Pytanie:
Do organów wydających pozwolenia na budowę przesłana została interpretacja ministerstwa z 12 stycznia 2016 r. według której zwolnione od obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę są wymienione w art. 29 ust. 1 pkt 27 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane - dalej pr. bud. instalacje tylko w przypadku gdy w ramach przedsięwzięcia budowlanego wykonywane są tylko one (zawężenie tylko do nowych instalacji w budynkach będących w użytkowaniu). Jest to interpretacja sprzeczna z literalnym brzmieniem przepisu, w którym w wersji przed zmianą były zwolnione teletechniczne "w budynkach będących w użytkowaniu" - po zmianie ustawodawca wykreślił zwrot "w budynkach będących w użytkowaniu" oraz z celem zmiany, którym miało być uproszczenie i skrócenie procedur budowlanych.
Ministerstwo powołuje się na inne artykuły ustawy oraz przepisy rozporządzeń dla uzasadnienia swojego stanowiska mającego odwrócić znaczenie ww. przepisu (art. 29 ust. 1 pkt 27 pr. bud.) stanowiącego katalog zwolnień od obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. Również zgodnie z interpretacją GINB z 20 maja 2015 r. i 1 lipca 2015 r. "od dnia wejścia w życie ustawy o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, część rysunkowa składanego w organie projektu budowlanego budynku nie musi przedstawiać ww. instalacji. Należy wyjaśnić, że art. 29 ust. 1 pkt 27 ustawy - Prawo budowlane ma zastosowanie zarówno do budynków użytkowanych, jak i budowanych. Tym samym realizacja instalacji elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych i telekomunikacyjnych jest możliwa także w trakcie budowy budynku.".
Czy interpretacja ministerstwa wiąże organy właściwe w sprawie pozwoleń na budowę? Czy po odmiennej od ministerialnej wykładni sądów zwrócone zostaną inwestorom koszty projektów instalacji? Jeśli tak, to kto je zwróci?
Odpowiedź:
Interpretacje przepisów dokonywane na poziomie ministerstw lub innych organów pozasądowych nie są w żadnej mierze wiążące dla organów administracji architektoniczno–budowlanej wydających decyzje o pozwoleniu na budowę, tym bardziej zaś dla sądownictwa administracyjnego. Wskazówki w zakresie interpretacji przepisów mogą stanowić pewną informacje albo instrukcję w zakresie wykładni przepisów prawa. Wskazówki te formułowane są zazwyczaj w oparciu o intencje (cel) jaki przyświecał ustawodawcy wprowadzającemu nowe regulacje prawne.
W przypadku, gdyby okazało się, że na wskutek nieprawidłowych rozstrzygnięć organów administracji architektoniczno–budowlanej inwestor poniósł określoną szkodę (wskutek poniesienia kosztów projektowych bądź innych), to teoretycznie, po uzyskaniu prawomocnego rozstrzygnięcia sądu administracyjnego, inwestor uprawniony jest do wystąpienia przeciwko jednostce samorządu terytorialnego (lub Skarbowi Państwa) z roszczeniem o odszkodowanie na podstawie przepisów kodeksu cywilnego.
Zgodnie z treścią art. 417 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny. Za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.
Interpretacja ministerstwa nie wiąże organów właściwych ws. pozwoleń na budowę
Interpretacje przepisów dokonywane na poziomie ministerstw lub innych organów pozasądowych nie są w żadnej mierze wiążące dla organów administracji architektonicznobudowlanej wydających decyzje o pozwoleniu na budowę, tym bardziej zaś dla sądownictwa administracyjnego.