Prokuratura Krajowa poinformowała, że w aktach prawa miejscowego dotyczących opłat za usuwanie i przechowywanie pojazdów rady powiatów nie kierują się rzeczywistymi kosztami i nastawione są na  zapewnienie dochodów. Organy niektórych samorządów uznają też, że przyjęcie samego zgłoszenia dyspozycji usunięcia pojazdu przez firmę świadczącą usługi holownicze już generuje koszty, a do ich pokrycia jest zobowiązany właściciel pojazdu.

Prokuratorzy będą zaskarżali uchwały

W ocenie prokuratury takie zapisy są sprzeczne z Prawem o ruchu drogowym. Zastępca Prokuratora Generalnego Robert Hernand zwrócił się do wszystkich prokuratorów regionalnych z prośbą o dokonanie analizy zgodności z prawem uchwał dotyczących opłat za usuwanie i przechowywanie pojazdów. 

Po ustaleniu, że przyjęte stawki są wyższe od kosztów usuwania pojazdu i są nieuzasadnionym wpływem do budżetu samorządu oraz obciążeniem finansowym obywateli, prokuratorzy mają obowiązek zakwestionowania tych zapisów. Powinny skierować do sądów administracyjnych skargi z żądaniem stwierdzenia nieważności podjętych uchwał.

Zgodnie z Prawem o ruchu drogowym rada powiatu ustala każdego roku w drodze uchwały wysokość opłat i kosztów. Musi przy tym wziąć pod uwagę konieczność sprawnej realizacji zadań polegających na usuwaniu pojazdów w przypadkach takich jak m.in. pozostawienie pojazdu w miejscu zabronionym oraz koszty usuwania i przechowywania pojazdów na obszarze danego powiatu. Wysokość kosztów nie może być wyższa niż maksymalna kwota opłat za usunięcie pojazdu.

To zagadnienie zawiera:

{"dataValues":[488,107,27,19,4,2],"dataValuesNormalized":[16,4,1,1,1,1],"labels":["Orzeczenia i pisma urz\u0119dowe","Pytania i odpowiedzi","Komentarze i publikacje","Akty prawne","Wzory i narz\u0119dzia","Procedury"],"colors":["#EA8F00","#940C72","#007AC3","#85BC20","#232323","#E5202E"],"maxValue":647,"maxValueNormalized":20}

Czytaj więcej w systemie informacji prawnej LEX

Według prokuratury powiaty zaniżają koszt usług

Maksymalne kwotowe stawki opłat określa obwieszczenie ministra rozwoju i finansów w sprawie ogłoszenia obowiązujących w 2018 roku maksymalnych stawek opłat za usunięcie pojazdu z drogi i jego parkowanie na parkingu strzeżonym. Zdarza się jednak, że rady powiatu nie kierują się rzeczywistymi kosztami usuwania i przechowywania pojazdów. Zawierają umowy z przedsiębiorcami realizującymi usługi usuwania pojazdów, w których stawki za usunięcie pojazdu są określone na poziomie niższym niż ten, który wynika z podjętej uchwały.

Maksymalna wysokość stawki opłaty za usunięcie pojazdu o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t na 2018 rok określona została w obwieszczeniu ministra na 486 złotych. Natomiast realny koszt usługi określany w umowie z przedsiębiorcą jest niejednokrotnie o połowę niższy. Różnica między stawką określoną w uchwale, a ceną usługi określoną w umowie, stanowi dochód do budżetu samorządu.

Dyspozycja usunięcia pojazdu generuje koszty 

Jak nas poinformowała Nikolina Magiera, rzecznik prasowy powiatu oświęcimskiego, rada powiatu uchwaliła wysokość opłat i kosztów za usunięcie pojazdu z drogi oraz za jego przechowywanie na parkingu strzeżonym „kierując się koniecznością sprawnej realizacji zadań związanych z usuwaniem pojazdów oraz kosztami usuwania i przechowywania pojazdów u na terenie powiatu oświęcimskiego”. 

- Stawki opłat za takie zdarzenia w powiecie są ustalone na podstawie faktycznych kosztów zadania, uwzględniających m.in. koszty realizacji usług, które są powierzane firmie zewnętrznej zgodnie z przepisami o zamówieniach publicznych oraz planowanym kosztem utrzymania etatu – wyjaśniła. Jak dodała, opłaty i koszty nie są zaniżane i nie są ustalane automatycznie na poziomie maksymalnych stawek z obwieszczenia ministra.
 

Szukasz więcej informacji dotyczących samorządu?
Poznaj LEX Administracja >>
Zdobądź wiedzę, dzięki której Twoja praca stanie się łatwiejsza


Rzeczniczka podkreśliła, że zgłoszenie wydania dyspozycji usunięcia pojazdu z drogi jest związane z generowaniem kosztów. - Druk dyspozycji usunięcia pojazdu z drogi wydany przez upoważnioną do tego jednostkę automatycznie wszczyna procedurę fizycznego odholowania pojazdu z drogi przez holownik i związaną z tym pracę ludzką - tłumaczyła. Jak dodała, warunkiem odebrania pojazdu odholowanego jest uiszczenie opłaty za odholowanie i przechowywanie pojazdu, opłatę ponosi osoba będąca właścicielem pojazdu w dniu wydania dyspozycji usunięcia pojazdu z drogi.

Wpływy nie pokrywają kosztów

- Realizacja zadania usuwanie pojazdów wynikająca z zapisów art.130a prawa o ruchu drogowym i wpływy z tego tytułu nie pokrywają  rzeczywistych kosztów realizacji tego zadania – mówi nam Włodzimierz Kleszcz, kierownik w Wydziale Organizacji Rozwoju i Gospodarki Mieniem Starostwa Powiatowego w Częstochowie. 

Jak zaznaczył, w roku 2018 do dnia 21 czerwca usunięto 24 pojazdy, koszty jakie poniósł powiat to przeszło 37,5 tys. zł. - Wpływy uzyskane od właścicieli usuniętych pojazdów to kwota 12 tys. zł, powstał więc deficyt w wysokości ponad 25,5 tys. zł.

Wedug orzecznictwa holowanie nie ma być zarobkiem

Stanowisko prokuratury potwierdza utrwalone orzecznictwo sądów, m.in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy ze  stycznia 2018 roku (sygn. akt II SA/Bd 791/17), gdzie wskazał, że przesłankami materialnoprawnymi, którymi winien kierować się organ samorządu, podejmując uchwałę na podstawie Prawa o ruchu drogowym są: konieczność sprawnej realizacji zadań w zakresie usuwania pojazdów z dróg i przechowywania tych pojazdów na parkingach strzeżonych oraz koszty usuwania i przechowywania pojazdów na obszarze danego powiatu. 

Zdaniem sądu uchwała w przedmiocie ustalenia opłat za usunięcie pojazdu i jego przechowywanie będzie zgodna z prawem wtedy, gdy jej treść będzie zdeterminowana wyłącznie koniecznością sprawnej realizacji tych zadań i kosztami usuwania i przechowywania pojazdów na obszarze danego powiatu, a nie innymi okolicznościami.

Podobną argumentację zaprezentował Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku ze stycznia 2017 roku (sygn. akt I OSK 1916/16), gdzie wskazał, że odczytanie art. 130a ust. 6a Prawa o ruchu drogowym w ten sposób, że obejmuje ona również przesłankę zapewnienia wpływu dochodu do budżetu, oznacza jego wadliwą wykładnię