Gmina wynajmuje salę weselną i wystawia fakturę VAT z tytułu wynajmu sali oraz zużycia energii elektrycznej. Na podstawie faktury za energię elektryczną, którą otrzymujemy z zakładu energetycznego, gmina odlicza podatek naliczony (tj. ilość zużytych kWh z faktury VAT wystawionej klientowi pomnożona przez wartość netto wykazaną na fakturze z zakładu energetycznego powiększona o 22% VAT, który gmina odlicza na deklaracji VAT-7 jako podatek naliczony).










Jak należy zaksięgować podatek naliczony?

Odpowiedź

Nie ma jednego uniwersalnego sposobu ewidencji podatku VAT w księgach organu i urzędu. Rozliczenie związane z podatkiem VAT w organie i urzędzie przysparza wielu problemów i niedomówień, a przyjęte rozwiązania muszą być szczegółowo określone w polityce rachunkowości obowiązującej organ i urząd.

Uzasadnienie

Na początku należy zaakcentować, że jeżeli gmina wykonuje czynności opodatkowane VAT, to podatnikiem jest osoba prawna (gminna jednostka samorządu terytorialnego), pomimo że w praktyce płatności dokonuje jednostka obsługująca organ, czyli urząd gminy. Z czego wynika np. to, że urząd gminy i gmina powinni posługiwać się NIP nadanym gminie, a rozliczenie VAT powinna sporządzać gmina jako podmiot posiadający osobowość prawną.
Poniżej zaproponowano jeden z możliwych sposobów ujęcia podatku VAT w księgach gminy i urzędu gminy.

Uwagi

Poniższy sposób ewidencji proponowany jest przy założeniu, że wystawione faktury za wynajem są zarachowane na dochody budżetowe w kwocie netto (na koncie 221), a podatek VAT jest ujmowany na koncie 201. Dodatkowo, w jednostkach samorządu terytorialnego przyjmuje się, że odliczony podatek VAT naliczony stanowi dochód budżetowy gminy.

Przykład

Ewidencja VAT w urzędach posiadających wyodrębnione rachunki bieżące, czyli: 130 Rachunki bieżące jednostek budżetowych (subkonto dochody) oraz 130 Rachunki bieżące jednostek budżetowych (subkonto wydatki)
1. Faktura VAT za wynajem sali:
a) wartość netto - 2000 zł:
Wn konto 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych
Ma konto 750 Przychody i koszty finansowe
b) VAT należny - 440 zł:
Wn konto 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami
Ma konto 225 Rozrachunki z budżetami
2. Wpłata należności za wynajem na rachunek bieżący jednostki budżetowej (subkonto dochody):
Wn konto 130 Rachunki bieżące jednostek budżetowych - 2440 zł
Ma konto 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych - 2000 zł
Ma konto 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami - 440 zł
3. Zaksięgowanie podatku VAT naliczonego, odliczonego proporcjonalnie od faktury za energię elektryczną np. 200 zł:
Wn konto 225 Rozrachunki z budżetami
Ma konto 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych
4. Przypis dochodu budżetowego z tytułu podatku VAT naliczonego i odliczonego - 200 zł:
Wn konto 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych
Ma konto 750 Przychody i koszty finansowe
5. Deklaracja VAT i przelew VAT należnego po odliczeniu VAT naliczonego - 240 zł:
Wn konto 225 Rozrachunki z budżetami
Ma konto 130 (subkonto dochody)
6. Przelew dochodów budżetowych do gminy - 2200 zł:
Wn konto 222 Rozliczenie dochodów budżetowych
Ma konto 130 Rachunki bieżące jednostek budżetowych (subkonto dochody)
7. Przeksięgowanie przelanych dochodów - 2200 zł:
Wn konto 800 Fundusz jednostki
Ma konto 222 Rozliczenie dochodów budżetowych
8. Przeksięgowanie przypisanych dochodów budżetowych na wynik finansowy - 2200 zł:
Wn konto 750 Przychody i koszty finansowe
Ma konto 860 Straty i zyski nadzwyczajne oraz wynik finansowy.