Pytanie:
Czy gmina może powierzyć budowę wodociągu swojemu zakładowi budżetowemu?
Urząd gminy zamierza zakupić materiał do wykonania odcinka sieci wodociągowej, wykonawstwo inwestycji chce powierzyć swojemu zakładowi budżetowemu który wykonuje zadania związane m.in. z zaopatrzeniem w wodę. Zakład budżetowy obciąży gminę notą księgową za robociznę. Po wykonaniu wodociągu gmina przekaże środek trwały zakładowi w użytkowanie.
Czy gmina może zlecić zakładowi wykonanie sieci wodociągowej?
Jaki prewskaźnik odliczenia VAT zastosować dla urzędu gminy czy zakładu?
Kto dokonuje korekty rocznej VAT od środków trwałych przekazanych do zakładu i według jakiego prewskaźnika?
Odpowiedź:
Gmina, wykonując swoje zadania publiczne przy pomocy jednostek organizacyjnych utworzonych wg przepisów ustawy o finansach publicznych, działających w ramach jej osobowości prawnej,może zlecić zakładowi budżetowemu wykonanie sieci wodociągowej.
Sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. Tak więc gmina powinna zastosować prewspółczynnik ustalony dla zakładu budżetowego.W celu zaś dokonania przez gminę korekty odliczonego podatku naliczonego wynikającego z faktur zakupowych związanych z projektem w skonsolidowanej deklaracji, gmina winna sporządzić ją na podstawie "deklaracji cząstkowej" obejmującej zakupy i sprzedaż zakładu budżetowego.
Uzasadnienie:
Gmina, w świetle art. 2 ustawy z 8.03.1990 r. o samorządzie gminnym – dalej u.s.g., wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Na podstawie art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują m.in. sprawy kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych (art. 7 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy).
Stosownie do art. 9 ust. 1 i ust. 3 u.s.g., w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi. Formy prowadzenia gospodarki gminnej, w tym wykonywania przez gminę zadań o charakterze użyteczności publicznej, określa natomiast ustawa o gospodarce komunalnej. Zgodnie z art. 2 tej ustawy, działalność komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego w szczególności w formach:
- zakładu budżetowego lub
- spółek prawa handlowego.
Wobec powyższego należy przyjąć, że gmina, wykonując swoje zadania publiczne przy pomocy jednostek organizacyjnych utworzonych wg przepisów ustawy o finansach publicznych, działających w ramach jej osobowości prawnej, może zlecić zakładowi budżetowemu wykonanie sieci wodociągowej.
Z treści § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 17.12.2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników,wprzypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.
Przez jednostki organizacyjne jednostki samorządu terytorialnego należy rozumieć:
a) urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego,
b) jednostkę budżetową,
c) zakład budżetowy.
Jeśli chodzi o korektę roczną współczynnika, to art. 90c ust. 1 ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług – dalej u.p.t.u. jednoznacznie wskazuje, że w przypadku nabytych towarów i usług, w odniesieniu do których kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie z art. 86 ust. 2a, po zakończeniu roku podatkowego, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, podatnik jest obowiązany dokonać korekty podatku odliczonego przy ich nabyciu, uwzględniając dane dla zakończonego roku podatkowego.
Tym samym po zakończeniu roku podatkowego, w którym gminie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z realizowanym projektem, gmina jest obowiązana dokonać w tym zakresie korekty podatku odliczonego, uwzględniając dane dla zakończonego roku podatkowego, ewentualnie uwzględniając dane za rok podatkowy poprzedzający poprzedni rok podatkowy, jeśli takie dane przyjęto w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego (art. 90c ust. 2 u.p.t.u.), z zastosowaniem prewskaźnika wyliczonego dla zakładu budżetowego
W celu dokonania przez gminę korekty odliczonego podatku naliczonego wynikającego z faktur zakupowych związanych z projektem w skonsolidowanej deklaracji, gmina winna sporządzić ją na podstawie "deklaracji cząstkowej" obejmującej zakupy i sprzedaż zakładu budżetowego (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19.06.2017 r.,0111-KDIB3-2.4012.97.2017.1.SR).
