Problem wynikał z nietypowej sytuacji: uznania ojcostwa przez biologiczną kobietę, która poddała się procedurze tranzycji w celu uzyskania tożsamości męskiej. Tranzycja tożsamości to są konkretne elementy korekty (np. coming out i następująca po nim tranzycja społeczna, terapia hormonalna, zabiegi chirurgiczne, zabiegi kosmetyczne, np. depilacja laserowa, prawne uzgodnienie płci, zmiana danych w dokumentach) wynikają z indywidualnych potrzeb.
Jak wyjaśniają eksperci Fundacji Trans-Fuzja - dla osoby transpłciowej korekta płci jest drogą do życia w zgodzie ze sobą, do życia bardziej własnego. Wszystkie zmiany, jakie następują w życiu osoby transpłciowej wraz z tranzycją - w jej społecznym, medycznym czy prawnym aspekcie - mają przybliżać osobę trans do swobodnego bycia sobą, realizowania swoich planów życiowych, układania z powodzeniem swoich relacji. To proces, w którym zaznaczają się bardzo mocno dwa doświadczenia, jakie są udziałem wielu osób transpłciowych - dysforia płciowa i euforia płciowa.
Ojcostwo dziecka z in vitro
Uznanie ojcostwa dotyczyło małoletniego dziecka poczętego in vitro z nasienia anonimowego dawcy. Związek matki dziecka i osoby, która uznała ojcostwo rozpadł się. A matka wniosła do prokuratury rejonowej o wytoczenie powództwa o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa przez osobę, która je uznała, będąc świadomą, że nie jest biologicznym ojcem dziecka.
W ocenie Prokuratora Rejonowego Szczecin-Zachód, utrzymywanie fikcji prawnej pochodzenia dziecka od osoby, która nie jest jego biologicznym ojcem jest niezgodne z interesem społecznym.
Powództwo o ustalenie wytoczone przez prokuratora uwzględnił sąd rejonowy, jednak sąd okręgowy oddalił je, uchylając wyrok wydany w pierwszej instancji.
Prawomocny wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z 18 listopada 2020 r zaskarżył skargą nadzwyczajną Prokurator Generalny zarzucając mu:
- naruszenie konstytucyjnej zasady ochrony praw dziecka oraz ochrony rodziny,
- naruszenie w sposób rażący prawa materialnego
- oczywistą sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego materiału dowodowego.
Prokurator Generalny nie dostrzegł jednak, że zgodnie z art. 89 par. 1 ustawy o Sądzie Najwyższym, skarga nadzwyczajna może być wniesiona jedynie od takiego prawomocnego orzeczenia, które nie może być uchylone lub zmienione w trybie innych nadzwyczajnych środków zaskarżenia.
Czytaj też: Ruszył proces o kwestię in vitro w podręczniku do HIT
Czytaj w LEX: Diagnostyka preimplantacyjna zarodków ludzkich in vitro a ochrona godności człowieka > >
Tymczasem, jak to określił w uzasadnieniu pisemnym sędzia SN Oktawian Nawrot - według zasad ogólnych ogólnych, w sprawie o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa przysługuje w pierwszej kolejności skarga kasacyjna.
Prokurator nie wniósł jej jednak, choć był do tego uprawniony i termin ku temu nie upłynął w dacie inicjowania kontroli nadzwyczajnej, zaś podniesione przezeń zarzuty mogły stanowić również podstawę skargi kasacyjnej. W powodu tych okolicznościach Sąd Najwyższy zmuszony był skargę nadzwyczajną odrzucić, jako przedwczesną.
Postanowienie Izby Kontroli Nadzwyczajnej i SN z 20 listopada 2024 r. Sygnatura akt II NSNc 53/23
Zobacz także w LEX: Postępowanie dowodowe w sprawach rozwodowych > >
Cena promocyjna: 84.16 zł
|Cena regularna: 99 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 79.2 zł
