Obowiązki organów gmin związane z wyborami do Parlamentu Europejskiego (cz. 3)

Zbliżające się wybory do Parlamentu Europejskiego wiążą się z daleko idącym zaangażowaniem organw samorządowych zarwno w procedurę ich przygotowania, jak i przebieg tych wyborw oraz ustalenie ich wynikw. Zakres koniecznych do podjęcia czynności z tym związanych jest przez prawo regulowany w sposb precyzyjny, powodując niezbędność realizacji poszczeglnych zadań w ściśle określonych prawem terminach oraz formach.

Osobną kwestią związaną z działaniem gminy w okresie poprzedzającym wybory do Parlamentu Europejskiego staje się konieczność sporządzenia spisów wyborców, w których są ujmowane osoby posiadające prawo do głosowania w tych wyborach. Spis wyborców musi zostać przygotowany przez gminę w dwóch egzemplarzach najpóźniej na 14 dni przed wyborami, a więc do dnia 24 maja 2009 r. osobno dla każdego obwodu do głosowania. Powinien on zostać przygotowany podobnie jak rejestr wyborców osobno w części A dla obywateli polskich i części B obejmującej wyborców będących obywatelami UE, nieposiadających jednak polskiego obywatelstwa. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) ma również obowiązek powiadomienia wyborców, w sposób zwyczajowo przyjęty w danej gminie, o sporządzeniu spisu oraz o miejscu, czasie i formie jego udostępniania, przy czym udostępnienie takie następuje w siedzibie gminy na wniosek złożony w formie pisemnej.

Ważnym obowiązkiem gminy staje się możliwość dopisania wyborcy do spisu wyborców na jego wniosek, o ile przebywa on czasowo na obszarze gminy w okresie obejmującym dzień wyborów względnie nie ma on stałego miejsca zamieszkania, lecz przebywa na terenie gminy. Wniosek taki musi zawierać nazwisko i imiona wyborcy, imię ojca, datę urodzenia, numer ewidencyjny PESEL i adres zamieszkania wyborcy (w przypadku jego braku - ostatni adres zameldowania tej osoby na pobyt stały). Trzeba dodać, że wniosek o dopisanie do spisu musi być złożony najpóźniej w dziesiątym dniu przed wyborami (28 maja 2009 r.). Na podobnych zasadach jest dopisywany do spisu wyborców wyborca niepełnosprawny – w wybranym przez siebie obwodzie głosowania spośród obwodów głosowania, w których znajdują się lokale przystosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych, na obszarze gminy właściwej ze względu na miejsce jego stałego zamieszkania.

Godzi się podkreślić, że również od dnia zarządzenia wyborów do Parlamentu Europejskiego aż do dnia poprzedzającego dzień wyborów urząd gminy ma obowiązek wydać wyborcy na podstawie rejestru wyborców, a po sporządzeniu spisu wyborców – na podstawie spisu, zaświadczenie o prawie do głosowania umożliwiające głosowanie w jego miejscu pobytu w dniu wyborów.

Również wójt (burmistrz, prezydent miasta) jest właściwym organem do rozpatrywania reklamacji w sprawie nieprawidłowości sporządzenia spisu, w szczególności w sprawie pominięcia wyborcy w spisie, wpisania do spisu osoby, która nie ma prawa wybierania, lub niewłaściwych danych o osobach wpisanych do spisu. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) jest obowiązany rozpatrzyć reklamację w terminie 3 dni od dnia jej wniesienia i wydać decyzję w sprawie, którą wraz z uzasadnieniem doręcza się niezwłocznie wnoszącemu reklamację, a gdy dotyczy ona innych osób – również tym osobom. W przypadku, gdy w ciągu 3 dni od jej doręczenia wpłynie skarga na powyższą decyzję, wójt (burmistrz, prezydent miasta) jest zobowiązany przekazać niezwłocznie skargę wraz z decyzją i aktami sprawy sądowi rejonowemu właściwemu dla danej gminy, chyba że niezwłocznie zmieni lub uchyli swoją decyzję, jeżeli uzna skargę w całości za zasadną.

Szczegółowe zasady sporządzania spisów wyborców, a także wydawania zaświadczeń o prawie do głosowania oraz wzory podstawowych dokumentów z tym związanych określa rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie spisu wyborców w wyborach do Parlamentu Europejskiego (Dz. U. Nr 62, poz. 583 oraz z 2009 r. Nr 63, poz. 530).

Osobne znaczenie mają obowiązki wójta (burmistrza, prezydenta miasta) związane z przebiegiem kampanii wyborczej. Organ ten niezwłocznie po rozpoczęciu kampanii wyborczej, a więc po ogłoszeniu postanowienia Prezydenta RP o zarządzeniu wyborów, musi wyznaczyć na obszarze gminy odpowiednią liczbę miejsc przeznaczonych na bezpłatne umieszczanie urzędowych obwieszczeń wyborczych i plakatów komitetów wyborczych oraz podać wykaz tych miejsc do wiadomości publicznej. Jak podkreśla PKW, możliwe jest przeznaczenie osobnych miejsc na urzędowe obwieszczenia wyborcze i osobnych na potrzeby związane z umieszczeniem plakatów przez komitety wyborcze.