NSA: kandydat na radnego nie ma obowiązku zaprzestania prowadzenia zakazanej działalności gospodarczej

Do dnia złożenia ślubowania przyszły radny nie ma obowiązku podejmowania działań zmierzających do zaprzestania prowadzenia zakazanej działalności gospodarczej, uznał Naczelny Sąd Administracyjny.

Kandydat na radnego nie ma obowiązku podejmowania jakikolwiek działań zmierzających do zaprzestania prowadzenia zakazanej działalności gospodarczej. Zdaniem Naczelnego Sądu administracyjnego dotyczy to także okresu od dnia ogłoszenia wyników wyborów do dnia złożenia ślubowania.

NSA zauważył, że żaden przepis obowiązującego prawa nie nakłada na osoby kandydujące w wyborach obowiązku wyzbywania się składników majątkowych przed ogłoszeniem wyników wyborów, ani też do czynienia jakichkolwiek przygotowań w tym kierunku.

W uzasadnieniu wyroku z 16 maja 2013 r. (II OSK 834/13) sąd podkreślił, że rolą ustawodawcy w demokratycznym państwa prawa jest ustanowienie takich rozwiązań prawnych, by umożliwić w rozsądnym czasie zaprzestanie przez osoby, które uzyskały mandat w wyniku wyboru, aktywności gospodarczej zakazanej funkcjonariuszom władzy publicznej.
 

W ustawie o samorządzie powiatowym kwestia ta została uregulowana w art. 25b. Zgodnie z ust. 2 tegoż przepisu jeżeli radny przed rozpoczęciem wykonywania mandatu prowadził działalność gospodarczą (na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia powiatu, w którym radny uzyskał mandat, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności) jest obowiązany do zaprzestania prowadzenia tej działalności gospodarczej w ciągu 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania. Niewypełnienie obowiązku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, stanowi podstawę do stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego.
 

Natomiast w sytuacji, gdy radny posiada pakiet większy niż 10% udziałów lub akcji w spółkach handlowych z udziałem powiatowych osób prawnych lub przedsiębiorców, w których uczestniczą takie osoby, wówczas udziały lub akcje przewyższające pakiet 10%, powinny być zbyte przez radnego przed pierwszą sesją rady powiatu, a w razie niezbycia ich nie uczestniczą one przez okres sprawowania mandatu i 2 lat po jego wygaśnięciu w wykonywaniu przysługujących im uprawnień (prawa głosu, prawa do dywidendy, prawa do podziału majątku, prawa poboru).