Samorządowe Kolegium Odwoławcze w grudniu 2019 r. wydało decyzję w sprawie przedłużenia zatrzymania praw jazdy. A.P. w lutym 2020 r. wniósł na nią skargę. Z uwagi na dostrzeżone mankamenty skargi Przewodniczący Wydziału w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Bydgoszczy wezwał skarżącego do wskazania jego numeru PESEL w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia skargi. Skarżący został jednocześnie wezwany do uiszczenia wpisu od skargi – pod tym samym rygorem. Oba wezwania zostały doręczone skarżącemu w dniu 22 maja 2020 r. Braki te nie zostały uzupełnione w zakreślonym terminie, który upłynął w dniu 29 maja 2020 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy odrzucił wniesioną skargę.

 

Sąd wyjaśnił, że od pism wszczynających postępowanie przed sądem administracyjnym, w tym od skargi, pobiera się wpis. Powyższe przewidziano w art. 230 p.p.s.a. Jednocześnie nie podejmuje się żadnych czynności, jeśli wnoszone do sądu pismo nie jest opłacone, co wynika z art. 220 § 1 p.p.s.a. Sąd administracyjny wskazał również, że wnoszone do sądu skargi powinny odpowiadać określonym wymogom formalnym. Wynikają one z art. 46 i art. 57 p.p.s.a. Numer PESEL strony to jeden z wymogów formalnych skargi – podkreślił WSA. Gdy strona złoży skargę dotkniętą brakami, wówczas należy wezwać ją w terminie 7 dni do uzupełnienia braków pisma - pod rygorem odrzucenia skargi. Na powyższe zwrócił uwagę np. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 23 kwietnia 2010 r. w sprawie I OSK 7/10 (LEX nr 578341). Skarżący był wezwany do uzupełnienia braku formalnego i fiskalnego, ale w zakreślonym terminie nie usunął mankamentów skargi. Należało więc ją odrzucić.

Postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 26 czerwca 2020 r., II SA/Bd 243/20, LEX nr 3026071.

Orzeczenie WSA komentuje dr. hab. Grzegorz Krawiec, prof. UP w Krakowie.

- W wyroku Sąd odrzucił skargę na decyzję organu drugiej instancji (SKO) w przedmiocie przedłużenia zatrzymania praw jazdy. Sprawa nie została więc merytorycznie rozpoznana. Podstawą wydania postanowienia był art. 58 § 1 pkt 3 p.p.s.a., który stanowi, że sąd odrzuca skargę, gdy nie uzupełniono w wyznaczonym terminie braków formalnych skargi. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem gdy skarżący, pomimo prawidłowego wezwania, nie uzupełnił braku formalnego skargi sąd, na podstawie tego artykułu, zobligowany jest do odrzucenia skargi – wskazuje dr hab. Grzegorz Krawiec, profesor Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.

Zobacz też: RPO popiera skargę konstytucyjną na przepisy o uldze meldunkowej

Cel podawania numeru PESEL w piśmie

- W wyroku zwrócić uwagę należy na kwestię podawania numeru PESEL przy pierwszym piśmie kierowanym do sądu. Obowiązek ten pojawił się w roku 2019, gdy znowelizowano ustawę o postępowaniu sądowoadministracyjnym; numeru PESEL dotyczy art. 46 § 2 pkt 1 lit. b p.p.s.a.  W postępowaniu sądowoadministracyjnym wymóg wskazania przy pierwszym piśmie w sprawie numeru PESEL strony wnoszącej pismo został wprowadzony ustawą z dnia 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 934). Weszła ona w życie w dniu 31 maja 2019 r. W uzasadnieniu projektu tej ustawy podano, że „dla stworzenia możliwości działania tak rozległego systemu, obejmującego terytorium całego kraju i miliony potencjalnych użytkowników, niezbędne jest także zapewnienie jednoznacznej identyfikacji podmiotów w nim zarejestrowanych, właściwego zarządzania ich danymi oraz - dla właściwego wykorzystania możliwości, jakie niesie ze sobą informatyzacja - automatycznego przetwarzania danych. W tym celu konieczne jest stworzenie w opracowywanym systemie centralnego rejestru podmiotów. Zważywszy, że w odniesieniu np. do osób fizycznych praktycznie wszystkie dane identyfikujące mogą ulegać zmianie (imię, nazwisko, adres) lub nie zapewniają niepowtarzalności (data urodzenia), niezbędnym jest użycie identyfikatora niepowtarzalnego, jakim jest PESEL, który jednocześnie może być weryfikowany po zapewnieniu integracji z rejestrem PESEL. Przyjęcie takiego rozwiązania, opartego na unikatowym identyfikatorze PESEL/KRS/NIP, jest niezbędne dla zapewnienia funkcjonowania systemu, w szczególności jeśli weźmie się pod uwagę potencjalną liczbę podmiotów zarejestrowanych w systemie oraz konieczność ograniczania do minimum możliwości popełnienia pomyłek w zakresie identyfikacji stron oraz innych uczestników postępowania sądowoadministracyjnego”  - przywołuje prof. Krawiec.

Wskazywanie numeru PESEL

Jak wskazuje prof. Grzegorz Krawiec, zgodnie z art. 5 pkt 2 wyżej wymienionej ustawy nowelizującej "do postępowań prowadzonych na podstawie przepisów ustawy zmienianej w art. 1, wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe, z tym że do pierwszego pisma wniesionego przez stronę w danej sprawie po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepis art. 46 § 2 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą". Z przepisu tego wynika, że wymóg wskazania numeru PESEL dotyczy także pierwszego pisma wniesionego przez stronę w danej sprawie po dniu wejścia w życie wyżej wymienionej ustawy nowelizującej, tj. po dniu 31 maja 2019 r.

- Podkreślenia wymaga, że mimo stosunkowo krótkiego okresu obowiązywania, art. 46 § 2 pkt 1 lit. b p.p.s.a. stanowił podstawę wielu orzeczeń sądowych (w systemie LEX przypisanych jest do niego 1001 orzeczeń). W jednym z nich stwierdzono, że „w okolicznościach konkretnej sprawy, gdy w aktach administracyjnych znajduje się numer PESEL strony wnoszącej skargę, nie można uznać, że niepodanie tego numeru w skardze, będące naruszeniem art. 46 § 2 pkt 1 lit. b p.p.s.a., stanowi brak formalny uniemożliwiający nadanie skardze prawidłowego biegu.” (postanowienie NSA z dnia 27 listopada 2019 r., I GZ 366/19). Sądy łagodziły też pewien rygoryzm wynikający z brzmienia tego przepisu: „Brak wskazania numeru PESEL nie stanowi jednak przeszkody do nadania skardze dalszego biegu. W okolicznościach konkretnej sprawy, gdy w aktach administracyjnych znajduje się numer PESEL strony wnoszącej skargę, nie można uznać, że niepodanie tego numeru w skardze, będące naruszeniem art. 46 § 2 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, stanowi brak formalny uniemożliwiający nadanie skardze prawidłowego biegu” (postanowienie NSA z dnia 19 grudnia 2019 r., II OZ 1154/19).

Jak zauważa prof. Krawiec dziwić tylko może, że tak późno wprowadzono do procedury sądowoadministracyjnej obowiązek podawania numeru PESEL w pierwszym.

- Podkreślenia wymaga, że w procedurze cywilnej obowiązek podawania numeru PESEL powoda został wprowadzony ustawą z dnia 9 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 156) i dotyczył pozwów składanych w elektronicznym postępowaniu upominawczym (EPU). Numer PESEL odgrywa coraz większą rolę w systemie prawa polskiego i staje się coraz ważniejszym identyfikatorem w relacjach osoby fizycznej z organami władzy państwowej. Jest to uzasadnione jego unikalnością, pozwalającą prawidłowo oznaczać daną osobę. Z uwagi na coraz szerszy proces cyfryzacji i informatyzacji wszystkich sfer życia, jego rola w cyfrowym świecie (w świecie Cyfry, jak by powiedział Jacek Dukaj) będzie rosła.

Ochrona numeru PESEL  

Należy stworzyć lepszy system ochrony tego numeru oraz uświadomić społeczeństwo co do jego znaczenia. Numer ten, w cyfrowym świecie będzie naszym identyfikatorem, w nowym cyfrowym świecie – zaznacza prof. Krawiec. Przywołuje również słowa prof. I. Lipowicz: „np. samorząd terytorialny zyskuje nowe możliwości realizacji zadań publicznych, nowego kształtu nabiera domena publiczna, dane statystyczne używane dotychczas praktycznie wyłącznie przez administrację rządową stają się szansą na zwiększenie racjonalności administrowania przez samorząd, zwłaszcza w wielkich miastach” (I. Lipowicz, Samorząd terytorialny XXI wieku, Warszawa 2019, s. 268).

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.