Rozpatrywanie tej sprawy TK rozpoczął w środę po godz. 9. Swoje stanowiska przedstawili przedstawiciele Prokuratora Generalnego, prezydenta, Sejmu i MSZ.

 

Chodzi o przyjęte w grudniu 2020 roku przez liderów krajów UE porozumienie w sprawie wieloletniego budżetu Wspólnoty, funduszu odbudowy (RRF) oraz mechanizmu warunkowości, nazywane zasadą "pieniądze za praworządność". Ma on być wykorzystywany do ochrony budżetu Unii w przypadku naruszenia praworządności w państwach członkowskich.

Sprzeczność z polską konstytucją?

Wniosek do TK złożył prokurator generalny Zbigniew Ziobro, którego zdaniem nie ma najmniejszych wątpliwości, że mechanizm warunkowości jest rozwiązaniem jaskrawo sprzecznym z polską konstytucją (art. 90, 7 i 8).

 

Cena promocyjna: 53.1 zł

|

Cena regularna: 59 zł

|

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 41.3 zł


Wnioskodawca zwracał uwagę, że rozporządzenie o warunkowości zakłada możliwość zainicjowania działań przez Komisję w przypadku stwierdzenia przez nią naruszenia zasad państwa prawnego. Przesłanką podjęcia działań, jest uznanie przez Komisję, że naruszenia zasad państwa prawnego w państwie członkowskim wpływają lub stwarzają poważne ryzyko  wpływu - w sposób wystarczająco bezpośredni - na należyte zarządzanie finansami w ramach budżetu Unii lub na ochronę interesów finansowych Unii. W przypadku stwierdzenia naruszeń, Komisja podejmuje dialog z państwem członkowskim, a w razie jego bezskuteczności, przedkłada Radzie wniosek w sprawie decyzji wykonawczej co do zastosowania środków ochrony budżetu.

C-157/21, Mechanizm „pieniądze za praworządność”, RZECZPOSPOLITA POLSKA PRZECIWKO PARLAMENTOWI EUROPEJSKIEMU I RADZIE UNII EUROPEJSKIEJ - Opinia Rzecznika Generalnego >

Prokurator generalny podkreślał, że nie kwestionuje zasad kontroli budżetu UE, ale wskazał, że mają one wyraźne ramy traktatowe, które dotąd nigdy nie zostały przekroczone. - Tam, gdzie państwa członkowskie nie przyznały kompetencji Unii, uznaje się, że kompetencje te należą do samych państw członkowskich, a Unia może działać tylko w oparciu o zasadę pomocniczości, podlegającą każdorazowej kontroli parlamentów narodowych – podkreślał wnioskodawca.

 

TSUE: Mechanizm zgodny z prawem UE

W ogłoszonym w środę wyroku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej postanowił oddalić skargi Polski i Węgier na mechanizm warunkowości, nazywany zasadą "pieniądze za praworządność".

- Mechanizm ten został przyjęty na właściwej podstawie prawnej, zachowuje spójność z procedurą ustanowioną w art. 7 TUE i nie przekracza granic kompetencji przyznanych Unii, a także szanuje zasadę pewności prawa - stwierdził Trybunał. - Dzisiejszy wyrok TSUE potwierdza, że rozporządzenie o warunkowości może być stosowane, ale w ściśle określonej procedurze i pod warunkami - napisał zaraz po ogłoszeniu wyroku wiceminister spraw zagranicznych Paweł Jabłoński.

Czytaj: TSUE: Mechanizm "fundusze za praworządność" zgodny z prawem UE>>