Ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami nakłada na organy władzy publicznej, w tym administracji rządowej i samorządowej, kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały, obowiązek wyznaczenia co najmniej jednej osoby pełniącej funkcję koordynatora do spraw dostępności.
W mniejszych urzędach – jedna osoba
Hanna Piórecka-Nowak, rzecznik prasowa Urząd Gminy i Miasta Czerwionka-Leszczyny, mówi, że w urzędzie jest już wyznaczona jedna osoba, która pełni tę funkcję. To pracownik, zatrudniony w urzędzie od 1 września, wcześniej pracował w jednej z jednostek organizacyjnych gminy.
- Ma nadzorować cały proces dostępności w urzędzie i jednostkach, ale w każdej jednostce wyznaczono także osoby odpowiedzialne za realizację zadań w tych miejscach. Mają one pozostawać w stałym kontakcie z głównym koordynatorem i raportować bezpośrednio do niego – mówi rzecznik. Jak dodaje, nowy obowiązek wiąże się ze zorganizowaniem całego systemu pracy. - Zmiany wymagają także nakładów czasu i kosztów - podkreśla.
Katarzyna Wojtysiak z Urzędu Miejskiego w Kole informuje, że jest wyznaczona osoba na koordynatora ds. dostępności, funkcję tę pełni od 16 czerwca br. wyznaczony pracownik, któremu powierzono dodatkowe zadanie.
Bez dodatkowego wynagrodzenia, ale po szkoleniach
Dla wyznaczonego pracownika w Kole nie przewidziano dodatkowego wynagrodzenia. Został skierowany na cykl szkoleń. W Urzędzie Miejskim w Bielsku-Białej został powołany koordynator ds. dostępności, jest to Ewa Swatek - naczelnik Wydziału Polityki Społecznej Urzędu Miejskiego w Bielsku-Białej. Koordynatorowi ds. dostępności nie przysługuje z tytułu pełnionej funkcji dodatkowe wynagrodzenie. Naczelnik ma rozszerzony zakres obowiązków. Prezydent Bielska-Białej zobowiązał dyrektorów jednostek organizacyjnych miasta do powołania koordynatora w każdej jednostce.
Czytaj też: Do końca września mają być koordynatorzy do spraw dostępności w urzędach>>
W Urzędzie Miasta Torunia został wyznaczony koordynator i zespół do spraw zapewnienia dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Funkcję koordynatora pełni Izabela Miłoszewska, dyrektor Wydziału Zdrowia i Polityki Społecznej. W celu wsparcia koordynatora w realizacji przypisanych mu zadań powołany został sześcioosobowy zespół, złożony z pracowników magistratu. Koordynator jest odpowiedzialny za dostępność zarówno w urzędzie i jednostkach organizacyjnych miasta.
Jak nam mówi Małgorzata Litwin z toruńskiego ratusza, aktualnie koordynator wraz z zespołem prowadzą analizy stanu zapewnienia dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. - Związane jest z tym wykonanie inwentaryzacji obiektów budowlanych oraz określenie ich minimalnych wymagań w zakresie zapewnienia dostępności. W tym celu rozpoczęto także identyfikację osób ze szczególnymi potrzebami - informuje. Są to zadania realizowane dodatkowo bez dodatkowego wynagrodzenia.
Wątpliwości w samorządach
Przepisy o wyznaczaniu koordynatora rodzą wątpliwości w odniesieniu do samorządów. Gminy, powiaty i województwa są bowiem osobami prawnymi, które działają przez swoje organy. Organami władzy publicznej są natomiast zarówno organ stanowiący, jak i wykonawczy. Jednak to tylko organ wykonawczy lub przewodniczący tego organu (w powiecie i województwie) jest kierownikiem urzędu lub starostwa obsługującego organy danej JST (przewodniczący organu stanowiącego może jedynie wydawać polecenia związane z obsługą tego organu).
Adrian Misiejko z kancelarii Dr Ziemski & Partners w Poznaniu podkreśla jednak w opracowaniu Wyznaczenie koordynatora do spraw dostępności w urzędzie JST, że bardziej prawdopodobne wydaje się, że ze względu na specyfikę JST powinien zostać powołany jeden koordynator.
Tak też robią samorządy. - Powołany koordynator odpowiedzialny jest za dostępność w urzędzie miasta, zajmuje się również sprawami Biura Rady Miejskiej będącego w strukturze Urzędu Miejskiego w Kole – mówi Katarzyna Wojtysiak.
U wojewodów są zespoły koordynatorów
Wojewoda wielkopolski w lipcu tego roku powołał zarządzeniem 7-osobowy zespół ds. dostępności architektonicznej, cyfrowej i informacyjno-komunikacyjnej i wyznaczył koordynatora ds dostępności. Funkcję koordynatora pełni dotychczasowy pracownik urzędu i sprawuje ją dodatkowo. Koordynator będzie odpowiedzialny za dostępność tylko w Wielkopolskim Urzędzie Wojewódzkim.
- Wdrażanie nowych przepisów przebiega płynnie. Jest już zawarta umowa z wielkopolskim oddziałem Polskiego Związku Głuchych na wykonywanie tłumaczeń – informuje Tomasz Stube z gabinetu wojewody w Urzędzie Wojewódzkim w Poznaniu.
Wojewoda Mazowiecki wyznaczył koordynatorów do spraw dostępności oraz powołał zespół do spraw dostępności w Mazowieckim Urzędzie Wojewódzkim w Warszawie. Wyznaczonych zostało trzech koordynatorów. Koordynatorzy oraz członkowie zespołu są pracownikami MUW, którym wyznaczono dodatkowe funkcje. Z tego tytułu nie jest przewidziane dodatkowe wynagrodzenie.
Wojewoda Mazowiecki zwrócił się pismem do kierowników służb zespolonych województwa z informacją o obowiązku powołania do 30 września br. i wyznaczenia co najmniej jednej osoby pełniącej funkcję koordynatora do spraw dostępności.
Kary za brak dostępności
Celem ustawy jest poprawa warunków życia i funkcjonowania obywateli ze szczególnymi potrzebami, którzy są narażeni na marginalizację lub dyskryminację m.in. ze względu na niepełnosprawność lub obniżony poziom sprawności z powodu wieku czy choroby. Ustawa jest kluczowym elementem rządowego programu „Dostępność Plus”, który rząd przyjął 17 lipca 2018 r.
Ustawa przewiduje sankcje za brak realizacji zasady dostępności. Na podmioty publiczne, które nie spełnią minimalnych wymagań w zakresie dostępności, przysługiwać będzie skarga na brak dostępności. W celu jej złożenia, osoba ze szczególnymi potrzebami będzie musiała najpierw zawnioskować o zapewnienie jej dostępności, a dopiero brak lub niewłaściwa reakcja ze strony podmiotu publicznego umożliwia złożenie skargi do Prezesa Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Pozytywne rozpatrzenie skargi może skutkować nakazem zapewnienia dostępności, a niewywiązanie się z tego – nałożeniem kary pieniężnej.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
