Z informacji przedstawionej przez premiera Mateusza Morawieckiego i minister rodziny i polityki społecznej Marleny Maląg wynika, budżet nowej edycji programu Maluch+ wyniesie 5,5 mld zł. Zgodnie z założeniami program będzie miał charakter długofalowy, a nie roczny. Gminy będą miały trzy lata na realizację zadania od ogłoszenia informacji o przyznaniu dofinansowania. Pieniądze będzie można przeznaczyć nie tylko na przebudowę, remont budynku lub dostosowanie pomieszczeń do potrzeb dzieci, ale także na zakup lub montaż wyposażenia. Samorządy na dofinansowanie do funkcjonowania już utworzonego miejsca dla najmłodszych otrzymywać będą przez trzy lata miesięcznie do 837 zł.
Resortowy program rozwoju instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 „Maluch+” wystartował w 2011 roku i `był co roku kontynuowany. To dzięki niemu zwiększała się dostępność miejsc opieki w żłobkach, klubach dziecięcych i u dziennych opiekunów dla dzieci, także tych z niepełnosprawnościami oraz wymagających szczególnej opieki. Dotacje pozwalały się podwyższyć też standard opieki. Potwierdzają to także dane GUS, z których wynika, że tylko w 2021 r. liczba takich placówek, w porównaniu z rokiem poprzednim, wzrosła o 9,6 procent. Działało 5 tys. żłobków, klubów dziecięcych i oddziałów żłobkowych (w tym 42, tys. żłobków) które zapewniały 191,6 tys. miejsc. Wskaźnik liczby podopiecznych na 1 tys. dzieci w wieku do lat 3 wzrósł:
- ze 128 w 2020 r.
- do 155 w 2021 r.
Z dotychczasowych edycji programu „Maluch+” garściami korzystały jednostki samorządu terytorialnego, a także inne podmioty. W 2021 roku budżet programu wynosił ok 450 mln zł, rok wcześniej 400 mln złotych.
Sprawdź też: Olszewski Artur "Ustawa o opiece nad dziećmi w wieku do lat trzech. Komentarz" >>>
Ministerstwo zatrzymało się na zapowiedziach
Zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej tegoroczna edycja programu „Maluch+” miała zostać ogłoszona w lutym 2022 roku. Czas minął i nadal nie ma żadnej oficjalnej informacji czy program ten zostanie ogłoszony, w jakim terminie i w jakim ostatecznie kształcie. Zgodnie z założeniami poprzednich edycji konkursu, był to program realizowany w formule rocznej, zatem wiele samorządów spodziewając się kontynuacji, przygotowywało się do realizacji inwestycji polegających na tworzeniu nowych miejsc opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 w 2022 roku, tak aby móc spełnić wymogi konkursu. Samorządy poniosły koszty przygotowania dokumentacji projektowych, aby sprawnie przeprowadzić procedury wyboru wykonawcy, a potem zrealizować inwestycje. W związku z faktem, iż koszty dokumentacji projektowej stanowiły wydatki możliwe do sfinansowania w ramach projektu, wiele samorządów zakładało możliwość refundacji poniesionych wydatków. W wielu gminach miała to być pierwsza tego typu placówka w gminy. A to wiąże się z dużym zaangażowaniem środków finansowych z budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
Więcej na ten temat w Legal Alert. >>
Przeczytaj także: Rodzinny Kapitał Opiekuńczy - szansa czy zagrożenie dla projektów unijnych?>>
Czytaj też: Jakich zgód potrzebuje gmina, która ma utworzyć klub dziecięcy? >>>
Czytaj też: O wynikach rekrutacji do żłobka możesz dowiedzieć się np. z maila >
WZORY DOKUMENTÓW:
- Uchwała w sprawie ustalenia wysokości opłaty za wpis do rejestru żłobków i klubów dziecięcych >
- Decyzja o wykreśleniu z rejestru żłobków i klubów dziecięcych >
- Uchwała rady gminy w sprawie wysokości, zasad ustalania oraz rozliczania dotacji celowej dla dzieci objętych opieką w żłobku lub klubie dziecięcym lub przez dziennego opiekuna >
Ministerstwo czeka na zakończenie negocjacji z Komisją Europejską
W lipcu Barbara Socha, wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej odpowiadając na interpelację poselską Joanny Jaśkowiak poinformowała, że program „MALUCH+” jest w fazie zaawansowanych przygotowań, a zakończenie negocjacji z Komisją Europejską umożliwi opracowanie harmonogramu oraz zasad naboru wniosków. Obecnie trwają prace nad przekształceniem programu „Maluch+” w program na lata 2021-2029. Źródłem finansowania tego programu będzie Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) oraz Europejski Fundusz Społeczny Plus (EFS+). Tymczasem wciąż nie wiadomo, kiedy KPO zacznie być realizowany, bo fundusze są blokowane na skutek sporu o praworządność w Polsce.
- W ramach programu „Maluch+”, ze środków pochodzących z KPO dofinansowywane będzie tworzenie miejsc opieki rozumiane jako tworzenie i rozwój infrastruktury opiekuńczej. Dodatkowo planuje się, że tworzenie miejsc opieki, ale bez inwestycji infrastrukturalnych, możliwe będzie ze środków EFS+. Ze środków EFS+ planowane jest także dofinansowanie funkcjonowania miejsc opieki w pierwszym okresie prowadzenia działalności przez 36 miesięcy - poinformowała wiceminister Barbara Socha.
Wyjaśniała, że przekształcenie programu „MALUCH+” w program na lata 2021-2029 oraz finansowanie go ze środków KPO i EFS+ jest możliwe dzięki już wprowadzonym zmianom w ustawie o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Zmiany te m.in. poszerzyły o środki europejskie katalog możliwych źródeł finansowania programów rozwoju instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3. Dotychczas programy te mogły być finansowane tylko ze środków krajowych - dotacji celowych z budżetu państwa i środków z Funduszu Pracy. W ramach prowadzonych obecnie prac, przygotowane zostały dedykowane rozwiązania z zakresu IT, tak by proces aplikowania o środki a także obsługa programu odbywały się wyłącznie drogą elektroniczną.
Samorządy mierzą się Rodzinnym Kapitałem Opiekuńczym
Agnieszka Myszka, zastępca dyrektora Działu Obsługi Projektów Europejskich i Krajowych Wielkopolskiej Akademii Nauki i Rozwoju wskazuje, że aktualnie gminy w praktyce mierzą się z rozliczeniem dofinansowania obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna, które weszło w ramach Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego. Bieżące rozliczenie z rodzicami zgodnie z rekomendacjami Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej powinno nastąpić poprzez obniżanie, o kwotę dofinansowania, opłaty rodzica w kolejnych miesiącach, w których dziecko będzie uczęszczać do instytucji opieki, i w tym zakresie realizowane jest to w większości bezproblemowo.
Zaznacza, że należy jednak pamiętać o tym, że poza bieżącym rozliczaniem się z dofinansowania, w przypadkach w których ZUS przyznał dofinansowanie z wyrównaniem od stycznia 2022 r., podmiot prowadzący jest zobowiązany także rozliczyć się za dane miesiące wstecz i w tym zakresie również ministerstwo przygotowało rekomendacje, w których wskazuje na dwa możliwe rozwiązania:
- Podmiot może zwrócić rodzicowi wyrównanie w formie gotówkowej (najlepiej za pisemnym pokwitowaniem sporządzonym według własnego wzoru) lub poprzez przelew bankowy.
- Podmiot może także przekazać wyrównanie poprzez „podwójne” obniżenie opłaty począwszy od miesiąca, w którym rodzic będzie uiszczał opłatę obniżoną z tytułu przyznania dofinansowania.
- Warto podkreślić również, iż w przypadku pobierania opłaty uzależnionej od frekwencji dziecka w danym miesiącu, która może się różnić w poszczególnych okresach, dofinansowanie dotyczy tylko faktycznej opłaty ponoszonej przez rodzica – wskazuje Agnieszka Myszka.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.