Wnioskodawca zwrócił się do dyrektora gimnazjum o udostępnienie informacji publicznej, dotyczącej wyników egzaminu gimnazjalnego, poprzez wypełnienie i odesłanie załączonego do wniosku formularza.
Dyrektor działając na podstawie art. 14 ust. 2 oraz art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), umorzył postępowanie o udostępnienie informacji publicznej w zakresie wyników egzaminu gimnazjalnego. W uzasadnieniu podkreślił, że udostępnienie informacji publicznej we wnioskowanej formie nie jest możliwe, gdyż nie gwarantuje ochrony uczniów przed identyfikacją ich danych osobowych oraz uzyskanych przez nich wyników egzaminu gimnazjalnego.
Wnioskodawca zwrócił się do dyrektora o uzupełnienie decyzji, poprzez wskazanie organu odwoławczego. Dyrektor odmówił jednak uzupełnienia swej decyzji. W odpowiedzi skarżący złożył wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją. I tym razem dyrektor gimnazjum utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy.
WSA, rozpoznając sprawę uznał, że zaskarżona decyzja dyrektora została podjęta z naruszeniem prawa, dającym podstawę do stwierdzenia jej nieważności, gdyż wydał ją organ niewłaściwy. Zdaniem Sądu, dyrektor nie był organem uprawnionym do rozpoznania odwołania od własnej decyzji wydanej na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej.
NSA przypomniał, iż dyrektor szkoły publicznej jest organem władzy publicznej, bowiem wykonuje zadania publiczne związane z realizacją prawa każdego obywatela do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju, a nadto uprawniony jest do działania w formie władczej w stosunku do uczniów, np. poprzez wydawanie decyzji administracyjnych w przedmiocie skreślenia ucznia z listy uczniów. Stąd nie znajduje zastosowania wobec tego organu art. 17 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, stanowiący, że wnioskodawca może wystąpić do podmiotu niebędącego organem władzy publicznej o ponowne rozpatrzenie sprawy, w przypadku odmowy udostępnienia przez ten podmiot informacji publicznej lub umorzenia postępowania o udostępnienie takiej informacji.
Władztwo zakładowe, jakim dysponuje szkoła publiczna, uprawnia ją do kształtowania w sposób jednostronny i władczy sytuacji prawnej użytkowników, na których rzecz usługi oświatowe są świadczone. Jednak zakres świadczonych usług zakładu obejmuje nie tylko kwestie oświatowe, ale także realizację obywatelskiego prawa do informacji na temat jego funkcjonowania. Powoduje to, że rozstrzygnięcie organu szkoły publicznej w sprawie odmowy dostępu do informacji publicznej lub umorzenia postępowania o udostępnienie takiej informacji powinno być traktowane jako akt władztwa zakładowego, a szkoła publiczna powinna zostać zaliczona do organów władzy publicznej, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 16 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, do których znajduje zastosowanie przepis art. 16 ust. 2 tej ustawy, odsyłający w zakresie trybu odwoławczego do przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego .
NSA podkreślił, iż stosownie do treści art. 127 § 1 i § 2 kpa , od decyzji wydanej w pierwszej instancji służy stronie odwołanie tylko do jednej instancji, a właściwy do rozpatrzenia odwołania jest organ administracji publicznej wyższego stopnia, chyba że ustawa przewiduje inny organ odwoławczy. Zatem organem wyższego stopnia w stosunku do dyrektora publicznego gimnazjum jest organ prowadzący szkołę na podstawie art. 34a ust. 1 ustawy o systemie oświaty . Zgodnie z tym przepisem, organ prowadzący szkołę lub placówkę sprawuje nadzór nad jej działalnością w zakresie spraw finansowych i administracyjnych, z uwzględnieniem odrębnych przepisów. Z kolei w myśl art. 5c pkt 3 ustawy o systemie oświaty , w przypadku szkół i placówek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego, zadania i kompetencje organu prowadzącego, określone w art. 34a tej samej ustawy, wykonuje odpowiednio wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta, marszałek województwa.
Wyrok NSA z 9 października 2012 r., sygn. akt I OSK 1755/12, prawomocny
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.)
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)