Catalyst – nowoczesne źródło finansowania inwestycji JST

Jednostki samorządu terytorialnego chcąc pozyskać środki finansowe na nowe inwestycje mają do dyspozycji zaciągnięcie kredytu bankowego. Rozwiązaniem, które coraz częściej wybierają jest emisja obligacji komunalnych i wprowadzenie ich do obiegu giełdowego.

Relatywnie młody, ale szybko rozwijający się rynek Catalyst, uruchomiony przez GPW w celu stworzenia w Polsce zorganizowanej, transparentnej i bezpiecznej platformy obrotu instrumentami dłużnymi emitowanymi przez firmy i samorządy, stał się dla samorządów dobrym miejscem dywersyfikacji źródeł finansowania oraz plasowania emisji obligacji.

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie obok dwóch rynków akcji (Główny Rynek GPW i NewConnect), na których notowane są papiery blisko 1000 spółek krajowych i zagranicznych, od września 2009 prowadzi Catalyst – rynek instrumentów dłużnych (m.in. obligacji korporacyjnych, spółdzielczych i komunalnych). Z jego udogodnień mogą korzystać nie tylko przedsiębiorstwa i banki, ale również jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty, województwa).

Obecnie na Catalyst notowanych jest ponad 430 serii obligacji wyemitowanych przez ponad 170 podmiotów nieskarbowych (w tym 16 samorządów), o łącznej wartości emisji przekraczającej 54 mld zł. Blisko cztery lata funkcjonowania Catalyst potwierdziły, że projekt dokonał głębokiej zmiany w architekturze rynku papierów dłużnych w Polsce i wyszedł naprzeciw potrzebom emitentów i inwestorów. Wyrazem tego jest np. szybko rosnąca liczba i wartość emisji obligacji notowanych na Catalyst oraz systematycznie powiększające się grono ich emitentów.

Wykres - Liczba emitentów i notowanych serii obligacji na Catalyst


 

Alternatywa dla kredytu

Na rynku Catalyst zadebiutowały już ze swoimi obligacjami zarówno największe polskie miasta, m.in. Miasto Stołeczne Warszawa, Miasto Kraków, samorządy średniej wielkości jak Gmina Miasta Elbląg czy Gmina Miasta Włocławek, jak i najmniejsze jednostki - Gmina Konopiska i Gmina Ustronie Morskie. Zróżnicowana pod względem wielkości grupa podmiotów jest potwierdzeniem, że rynek instrumentów dłużnych GPW tworzy nową rzeczywistość, w której podmioty finansują się nie tylko poprzez kredyt bankowy, ale właśnie poprzez emisję obligacji znajdujących się w obiegu giełdowym i dostępnych dla szerokiego grona inwestorów.
Wartość kapitału pozyskanego tą drogą w stosunku do środków pochodzących z kredytów, wciąż będących najpopularniejszym źródłem finansowania dla przedsiębiorstw i samorządów, stale wzrasta, co wpisuje się w światowy trend wykorzystywania alternatywnych form finansowania działalności i rozwoju.

W porównaniu z zaciągnięciem kredytu emisja obligacji ma wiele zalet. W jej przypadku nie występuje pojęcie „zdolności kredytowej” rozumianej jako wypełnienie rygorystycznych warunków bankowych – sytuacja emitenta pod względem zdolności do bieżącej obsługi obligacji i ich wykupu w określonym terminie ma charakter oceny dokonywanej przez poszczególnych nabywców obligacji. Istnieje również możliwość dowolnego ukształtowania przepływów pieniężnych wynikających z emisji, gdyż nie obowiązują sztywne bankowe procedury kredytowe określające sposoby wypłat i zwrotu środków – każdy proces emisyjny może być ukształtowany odrębnie, w zależności od charakteru i sposobu realizacji projektu, finansowanego za pomocą emisji obligacji.

Obligacje komunalne

Dzięki Catalyst jednostki samorządu terytorialnego zyskały nowe źródło kapitału, a wejście na publiczny, transparentny rynek zapewnia im większy prestiż, zaufanie inwestorów i doskonałe narzędzie marketingowe wykorzystywane do promocji nie tylko konkretnej emisji, ale samego emitenta.

Obligacje są dla samorządów bardziej elastycznym instrumentem długoterminowego finansowania niż tradycyjny kredyt bankowy, dającym lepsze możliwości negocjowania warunków. Emitent określając kwotę emisji oraz jej strukturę, tzn. podział na serie i transze, ustalenie terminów wykupu, oprocentowania i innych warunków emisji zapewnia sobie dogodne dla siebie warunki spłaty, aby obciążenie budżetu było jak najmniejsze. Dodatkowo, przestrzeganie obowiązków informacyjnych i stała wycena rynkowa wyemitowanych papierów wartościowych może w przyszłości procentować łatwiejszym pozyskaniem kapitału i lepszą wyceną kolejnych emisji.

Wprowadzenie obligacji do obrotu na Catalyst pozwala jednostkom samorządowym pojawić się na szerokim rynku finansowym, zaprezentować swoje atuty i stać się bardziej wiarygodnym partnerem dla inwestorów i kontrahentów, a dzięki wykorzystaniu „dźwigni finansowej”, poprawić efektywność wykorzystania kapitałów własnych.
Opracowanie: Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.