Cieszący się zainteresowaniem program „Maluch+” ma na celu dofinansowywanie tworzenia i funkcjonowania miejsc opieki dla nad dziećmi w wieku do lat trzech - żłobków, klubów dziecięcych i dziennych opiekunów.
Ostatni nabór w programie Maluch+ na lata 2022-2029 trwał od 19 stycznia do 19 lutego 2023 r. W przeciwieństwie do poprzednich edycji nie był wymagany wkład własny, inwestycja będzie mogła trwać do trzech lat, algorytm rozdziału pieniędzy skonstruowano tak, aby premiował gminy, w których nie ma żłobków i klubów dziecięcych. Budżet programu do 2029 r. to ok. 5,5 mld zł. Z tego z KPO ma pochodzić ok. 1,7 mld zł (uzupełniająco do tej kwoty ostatecznym odbiorcom mogą przysługiwać środki na finansowanie podatku VAT przypadającego na wydatki/koszty w ramach realizacji zadania finansowanego z KPO, finansowane z budżetu państwa). Pozostałe ok 3,8 mld zł to środki z Funduszy Europejskich dla Rozwoju Społecznego z uwzględnieniem współfinansowania krajowego.
Czytaj: Wielka rewizja KPO - bez konsolidacji szpitali i oskładkowania umów cywilnoprawnych>>
Duże zainteresowanie, ale pieniędzy za mało
Jak wynika z informacji przekazanych przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, nabór cieszył się zainteresowaniem. Łączna kwota inwestycji, na którą złożono wnioski, to ponad 2 mld zł, z czego niemal 1,3 mld zł to środki, o które zawnioskowały gminy. To pozwoliłoby na utworzenie 104 tys. miejsc opieki maluchów (budżet programu mówi o 102 tys. miejsc). Kto otrzyma wsparcie, ministerstwo poinformuje 28 kwietnia.
Sprawdź w LEX: Jakie przepisy bhp dotyczą funkcjonowania żłobka? >
Program zakłada udzielenie wsparcia bez udziału wkładu własnego. Oznacza to, że środki przekazywane zarówno do gmin, jak i do podmiotów prywatnych powinny pokrywać 100 proc. kosztów. Przeczytaj więcej: Rząd chce „Malucha plus” w każdej gminie, ale nie jest pewne, czy nowe zasady są atrakcyjne>>
Sprawdź w LEX: Czy osoba, która chce prowadzić klub malucha, może wpisać w doświadczeniu opieka nad swoimi dziećmi? >
Z wstępnej analizy wyników naboru oraz analizy kosztów jednostkowych tworzenia miejsc opieki w latach 2021-2022 przez gminy, które były beneficjentami poprzedniej edycji programu i tymi, które chcą być teraz wynika, że nie doszacowano kosztów. Resort wylicza, że:
- koszt tworzenia nowego budynku, jego wyposażenia i zagospodarowania terenu wokół wzrósł ze średniego poziomu ok. 67 tys. zł w 2021 r. do prawie 109 tys. wg szacunków na edycję 2022-2029, czyli o 62 proc.
- koszt tworzenia żłobka w ramach rozbudowy istniejącej infrastruktury, najczęściej przedszkola, gdzie można wykorzystać część pomieszczeń wspólnych, np. szatnię, wzrósł odpowiednio z ok. 44 tys. zł do ok. 56 tys. zł, tj. o 28 proc.
A według regulaminu obecnego naboru, w ramach KPO: kwota dofinansowania na utworzenie 1 miejsca opieki w dwóch typach instytucji (żłobek i klub dziecięcy) wynosi:
- dla jst do 35 862 zł (bez VAT)
- pozostałe podmioty 12 410 zł (z VAT)
Resort w uwagach do rewizji KPO uzasadnia, że danych tych wynika, że stawka jednostkowa dotycząca tworzenia nowych miejsc powinna zostać podwyższona do kwoty co najmniej 57,9 tys. zł (bez VAT), tj. powinna być o ok. 61 proc. wyższa niż obowiązująca stawka jednostkowa na 1 miejsce opieki ze środków KPO, aby w przypadku budowy nowego obiektu pokrywała 100 proc. prowadzonej inwestycji.
Sprawdź w LEX: Jakie działania może podjąć organ dotujący otrzymywania doniesień o złym traktowaniu dzieci w dotowanym przedszkolu? >
Pieniądze zaoszczędzone na inwestycji w pracę zdalną
Pieniądze na dofinansowanie tego programu rząd chce pozyskać z alokacji środków w ramach KPO. Zamierza bowiem zrezygnować z inwestycji, które miały przystosować firmy do pracy zdalnej. Uznał bowiem, że kodeksowa praca zdalna została już wdrożona.
Zaoszczędzone w ten sposób 43 mln 990 tys. euro rząd chce przełożyć na wsparcie placówek opieki w ramach programu Maluch+. Przeczytaj więcej: Rewizja KPO - firmy nie dostaną pieniędzy na sprzęt do pracy zdalnej>>
Sprawdź w LEX: Jakie kwalifikacje powinien posiadać opiekun w żłobku? >
Katarzyna Różycka, ekspertka ds. pozyskiwania funduszy europejskich i krajowych Wielkopolskiej Akademii Nauki i Rozwoju zwraca uwagę, że informacja związana z propozycją zwiększenia kwoty dofinansowania na utworzenie 1 miejsca opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 ze środków KPO nie ma jeszcze przełożenia na zapisy Programu MALUCH+ 2022-2029.
- Obecnie trudno stwierdzić, czy dotyczy to zarówno już złożonych wniosków, czy wyłącznie tych, które zostaną złożone w ewentualnych, przyszłych naborach. Będziemy zatem monitorować informacje zamieszczane przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej w zakresie zmiany wartości dofinansowania. Niemniej jednak informacja ta pokazuje, że kładzie się duży nacisk na wsparcie samorządów w ramach tworzenia nowych miejsc opieki nad dziećmi w wieku do 3 lat - komentuje Katarzyna Różycka.
Sprawdź w LEX: Na jakiej podstawie prawnej podmiot prowadzący żłobek może zwiększyć liczbę miejsc w już funkcjonującej placówce? >