Przepisy z ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 133, z późn. zm.) [ustawa] określając w art. 162 § 2 pkt 4 wymóg załączenia zaświadczenia lekarskiego do karty zgłoszenia kandydata na ławnika, określiły nie tylko treść tego zaświadczenia, które powinno zawierać stwierdzenie o braku przeciwwskazań do wykonywania funkcji ławnika, ale wskazały również lekarza, który powinien je wystawić.
Niestety, zastosowanie techniki odesłania – zaświadczenie powinien wystawić lekarz, o którym mowa w art. 55 ust. 2a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164 poz. 1027 z późn. zm) spowodowało, że przepis jest nieczytelny.
Ponadto powstaje wątpliwość, czy wskazany w ten sposób lekarz (przyjmuje się, że chodzi tu o lekarza, którego potocznie określa się jako lekarza pierwszego kontaktu, lekarza rodzinnego) jest uprawniony do wystawienia takiego zaświadczenia. W praktyce zdarza się bowiem, że lekarze rodzinni odsyłają zainteresowanych do specjalistów medycyny pracy narażając kandydatów na ławników, że ich zgłoszenia rady gmin potraktują jako niespełniające wymogów formalnych.
Czytaj też: Wybór ławników do sądów powszechnych krok po kroku (wzory dokumentów)
Zgodnie z poglądem Ministerstwa Sprawiedliwości z dnia 23 czerwca 2015 r. (DOS-V—5030-1/15) (przygotowanym przez Departament Sądów, Organizacji i Analiz Wymiaru Sprawiedliwości, uzgodnionym z Departamentem Legislacyjnym) podpisanym przez Zastępcę Dyrektora P. Annę Lewandowską, wskazany na wstępie przepis nakłada obowiązek wystawienia przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, w rozumieniu przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, przedmiotowego zaświadczenia lekarskiego.
Ministerstwo zwraca uwagę, „cyt. …zapis ust. 8 załącznika nr 1 „Zakres zadań lekarza podstawowej opieki zdrowotnej” do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 października 2005 r. w sprawie zakresu zadań lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 214, poz. 1816), który stanowi, że przepisy ust. 1-7 nie naruszają prawa i obowiązków lekarzy POZ do realizacji zadań i stosowania procedur wynikających z odrębnych przepisów. „
Jednakże Ministerstwo w swojej opinii zauważa także, iż „Istotne jest, że zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, świadczeniobiorcy (na podstawie tej ustawy) nie przysługują m.in. orzeczenia o zdolności do prowadzenia pojazdów mechanicznych oraz inne zaświadczenia lekarskie wydawane na życzenie świadczeniobiorcy.
Zobacz też: Ile zarabia ławnik sądowy?
W odniesieniu do powyższego wskazać należy na art. 162 § 7 ustawy. Z którego wynika, iż koszt opłaty za badanie lekarskie i za wystawienie zaświadczenia lekarskiego ponosi kandydat na ławnika.”