Pytanie:
Czy dyrektor zakładu budżetowego (ośrodka sportu i rekreacji) może pełnić jednocześnie funkcję prezesa klubu sportowego lub prowadzić działalność gospodarczą?
Odpowiedź:
Kierownicy jednostek organizacyjnych gmin, powiatów i województw nie mogą prowadzić działalności gospodarczej.
Uzasadnienie:
Ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej przez określone osoby zajmujące kierownicze stanowiska określa ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne - dalej u.o.d.g. W odniesieniu do osób piastujących kierownicze funkcje u pracodawców należących do sektora jednostek samorządu terytorialnego art. 2 u.o.d.g. wymienia:
1) wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), zastępców wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), skarbników gmin, sekretarzy gmin, kierowników jednostek organizacyjnych gminy, osoby zarządzające i członków organów zarządzających gminnymi osobami prawnymi oraz inne osoby wydające decyzje administracyjne w imieniu wójta (burmistrza, prezydenta miasta);
2) członków zarządów powiatów, skarbników powiatów, sekretarzy powiatów, kierowników jednostek organizacyjnych powiatu, osoby zarządzające i członków organów zarządzających powiatowymi osobami prawnymi oraz inne osoby wydające decyzje administracyjne w imieniu starosty;
3) członków zarządów województw, skarbników województw, sekretarzy województw, kierowników wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych, osoby zarządzające i członków organów zarządzających wojewódzkimi osobami prawnymi oraz inne osoby wydające decyzje administracyjne w imieniu marszałka województwa.
Jak wynika z art. 4 w zw. z art. 2 u.o.d.g. kierownicy jednostek organizacyjnych gminy, powiatu lub województwa, w okresie zajmowania stanowiska lub pełnienia funkcji, nie mogą:
1) być członkami zarządów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spółek prawa handlowego;
2) być zatrudnione lub wykonywać innych zajęć w spółkach prawa handlowego, które mogłyby wywołać podejrzenie o ich stronniczość lub interesowność;
3) być członkami zarządów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spółdzielni, z wyjątkiem rad nadzorczych spółdzielni mieszkaniowych;
4) być członkami zarządów fundacji prowadzących działalność gospodarczą;
5) posiadać w spółkach prawa handlowego więcej niż 10% akcji lub udziały przedstawiające więcej niż 10% kapitału zakładowego - w każdej z tych spółek;
6) prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności.
W wyroku z dnia 20 kwietnia 2007 r., (I OSK 181/07, LEX 362185) Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że: "dyrektor Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego, jednostki organizacyjnej powiatu, jest osobą, o której mowa w art. 2 pkt 6a u.o.d.g. i wobec tego dotyczy jej zakaz prowadzenia działalności gospodarczej w formach określonych w art. 4 u.o.d.g. Zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych - dalej u.p.s. pracownik samorządowy zatrudniony na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, nie może wykonywać zajęć pozostających w sprzeczności lub związanych z zajęciami, które wykonuje w ramach obowiązków służbowych, wywołujących uzasadnione podejrzenie o stronniczość lub interesowność oraz zajęć sprzecznych z obowiązkami wynikającymi z u.p.s.
Wymaga zatem wnikliwego zbadania, czy w sytuacji opisanej w pytaniu dochodzi do wykonywania zajęć pozostających w sprzeczności lub związanych z zajęciami, które wykonuje w ramach obowiązków służbowych, wywołujących uzasadnione podejrzenie o stronniczość lub interesowność.
Kierownicy jednostek organizacyjnych nie mogą prowadzić działalności gospodarczej
Ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej przez określone osoby zajmujące kierownicze stanowiska określa ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. W odniesieniu do osób piastujących kierownicze funkcje u pracodawców należących do sektora jednostek samorządu terytorialnego art. 2 u.o.d.g. wymienia między innymi kierowników jednostek organizacyjnych gmin, powiatów i województw.
