NIK skontrolowała inwestycje budowlane w Policji w latach 2017-2023. W tym czasie Policja realizowała ich w całym kraju w sumie 694, a Izba skontrolowała 18 z nich w dziewięciu województwach. Według kontrolerów zadania te nie miały uzgodnionego programu inwestycji określającego zakres i wartość przedsięwzięcia, a w przypadku budowy nowych obiektów, także wymaganej zgody ministra odpowiedzialnego za budownictwo. Takiej zgody nie miało 47 inwestycji, a 173 uzyskały ją dopiero po zgłoszeniu do finansowania z budżetu państwa. Komendant Główny Policji lub jego zastępca, zatwierdzali zwiększoną wartość inwestycji, co było sprzeczne z obowiązującymi przepisami, a zwłaszcza z ustawą o finansach publicznych.
Na prace budowlane, remontowe lub modernizacyjne Policja wydała w sumie ponad 477 mln zł. W 17 badanych przez Izbę inwestycjach, łączna kwota środków z budżetu państwa przeznaczona na ich finansowanie przekroczyła wartość kosztorysową o 16,7 mln zł. Izba zdecydowała o złożeniu trzech zawiadomień do prokuratury.
Strzelnica, na której długo nie można było strzelać
Jedno z zawiadomień dotyczy m.in. na zaniechania przeprowadzenia rzetelnej, merytorycznej weryfikacji wniosku wykonawcy robót, na podstawie którego zawarto aneks do umowy dotyczy budowy policyjnej strzelnicy, na którą Komenda Główna wydała 13 mln zł.
- Wolno stojący budynek na lotnisku Warszawa-Babice miał zostać oddany do użytku w październiku 2021 r., ale we wrześniu, powołując się na pandemię, wykonawca robót złożył wniosek o przesunięcie terminu zakończenia prac do końca roku. Termin realizacji Policja wydłużyła do 15 listopada 2021 r., pomimo że wykonawca nie przedstawił żadnych dokumentów, które wskazywałyby na okoliczności uniemożliwiające, bądź w istotnym stopniu ograniczające terminowe wywiązanie się z umowy. Mimo to KGP podpisała z wykonawcą aneks zmieniający datę odbioru inwestycji, pozbawiając się tym samym możliwości dochodzenia zapłaty kary umownej w wysokości niemal 940 tys. zł (brutto) za niedotrzymanie terminu zakończenia budowy- wskazuje NIK.
Ostatecznie strzelnicę tę przekazano do użytku 16 maja 2022 r., ale już 22 lipca została zamknięta ze względów bezpieczeństwa. Nieskuteczne egzekwowanie terminowego usunięcia usterek doprowadziło do tego, że przerwa w funkcjonowaniu strzelnicy trwała do 13 grudnia 2022 r.
Nieprawda o termomodernizacji i nierzetelnie prowadzone księgi rachunkowe
Kolejne zawiadomienie dotyczy możliwości popełnienia przestępstwa w KWP w Lublinie. Chodzi m.in. poświadczenia nieprawdy w związku z termomodernizacją budynku komendy.
- W konsekwencji KWP podpisała aneks do umowy na roboty budowlane, w którym zleciła m.in. naprawę nawierzchni nieistniejących parkingów, co zwiększyło wynagrodzenie wykonawcy o niemal 110 tys. zł brutto. Faktycznie chodziło o budowę 19 miejsc postojowych, do czego rzeczywiście doszło, choć takich prac nie przewidywał projekt budowlany, na podstawie którego Komenda Wojewódzka uzyskała pozwolenie na budowę. Inwestycja wpływała też na zmianę sposobu zagospodarowania terenu, ale KWP w Lublinie nie wystąpiła o wymagane w tej sytuacji dodatkowe decyzje o lokalizacji inwestycji oraz o zmianę pozwolenia na budowę – wytyka NIK. Wylicza też zarzuty dotyczące nieprzeprowadzenia rzetelnej, merytorycznej weryfikacji zakresu robót dodatkowych przy termomodernizacji komendy.
- W aneksie do zawartych umów wyszczególniono m.in. doposażenie kotłowni, położenie nowych tynków w jednym z budynków czy wymianę podłogi. Wykonawca dostał za ich wykonanie dodatkowo co najmniej 450,9 tys. zł (brutto), mimo że prace te powinny być wykonane w ramach umowy podstawowej – wskazuje Izba. W zawiadomieniu pisze także o popełnieniu przestępstwa przez pracowników KWP, polegającego na zaniechaniu naliczenia i dochodzenia kar umownych od wykonawcy w łącznej wysokości co najmniej 3,3 mln zł. Nienaliczenie i niewyegzekwowanie kar umownych to działanie na szkodę Skarbu Państwa, a kar nie naliczono także w przypadku drugiej inwestycji w Lublinie - budowy nowej siedziby I Komisariatu Policji, gdzie kary umowne powinny wynieść ponad 7,4 mln zł.
Trzecie zawiadomienie dotyczy nierzetelnego prowadzenia ksiąg rachunkowych w Komendzie Stołecznej Policji w Warszawie (nieprawidłowości w planowaniu, realizacji i rozliczaniu inwestycji)
Pokontrolna statystyka
Kontrola NIK wykazała, że na zrealizowanie 18 inwestycji, w tym budowę 13 nowych komend, skontrolowane jednostki policji wydały w latach 2017–2022 w sumie ponad 477 mln zł:
- W 13 przypadkach programy inwestycji sporządzono niezgodnie z wymogami.
- 16 programów inwestycyjnych opracowanych przez jednostki Policji zostało nierzetelnie zweryfikowanych.
- 3 z 14 objętych szczegółowym badaniem zadań inwestycyjnych realizowano bez zgody ministra odpowiedzialnego za budownictwo. Mowa o strzelnicy w Warszawie, KMP w Kaliszu i KPP w Pile.
Według ustaleń Izby, postępowania na wybór wykonawców robót budowlanych zostały przeprowadzone z zachowaniem zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania oferentów. Wyjątkiem jest budowa Komendy Powiatowej Policji w Wadowicach, gdzie nieprawidłowo wybrano wykonawcę dokumentacji projektowej inwestycji. Postępowanie zostało przeprowadzone w trybie zapytania o cenę. Co miało naruszyć przepisy prawa zamówień publicznych, ponieważ dokumentacja projektowa nie mieści się w tym zakresie. NIK przyznaje jednak, że nieprawidłowości przy udzielaniu zamówień publicznych nie wpłynęły na rozstrzygnięcia postępowań.
W przypadku siedmiu z 18 skontrolowanych zadań Izba stwierdziła nieprawidłowości w zakresie realizacji inwestycji. Dotyczyły one m.in. nieegzekwowania od wykonawców obowiązków wynikających z zawartych umów, np. przedstawienia dowodów zapłaty należnego podwykonawcom wynagrodzenia. Jak podkreśla NIK, takich dowodów nie otrzymała Komenda Główna Policji, a mimo to zapłaciła wykonawcy strzelnicy 5,7 mln zł.
Izba wskazuje też na nieprawidłowości dotyczące kar umownych za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązań objętych umową. Ich łączna kwota wyniosła ok. 10 mln zł, z czego prawidłowo naliczono je w dziewięciu skontrolowanych zadaniach w wysokości ponad 485 tys. zł (ok. 5 proc.) i wyegzekwowane w kwocie tylko 109 tys. zł (ok. 22 proc. naliczonych i ponad 1 proc. należnych kar)- wylicza NIK. Podaje też, że dla czterech zbadanych inwestycji nie naliczono kar umownych w łącznej wysokości 9,5 mln zł (ponad 95 proc. należnych kar). Dotyczy to budowy nowej siedziby Posterunku Policji w Wiązownie i Komendy Powiatowej w Zwoleniu, Komisariatu Policji I w Lublinie oraz termomodernizacji Komendy Wojewódzkiej w Lublinie.
Wnioski pokontrolne
do Prezesa Rady Ministrów o:
zainicjowanie wprowadzenia zmian w ustawie o finansach publicznych oraz rozporządzeniu w sprawie finansowania inwestycji z budżetu państwa dotyczących możliwości zwiększenia wartości kosztorysowej inwestycji po rozpoczęciu jej realizacji, w tym trybu i warunków takiego zwiększenia.
do Komendanta Głównego Policji o:
wzmocnienie nadzoru nad przygotowaniem i realizacją inwestycji w Policji, ukierunkowanego w szczególności na zapewnienie dla wszystkich realizowanych przedsięwzięć:
- programów inwestycji zawierających określone w przepisach prawa elementy, w tym m.in. rzetelną ocenę ekonomicznej efektywności inwestycji;
- wymaganych zgód na zakup lub budowę nieruchomości oraz na wykonywanie robót budowlanych na nieruchomości oddanej w trwały zarząd;
- rzetelnego dokumentowania przebiegu budowy, warunków udziału podwykonawców w realizacji zadań oraz egzekwowanie od wykonawców wywiązywania się z obowiązków umownych w tym zakresie.
Cena promocyjna: 159.2 zł
|Cena regularna: 199 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 139.29 zł