieżności nauczanych przedmiotów z kierunkiem studiów może, co najwyżej być przedmiotem badania przez kuratora w ramach nadzoru pedagogicznego czyli w ramach odrębnego postępowania. W tej sytuacji starosta bezprawnie wstąpił w uprawnienia kuratora oświaty, czym naruszył prawo.
Kurator oświaty utrzymał w mocy decyzję starosty. W odpowiedzi nauczycielka zaskarżyła decyzję organu odwoławczego do WSA.


WSA podkreślił, iż materialnoprawną podstawę wydanych przez organy decyzji stanowiły przepisy ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (t.j.: Dz.U. z 2006 r., nr 97, poz. 674 ze zm.) oraz wydanych na jej podstawie aktów wykonawczych. W dniu wydania zaskarżonej decyzji obowiązywało rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. Nr 50, poz. 4000 ze zm.). W § 28 tego rozporządzenia wskazano, że nauczyciele zatrudnieni w dniu wejścia w życie rozporządzenia (tj. w dniu 1 września 2009 r.), którym na podstawie dotychczasowych przepisów uznano ukończony kierunek (specjalność) studiów za zbliżony do nauczanego przedmiotu lub rodzaju prowadzonych zajęć, zachowują nabyte kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w danym typie szkoły lub rodzaju placówki.


WSA podkreślił, że na gruncie uprzednio obowiązującego w tej materii rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 września 2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. Nr 155, poz. 1288 ze zm.) – na skutek wydania przez Trybunał Konstytucyjny wyroku z dnia 12 maja 2004 r. (sygn. akt U 1/04, OTK-A 2004/5/43), który zakwestionował kompetencję kuratora oświaty do stwierdzania, czy dany kierunek studiów (specjalność) jest zbliżony z nauczanym przedmiotem – począwszy od 31 maja 2004 r. wytworzyła się praktyka, że oceny w tym zakresie dokonuje każdorazowo dyrektor szkoły nawiązując z danym nauczycielem stosunek pracy. Stanowisko takie znalazło potwierdzenie w orzeczeniach sądów administracyjnych, w których sądy przyjęły, że dokonywanie pod rządami ww. rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 września 2002 r. oceny kwalifikacji nauczyciela (czyli zbieżności jego wykształcenia z nauczanym przedmiotem) należy do dyrektora szkoły, który będąc pracodawcą dokonuje indywidualnej oceny kwalifikacji osoby ubiegającej się o pracę. Stanowisko dyrektora w tym zakresie jest wiążące, co nie oznacza jednak, że stanowisko to jest ostateczne i niepodważalne. Na podstawie art. 33 ust. 2 pkt 1 ustawy o systemie oświaty kurator oświaty, jak i Minister Edukacji Narodowej sprawują nadzór pedagogiczny i mogą wydawać zalecenia wiążące w zakresie sprawowanego nadzoru, jednakże powinni to robić w oddzielnym postępowaniu w ramach sprawowanego nadzoru nad szkołami, a nie w postępowaniu w sprawie nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela – zwrócił uwagę WSA.


Na podstawie:
Wyrok WSA w Gdańsku z 27 czerwca 2013 r., sygn. akt III SA/Gd 292/13, nieprawomocny

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.)