Prezydent Ukrainy zachęca cudzoziemców do wstąpienia do oddziałów cudzoziemskich. Z informacji podawanych w mediach wynika, że walczyć z Rosjanami chcą m.in. weterani z armii USA, Wielkiej Brytanii, Czeczeni i Białorusini. Chętni znajdują się również wśród Polaków – przykładem jest, jak podaje Onet, właściciel firmy ochroniarskiej z Opola, który zebrał 30 chętnych do walki o wolność Ukrainy. Złożył stosowny wniosek, ale – jak wynika z artykułu – nie zamierza czekać na odpowiedź.
Wniosek do MON lub MSW
Co akurat w obecnej sytuacji łatwo zrozumieć, bo procedura może być czasochłonna. Obecnie kwestię służby w obcym wojsku reguluje ustawa o powszechnym obowiązku obrony Rzeczpospolitej Polskiej. Zgody udziela minister spraw wewnętrznych po zasięgnięciu opinii MON i ministra właściwego do spraw zagranicznych lub organów przez nich upoważnionych. Wyjątkiem są byli żołnierze zawodowi – w ich przypadku właściwy jest MON, a wniosek składa się za pośrednictwem wojskowej komendy uzupełnień.
Do wniosku dołącza się:
- zaświadczenie o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego;
- zaświadczenie naczelnika urzędu skarbowego o braku zaległości podatkowych;
- zaświadczenie właściwego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o braku zaległości z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia zdrowotne;
- zaświadczenie z Krajowego Rejestru Sądowego o niefigurowaniu w rejestrze dłużników niewypłacalnych;
- oświadczenie osoby, o której mowa w ust. 5, że nie jest ujawniona w Krajowym Rejestrze Zadłużonych.
- Obywatel musi mieć uregulowany stosunek do służby wojskowej i nie może być żołnierzem w czynnej służbie ani mieć przydziałów kryzysowych lub mobilizacyjnych. Wymaga się też, by wniosek złożyć na trzy miesiące przed rozpoczęciem służby.
Wyjątkiem są osoby z podwójnym obywatelstwem, oczywiście, jeżeli chcą służyć w armii państwa, którego paszport mają. Wymaga się też, by w nim zamieszkiwali, wtedy brak zgody polskich władz nie rodzi negatywnych konsekwencji.
Służba to nie ucieczka przed odpowiedzialnością
Zgody nie uzyska osoba, która nie ma uregulowanego stosunku do służby wojskowej, jest żołnierzem w czynnej służbie wojskowej lub posiada przydział kryzysowy, przydziału mobilizacyjny, pracowniczy przydział mobilizacyjny lub przydziału organizacyjno-mobilizacyjnego.
Służyć w obcym wojsku nie może także obywatel, który:
- został przeniesiony do rezerwy wskutek uznania przez właściwą komisję lekarską za niezdolnego do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju (kategoria "D" zdolności do czynnej służby wojskowej);
- nie został powołany i nie odbył zasadniczej służby wojskowej, przeszkolenia wojskowego, ćwiczeń wojskowych, ćwiczeń w jednostkach przewidzianych do militaryzacji lub służby w obronie cywilnej, z przyczyn leżących po stronie obywatela;
- został uznany przez właściwą komisję lekarską za trwale i całkowicie niezdolnego do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju oraz w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny (kategoria "E" zdolności do czynnej służby wojskowej);
- złożył wniosek o przeznaczenie go do służby zastępczej, został przeznaczony do służby zastępczej, został skierowany do odbycia służby zastępczej, odbywał służbę zastępczą, został przeniesiony do rezerwy po odbyciu służby zastępczej lub bez jej odbycia;
- został skazany prawomocnym wyrokiem sądu na karę co najmniej jednego roku pozbawienia wolności, w tym także z warunkowym zawieszeniem jej wykonania;
- odbywa karę pozbawienia wolności lub oczekuje na jej wykonanie;
- znajduje się w okresie próby w wykonywaniu warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności;
- odbywa karę ograniczenia wolności;
- ma zaległości podatkowe lub zaległości z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne;
- nie jest wpisany do rejestru dłużników niewypłacalnych Krajowego Rejestru Sądowego lub ujawniony w Krajowym Rejestrze Zadłużonych.
Za samowolę do pięciu lat więzienia
- Jeżeli chodzi o koncepcję prezydenta Zełenskiego, to nie jest to nic nowego np. w historii Europy, na tej idei opiera się koncepcja Legii Cudzoziemskiej, działającej formalnie poza granicami Francji kontynentalnej – mówi dr Paweł Skorut z Instytutu Nauk o Polityce i Administracji Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. - Jednak znajdziemy Można także znaleźć sporo takich historycznych przykładów w XX wieku, jak choćby Armia Ochotnicza, rekrutująca się z cudzoziemców i zorganizowana w czasie wojny polsko-bolszewickiej lub podczas wojny domowej w Hiszpanii w latach 1936-1939, gdzie walczyli polscy komuniści tzw. Dąbrowszczacy, którzy opowiedzieli się po stronie Frontu Narodowego, a przeciwko generałowi Franco. W przypadku wstąpienia obywateli obcych państw do tzw. Legionu Międzynarodowego w Ukrainie, wydaje się, że nie powinni tacy ochotnicy spotkać się z sankcją ze strony swojego rodzimego kraju. Przecież bywają sytuacje, kiedy obywatele mają podwójne obywatelstwo i służą w formacjach wojskowych obcych państw. Oczywiście, ostatecznie będzie to uzależnione od decyzji władz centralnych. Jednak trzeba zaznaczyć, że przekazany komunikat przez stronę ukraińską o Legionie Międzynarodowym, nie tylko zachęca do wstąpienia, ale i podaje, że szczegółowe informacje znajdują się w placówkach dyplomatycznych Ukrainy na terenie poszczególnych państw. Brak wyraźnego sprzeciwu ze strony np. RP, może być przykładem cichego tolerowania takiego rozwiązania. I tego, że władze raczej nie będą ścigać swoich obywateli za udział w takiej formacji - tłumaczy.
Według art. 141 par. 1 Kodeksu karnego za takie przestępstwo grozi za to od 3 miesięcy do lat 5. Typem kwalifikowanym jest przyjęcie obowiązków w zakazanej przez prawo międzynarodowe wojskowej służbie najemniczej. Warto też podkreślić, że zgoda na służbę w obcym wojsku lub obcej organizacji wojskowej nie rodzi odpowiedzialności organów Rzeczypospolitej Polskiej za następstwa podjęcia tej służby.
- Natomiast oczywiście odmiennym zagadnieniem jest w jaki sposób będą oni traktowani, w sytuacji pojmania, przez stronę rosyjską. Trudno to przewidzieć, chociaż Rosja, sama posługuje się wojskami najemnymi tzw. grupą Wagnera, to nie musi to oznaczać, że będzie respektować choćby podstawowe akty międzynarodowe dot. traktowania humanitarnego - tłumaczy dr Skorut.
Czytaj też: Obsługa prawna obcokrajowców zamierzających uzyskać polskie obywatelstwo >
W parlamencie trwają obecnie pracę nad nową ustawą o obronie ojczyzny, która zastąpi wspomnianą już ustawę o powszechnym obowiązku obrony Rzeczpospolitej Polskiej. Jednak w przypadku zgody na służbę w obcym wojsku nie planuje się szczególnie istotnych zmian – poza tym, że decyzję podejmować będzie resort obrony, a nie resort spraw wewnętrznych. Ten ostatni będzie organem opiniującym.
Czytaj: Sejm już pracuje nad ustawą o obronie ojczyzny>>
Cena promocyjna: 75.6 zł
Cena regularna: 84 zł
Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł 
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.