W opinii NIK, tylko w jednym ujęciu woda odpowiadała najwyższej klasie czystości. Zdaniem Izby, jedną z przyczyn braku ujęć wody o bardzo dobrej jakości jest wciąż słabo rozwinięta sieć kanalizacyjna. Ustalono również, że w kontrolowanych gminach sprzedano mieszkańcom łącznie ponad 9 mln m³ wody, ale odprowadzono tylko 5 mln m³ ścieków - JST nie posiadały więc danych o sposobie oczyszczenia ścieków odpowiadających łącznej objętości ponad 4 mln m³ zużytej wody.
Zdaniem NIK, powodem takiej sytuacji może być fakt, iż w blisko połowie skontrolowanych gmin nie prowadzono ewidencji szamb i przydomowych oczyszczalni ścieków lub robiono to nierzetelnie. Nie posiadano też pełnych informacji o tym, jak prowadzona jest indywidualna gospodarka ściekowa obejmująca prawie 8 tys. zbiorników bezodpływowych oraz 428 przydomowych oczyszczalni ścieków. Dodatkowo, w 12 gminach nie kontrolowano systematycznie prawidłowości opróżniania szamb.
NIK zwraca także uwagę na bierność władz samorządowych w sytuacji, gdy okazywało się, że mieszkańcy niepodłączeni do kanalizacji nie posiadają ani oczyszczalni ścieków, ani szamb. Takie zaniechania gmin powodowały, że część obywateli bagatelizowała obowiązki związane z prawidłowym pozbywaniem się nieczystości ciekłych i mogła czuć się bezkarnie.
Biorąc pod uwagę ustalenia kontroli, tj. zaniechania w wykorzystywaniu przez gminy instrumentów zapobiegających nieprawidłowemu pozbywaniu się przez mieszkańców nieczystości ciekłych bądź też dyscyplinujących do postępowania zgodnego z obowiązującym prawem, NIK apeluje do Prezesa Rady Ministrów o zmiany w modelu funkcjonowania indywidualnego
odprowadzania nieczystości ciekłych.
W celu ograniczenia nieprawidłowości, NIK dostrzega także potrzebę zmian w praktyce postępowania, polegających na konieczności korzystania przez gminy z instrumentów zapobiegających nieprawidłowemu pozbywaniu się przez mieszkańców nieczystości ciekłych oraz na stosowaniu wobec właścicieli nieruchomości, którzy nie zawarli umów o opróżnianie zbiorników, mechanizmu tzw. wykonania zastępczego - organizowania przez JST opróżniania szamb.
(nik.gov.pl)
NIK: lubuskie gminy nierzetelnie nadzorują przydomowe oczyszczalnie ścieków
Nadzór gmin nad sposobem odprowadzania przez mieszkańców województwa lubuskiego nieczystości ciekłych ze zbiorników bezodpływowych, tzw. szamb oraz funkcjonowaniem przydomowych oczyszczalni ścieków był nieprawidłowy i nieskuteczny - tak wynika z badań Najwyższej Izby Kontroli.
