Turysta spędzał urlop w Zakopanem w lutym 2015 r. Był zakwaterowany w prywatnych kwaterach, za co pobrano od niego opłatę miejscową w wysokości 2 zł.

Opłata miejscowa była należna na podstawie podjętej w 2008 r. uchwały nr XXII/250/2008 Rady Miasta Zakopane w sprawie ustalenia miejscowości, w której pobiera się opłatę miejscową. Jednak turysta uznał, że absurdalnym jest domaganie się uiszczania opłaty miejscowej od przyjezdnych, gdy odczuwalne jest zanieczyszczenie w powietrzu. W związku z tym turysta wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie po uprzednim wezwaniu Rady Miasta Zakopane do usunięcia naruszenia.

Wspólne dobro

Na etapie postępowania przed wojewódzkim sądem dołączył się m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich, który poparł stanowisko turysty. Natomiast prokuratura, która również dołączyła się do sprawy, pozostawiła kwestię do rozstrzygnięcia sądowi.

W skardze wskazywano na przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (art. 17 ust. 3, 4 i 5) oraz na przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie warunków, jakie powinna spełniać miejscowość, w której można pobierać opłatę miejscową.  

Prawne regulacje

Według powyższych regulacji rada gminy ustala miejscowości odpowiadające warunkom określonym w przepisach wydanych przez Radę Ministrów, w których pobiera się opłatę miejscową. Warunki, o których tu mowa, to minimalne warunki, jakie powinna spełniać miejscowość, w której można pobierać opłatę miejscową, uwzględniając zróżnicowanie warunków regionalnych i lokalnych. Warunki te zostały szczegółowo określone w rozporządzeniu Rady Ministrów.

W przypadku warunków klimatycznych rozporządzenie Rady Ministrów stanowi, że warunki uznane są za zachowane, jeśli na terenie strefy, o której mowa w art. 87 ust. 2 ustawy o ochronie środowiska, na obszarze której położona jest miejscowość, zachowane są dopuszczalne poziomy niektórych substancji w powietrzu ze względu na ochronę zdrowia ludzi, określone w przepisach o ochronie środowiska.

Szukasz więcej informacji dotyczących samorządu?
Poznaj LEX Administracja >>
Zdobądź wiedzę, dzięki której Twoja praca stanie się łatwiejsza

W kontekście przytoczonych regulacji turysta argumentował, że do podjęcia uchwały doszło z naruszeniem przepisów prawa, ponieważ Rada Miasta Zakopane nie uwzględniła oceny jakości powietrza wydanej przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie. Przy czym ocena powietrza nie spełniała wytycznych z rozporządzenia Rady Ministrów.

Natomiast organ kwestionował zasadność skargi na uchwałę i wskazywał, że 60 proc. terenu gminy to obszar Tatrzańskiego Parku Narodowego znajdującego się powyżej pułapu, na którym może występować niska emisja. Natomiast w kontekście przekroczenia dozwolonych norm zawartości niektórych substancji w powietrzu organ wskazywał na źle umiejscowioną stację pomiarów – w ścisłym centrum zabudowań.

Skoro jest zanieczyszczone powietrze to opłata miejscowa jest nienależna

Wojewódzki Sąd Administracyjny (III SA/Kr 535/15) doszedł do przekonania, że uchwała jest sprzeczna z prawem. Sąd stwierdził, że jasno wynika z ogólnodostępnego dokumentu, iż dopuszczalne normy zawartości niektórych substancji w powietrzu zostały przekroczone i tym samym nie została spełniona jedna z przesłanek z rozporządzenia Rady Ministrów uprawniająca do wprowadzenia poboru opłaty miejscowej. Ponadto, zdaniem WSA, organ nie uprawdopodobnił, aby pomiary były wynikiem błędu.

Ostatecznie sprawę rozstrzygnął Naczelny Sąd Administracyjny (II FSK 3579/17), w dniu 15 marca stwierdził, że Zakopane nie miało podstaw do pobierania opłat miejscowych ze względu na wysokie zanieczyszczenie powietrza, a do podjęcia uchwały w tej sprawie doszło z naruszeniem prawa. Rada Miasta powinna uwzględnić przy podejmowaniu takiej uchwały jakość powietrza, aby udowodnić, że są spełnione formalnoprawne przesłanki z rozporządzenia. Sąd uznał, że uchwała Rady Miasta z 2008 r. jest nieważna.