Prawnicy i sądy
| W nowym roku radcy ze zmienionym kodeksem etyki | |
 |
Od 1 stycznia 2023 r. radca prawny decydując się na współpracę np. z kancelariami odszkodowawczymi będzie musiał brać pod uwagę, czy nie ogranicza to jego niezależności i dbać o interes klienta. Obowiązywać będzie też definicja informowania o wykonywaniu zawodu. Co więcej, radcy mają mieć możliwość wykorzystywania przy tym komunikacji pochodzącej od podmiotu zewnętrznego w imieniu, na rzecz lub w swoim interesie. |
| Dozór elektroniczny ma być częściej stosowany - MS chce przewietrzyć więzienia | |
 |
Od 1 stycznia o możliwości odbywania kary w systemie dozoru elektronicznego będzie mogła decydować także, poza sądem penitencjarnym, komisja penitencjarna w zakładzie karnym, w którym skazany przebywa. SDE będzie mógł być stosowany także w przypadku skazanego na karę pozbawienia wolności do 3 lat, ale któremu do jej końca pozostało maksymalnie 6 miesięcy. |
| Skazanemu trudniej będzie uniknąć więzienia - policja zatrzyma go i doprowadzi | |
 |
Od 1 stycznia skazany na karę pozbawienia wolności zostanie zatrzymany przez policję i doprowadzony do aresztu śledczego. Jeśli nie będzie wiadomo, gdzie jest - sąd zastosuje list gończy, a zaledwie 14 dni wystarczy do tego, by uznał, że doszło do bezprawnego utrudniania wykonania kary. A to wpłynie na ewentualne warunkowe zwolnienie. |
Podatki
| Polska Spółka Holdingowa – większa dostępność i korzyść podatkowa od 2023 roku | |
 |
Zastąpienie obecnego, 95-proc. zwolnienia dywidendowego pełnym stuprocentowym zwolnieniem, możliwość tworzenia polskiej spółki holdingowej również przez prostą spółkę akcyjną, łagodniejsze warunki skorzystania ze zwolnienia – to korzystne zmiany wchodzące w życie w 2023 roku. Eksperci wskazują, że pewne warunki i wymogi jednak pozostają i wymagają pilnego urealnienia. |
| Nowe prawo - koniec podatkowej tarczy antyinflacyjnej | |
 |
Koniec rządowej tarczy antyinflacyjnej oznacza, że wygasną dotychczasowe preferencje w VAT dla paliw, gazu i energii elektrycznej. Ministerialne rozporządzenie utrzymuje natomiast zerową stawkę na żywność i pomoc dla Ukrainy. Gospodarstwa domowe o niskich dochodach będą mogły jednak odzyskać kwotę VAT od gazu.
|
| Najem 2023 - czas na analizę umów z najemcami | |
 |
Nowy rok przynosi istotne zmiany w zakresie opodatkowania wynajmu nieruchomości. Eksperci radzą, żeby podatnicy przeanalizowali umowy z najemcami i dokonali w nich ewentualnych zmian, tak aby sprecyzować, że koszty mediów, które fizycznie opłaca wynajmujący, są zwracane przez najemcę. |
| W przyszłym roku mniej obowiązków, ale wyższe kary za brak dokumentacji cen transferowych | |
 |
Od początku stycznia 2023 roku uchylone zostaną przepisy o pośrednich transakcjach rajowych. Podniesione zostaną progi dokumentacyjne dla bezpośrednich transakcji rajowych realizowanych zarówno z podmiotami powiązanymi jak i niepowiązanymi. Będzie też nowa wersja formularza TPR. Wzrosną jednak kary za brak dokumentacji cen transferowych.
|
| Od stycznia 2023 roku PIT-2 będą składać nie tylko pracownicy | |
 |
Od stycznia 2023 roku będą obowiązywały nowe zasady składania PIT-2 i innych formularzy-oświadczeń służących rozliczaniu zaliczek na PIT przez pracodawców. Z tematem po raz pierwszy muszą się zapoznać zatrudnieni na umowach o dzieło i zleceniach. Według nowych zasad, w niektórych sytuacjach druki muszą wypełnić również oni. Duże zmiany dotyczą jednak także pracowników.
|
| W przyszłym roku kary za wykroczenia i przestępstwa skarbowe wzrosną dwa razy | |
 |
Ponad 33 miliony złotych w 2023 roku wyniesie maksymalna kara za przestępstwo skarbowe. Najniższa grzywna za wykroczenie natomiast 349 złotych. Wzrost kar ma związek z podwyższeniem wysokości minimalnego wynagrodzenia. Od stycznia 2023 roku wyniesie ono 3490 złotych. Od lipca z kolei kary wzrosną jeszcze bardziej.
|
| Wysoka inflacja, więcej pieniędzy dla komitetów wyborczych | |
 |
Minister finansów ma obowiązek podwyższenia limitów wydatków komitetów wyborczych, w sytuacji gdy wskaźnik inflacji przekroczy 5 proc. Wynika to z przepisów kodeksu wyborczego. Waloryzacja, jak szacuje ministerstwo, spowoduje wzrost kosztów dla budżetu państwa w 2023 roku o 26 tysięcy złotych.
|
| Fundacje rodzinne do zarządu majątkiem, a nie do spekulacji i oszustw podatkowych | |
 |
W uchwalonej już ustawie o fundacjach rodzinnych poprawiono niedoskonałe przepisy o opodatkowaniu majątku tych fundacji. Dodano jednak karną, 25-procentową stawkę CIT za czynności spekulacyjne. Nie wiadomo jednak, jak ową spekulację będzie rozumiał fiskus. Mimo to, ustawa jest dobrze oceniana przez ekspertów podatkowych.
|
| Ulga na zabytki okrojona od 2023 roku – z zakupem pałacyku trzeba się spieszyć | |
 |
Nowelizacja Polskiego Ładu ograniczyła zakres ulgi na zabytki. Podatnik, ponoszący wydatki na zakup zabytku nieruchomego, może z niej skorzystać, pod warunkiem poniesienia ich jeszcze w 2022 roku. Prac konserwatorskich będzie mógł dokonać w 2023 roku. Warunkiem odliczenia jest konieczność posiadania zaświadczenie wojewódzkiego konserwatora zabytków potwierdzającego wykonanie tych prac.
|
| VAT stanie się jeszcze bardziej cyfrowy w całej Unii | |
 |
Rozliczenia VAT w Unii Europejskiej mają być jeszcze bardziej zelektronizowane, a budżety państw członkowskich lepiej zabezpieczone przed oszustwami - zakładają projekty przepisów pod nieoficjalnym tytułem "VAT w epoce cyfrowej". Nowe przepisy mają też uregulować kwestię opodatkowania m.in. platform sprzedaży biletów i krótkoterminowych noclegów.
|
| MF przygotowuje objaśnienia do zasad składania PIT-2 i innych oświadczeń | |
 |
Do konsultacji trafił projekt objaśnień dotyczących składania przez podatników PIT oświadczeń i wniosków mających wpływ na wysokość zaliczek obliczanych prze płatników tego podatku. Nowe zasady mają szczególne znaczenie dla pracowników i ich pracodawców. Chodzi m.in. o stosowanie różnych ulg podatkowych, kosztów uzyskania przychodów i wybranej stawki podatku.
|
| Uproszczenia w VAT mniej korzystne i trzy miesiące później | |
 |
Kolejny, trzeci już, pakiet zmian i uproszczeń w VAT miał wejść w życie w styczniu 2023 roku. Nowe przepisy zaczną obowiązywać jednak kwartał później. Ustawodawca nie zdążył z przygotowaniem nowelizacji. Ułatwień będzie sporo, chociaż, jak podkreślają eksperci, powinno być ich więcej – zwłaszcza że w drugiej wersji projektu część zmian zniknęła. Chodzi m.in. o wystawianie faktur zaliczkowych i końcowych.
|
| Obowiązkowe e-fakturowanie w ramach KSeF coraz bliżej | |
 |
Od 1 stycznia 2022 roku przedsiębiorcy dobrowolnie mogą korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Jest to system umożliwiający wystawianie i udostępnianie faktur ustrukturyzowanych. E-faktura, jako powszechny system rozliczania, zacznie być obligatoryjna od 2024 roku. Obejmie czynności, które obecnie wymagają udokumentowania fakturą wystawioną zgodnie z ustawą o VAT.
|
Kadry i BHP
| Świadczenie pielęgnacyjne wzrośnie, ale zakaz pracy krytykowany | |
 |
Od 1 stycznia 2023 roku świadczenie pielęgnacyjne wypłacane opiekunom za rezygnację z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej z powodu opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem czy osobą dorosłą wzrośnie do 2458 zł miesięcznie. Ten ostry zakaz, wykluczający nawet dorabianie w niewielkim zakresie i nie pozwalający na zdobywanie kwalifikacji oraz doświadczenia zawodowego, jest krytykowany.
|
| Oszczędzać w PPK czy zrezygnować z wpłat – czas na ponowną decyzję | |
 |
Od 1 stycznia do 28 lutego 2023 roku pracodawcy mają poinformować osoby zatrudnione, które wcześniej złożyły pisemne deklaracje o rezygnacji z dokonywania wpłat do pracowniczych planów kapitałowych, że od 1 kwietnia zaczną przekazywać za nich wpłaty, chyba że pracownicy ci ponownie złożą deklarację o rezygnacji z oszczędzania w PPK.
|
| Nie każdemu pracownikowi łatwiej będzie uzyskać emeryturę pomostową | |
 |
Od 1 stycznia pracodawca będzie musiał powiadomić pracowników o treści wykazu stanowisk, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz o wpisaniu lub odmowie wpisania do ewidencji pracowników wykonujących te prace. W przypadku nieumieszczenia stanowiska pracy, na którym zatrudniony wykonuje pracę w tym wykazie lub nieumieszczenia go w ewidencji, pracownikowi będzie przysługiwała skarga do PIP. |
| Wyższe diety za krajowe podróże służbowe od 1 stycznia 2023 r. | |
 |
Z początkiem 2023 roku zaczyna obowiązywać wyższa stawka diety za podróże służbowe na terenie kraju. Stawką tą od 1 stycznia 2023 roku związany będzie każdy pracodawca. Zmiana stawki pociąga za sobą również podwyższenie ryczałtu noclegowego oraz na jazdy miejscowe, jak też limitu noclegowego.
|
| Płatnicy składek muszą mieć profil na PUE ZUS, ale deklaracje nadal mogą składać w papierze | |
 |
Od 1 stycznia 2023 roku wszyscy płatnicy składek, także jednoosobowe firmy, mają mieć konto na Platformie Usług Elektronicznych. Co ważne, będzie obowiązek utrzymania aktywnego profilu informacyjnego w systemie teleinformatycznym Zakładu w czasie prowadzenia z nim rozliczeń z tytułu składek. Nie oznacza to jednak, że nie można będzie składać deklaracji w wersji papierowej. |
| Płaca minimalna w 2023 roku wzrośnie dwa razy, świadczenie pielęgnacyjne tylko raz | |
 |
Kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2023 r. wzrośnie dwukrotnie – 1 stycznia i 1 lipca. Waloryzacja świadczenia pielęgnacyjnego powiązana ze wzrostem płacy minimalnej co roku jest 1 stycznia. Jednak, jak wyjaśnia resort pracy, dwukrotny wzrost płacy minimalnej w przyszłym roku nie oznacza automatycznego dwukrotnego wzrostu świadczenia pielęgnacyjnego.
|
| Będzie nowe świadczenie motywacyjne w służbach podległych MSWiA | |
 |
Specjalne świadczenie po 15. roku służby funkcjonariusze będą otrzymywać od 2023 roku. Świadczenie będzie się rozpoczynało od 5 proc. i co roku będzie rosło o dodatkowy 1 proc. do osiągnięcia 15 proc. po 25 latach służby. W kolejnych latach będzie się utrzymywało na poziomie 15 proc., ale nie będzie się wykluczało z już wprowadzonymi świadczeniami.
|
Prawo w biznesie
| Niemieckie firmy sprawdzą standardy obowiązujące u polskich partnerów | |
 |
Przedsiębiorcy będący podwykonawcami dużych niemieckich firm, lub zamierzający nimi być, muszą prawidłowo wypełniać obowiązki w zakresie prawa pracy, równości czy korzystania ze środowiska. Inaczej mogą mieć kłopoty, bo np. spółka zza Odry nie zechce ich współpracy w przetargu czy innym ważnym kontrakcie. Bo wymaga tego od niej obowiązująca od początku roku niemiecka ustawa.
|
| Touroperatorzy mogą dłużej zwracać wsparcie otrzymane w czasie pandemii | |
 |
Odroczenie spłaty rat do Turystycznego Funduszu Zwrotów dotyczy biur podróży, które straciły najwięcej klientów. Spłata pierwszej raty musiała nastąpić do 31 grudnia 2022 roku, zaś kolejne raty mają być spłacane do 21. dnia każdego kolejnego miesiąca, począwszy od stycznia 2023 roku. Nie wiadomo jednak, jak zwracanie otrzymanej pomocy wpłynęło na branże turystyczną.
|
| Luka planistyczna już nie wpłynie na wysokość odszkodowań przy sprzedaży gruntów | |
 |
Od 7 stycznia 2023 r. obowiązuje nowelizacja ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, która ułatwi otrzymanie odszkodowań tym, którzy uzyskali niższą cenę z ich sprzedaży. Zmiana wzmocni dominującą już wykładnię, zgodnie z którą luka planistyczna nie może powodować negatywnych konsekwencji dla właścicieli nieruchomości, którzy zdecydowali się dochodzić roszczeń planistycznych przeciwko gminom.
|
| Rzecznik finansowy włączy się w spory sądowe konsumentów | |
 |
Od 2023 roku rzecznik finansowy będzie mógł brać udział we wszystkich postępowaniach cywilnych istotnych z punktu widzenia klientów podmiotów rynku finansowego, a nie tylko tych dotyczących nieuczciwych praktyk rynkowych. Większe środki finansowe trafią też na edukację finansową.
|
| Przy promocji podaj poprzednią cenę towaru | |
 |
1 stycznia wszedł w życie obowiązek uwidaczniania, obok ceny i ceny jednostkowej, również informacji o obniżonej cenie towaru lub usługi. Oznacza on, że sprzedawcy będą musieli informować o cenach na 30 dni sprzed obniżki. Tego samego dnia zacznie obowiązywać też rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii dotyczące uwidaczniania cen towarów i usług.
|
| Po 1 stycznia nowe zasady zakupów podczas pokazu i online | |
 |
Umowy dotyczącej usług finansowych nie będzie można zawierać podczas pokazu, a także wycieczki. O dwa tygodnie zostanie wydłużony termin na odstąpienie od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa. Zmienią się też zasady zakupów na platformach internetowych. Przedsiębiorcom prowadzącym takie platformy przybędzie nowych obowiązków informacyjnych.
|
| Nowe prawo - jak oszczędzać prąd w 2023 roku | |
 |
Urzędy administracji rządowej i samorządowej, a także uczelnie i instytucje kultury, muszą w ciągu 2023 roku zredukować zużycie energii elektrycznej o 10 procent. Do końca marca powinny złożyć sprawozdanie o oszczędnościach w grudniu br. Gospodarstwa domowe mogą redukować zużycie dobrowolnie, w zamian za co mogą liczyć na upust w opłatach za prąd.
|
| W 2023 roku zwalczanie zatorów płatniczych po nowemu | |
 |
Duże firmy wciąż będą musiały składać raporty o swoich praktykach dotyczących terminowości zapłaty, ale będą miały na to więcej czasu. Nowe przepisy zdejmują ten obowiązek z działalności ubezpieczeniowej i asekuracyjnej i redukują obowiązki dla grup kapitałowych. UOKiK będzie mógł, bez formalnego wszczynania postępowania, "wystąpić" do podmiotów zalegających z płatnościami, informując ich o sytuacji.
|
| Uszkodzony laptop i miś z urwanym uchem - nowe zasady reklamacji towarów | |
 |
Od Nowego Roku zmieniły się zasady reklamacji towarów, zarówno kupionych w sklepie stacjonarnym, jak i w internecie. W pierwszej kolejności będzie można liczyć na naprawę lub wymianę, dopiero jak sprzedawca odmówi - na zwrot pieniędzy. Na właścicieli portali internetowych zostaną nałożone nowe obowiązki informacyjne związane ze sprzedażą treści lub usługi. Będzie można żądać usunięcia wad usług cyfrowych, takich jak filmy i transmisje sportowe oglądane na odpłatnych platformach.
|
| E-książka obiektu oraz elektroniczny dziennik budowy - kolejny etap cyfryzacji wchodzi w życie | |
 |
Od Nowego Roku zaczynają obowiązywać przepisy o e-książce obiektu budowlanego, a pod koniec stycznia o elektronicznym dzienniku budowy, co będzie sporym ułatwieniem dla zarządców i właścicieli budynków oraz inwestorów. Razem z nowelą prawa budowlanego wchodzi w życie rozporządzenie określające szczegółowe zasady prowadzenia elektronicznej książki obiektu budowlanego.
|
| Nadchodzi uwolnienie rynku energii dla aut elektrycznych | |
 |
Z początkiem 2023 roku wszyscy dostawcy prądu do stacji ładowania samochodów elektrycznych będą mogli mieć dostęp do tych stacji. Oznacza to wolną konkurencję dla takich dostaw na dynamicznie rosnącym rynku energii dla samochodów elektrycznych. Liczba stacji ładowania podwoiła się w Polsce w ciągu ostatnich dwóch lat.
|
Samorząd i administracja
| Gminy będą składać sprawozdania z gospodarki nieczystościami ciekłymi | |
 |
Od początku stycznia 2023 roku na gminy zostanie nałożony nowy obowiązek sprawozdawczy w zakresie gospodarki nieczystościami ciekłymi. Choć pierwsze sprawozdanie złożą dopiero w 2024 roku, to już powinny gromadzić dane i rozpocząć kontrolę posesji. Problemem mogą być przydomowe oczyszczalnie ścieków, które były do tej pory poza zainteresowaniem gmin.
|
| Na mapie Polski przybędzie 15 nowych miast | |
 |
Miękinia, Jeżów, Dąbrowice, Rozprza, Ujazd, Książ Wielki, Czarny Dunajec, Latowicz, Bodzanów, Jastrząb, Jadów, Włodowice, Łopuszno, Piekoszów i Miasteczko Krajeńskie. Wszystkie te miejscowości staną się miastami od 1 stycznia 2023 roku. |
| Obowiązek segregacji odpadów budowlanych i rozbiórkowych przesunięty o dwa lata | |
 |
Od 1 stycznia 2023 r. odpady budowlane i rozbiórkowe miały być zbierane selektywnie z podziałem na co najmniej sześć frakcji. Zaniedbanie obowiązków miało być karane. Deweloperzy i firmy remontowo-budowlane zyskały kolejne dwa lata, bo przy okazji uchwalania tzw. ustawy gazowej, znowelizowano też przepisy ustawy o odpadach. |
| Budżet województwa dołoży do utrzymania WORD oraz do pensji egzaminatorów | |
 |
Województwa będą mogły od 1 stycznia 2023 r. przyznawać dotacje podmiotowe lub celowe wojewódzkim ośrodkom ruchu drogowego. Uchwały sejmiku województwa mają regulować także wynagrodzenia egzaminatorów oraz opłaty za egzaminy na prawo jazdy, ale nie mogą one przekroczyć ustawowego poziomu maksymalnego - wynika z nowelizacji ustaw Prawo o ruchu drogowym i o kierujących pojazdami.
|
| 230 tys. osób otrzyma wezwanie na kwalifikację wojskową, nie tylko 19-latkowie | |
 |
Kwalifikacja wojskowa w 2023 roku rozpocznie się 3 kwietnia i potrwa do 30 czerwca. Do komisji wojskowych będzie musiało stawić się 230 tys. osób, nie tylko ci, którzy mają 19 lat. Ministerstwo Obrony Narodowej ujawniło, na jakie roczniki i grupy nałożyło obowiązek stawiennictwa.
|
Zdrowie
| Lekarze i pielęgniarki znikną z reklam wyrobów medycznych | |
 |
Z reklam okularów korekcyjnych, materiałów opatrunkowych znikną postacie lekarzy i wizerunki innych osób wykonujących zawody medyczne. 1 stycznia 2023 r. weszły bowiem w życie przepisy ustawy o wyrobach medycznych, dotyczące ich reklamy. Z tym dniem obowiązuje też już zakaz kierowania do publicznej wiadomości reklam sprzętów specjalistycznych. |
| Od 1 stycznia zmiany w refundacji wyrobów medycznych | |
 |
Zlecenia na refundację rękawiczek uciskowych, wózków inwalidzkich czy inhalatorów pneumatycznych tracą ważność z dniem 1 stycznia 2023 r. Chodzi o zlecenia wystawione, potwierdzone, a także częściowo zrealizowane. Tego dnia bowiem wchodzi w życie rozporządzenie zmieniające zasady refundacji wyrobów medycznych.
|
| Cyfryzacja wkracza do uzdrowisk - od 1 stycznia lekarz wystawi e-skierowanie | |
 |
Od 1 stycznia 2023 roku skierowania na leczenie uzdrowiskowe będą wystawiane w formie elektronicznej. Papierowa wersja będzie w obiegu jeszcze tylko przez pół roku. - To mało czasu na przystosowanie się do zmiany. Zwłaszcza, że 70 proc. osób kierowanych do uzdrowisk to schorowani seniorzy, którzy często mają trudność z obsługą telefonu - uważają uczestnicy konsultacji publicznych projektu resortu zdrowia.
|
| Obowiązkowe maseczki w szpitalach i aptekach do końca marca 2023 r. | |
 |
Przedłużenie do 31 marca 2023 r. obowiązku noszenia maseczek w szpitalach i aptekach, i innych placówkach ochrony zdrowia zakłada projekt rozporządzenia Rady Ministrów. Założenia do niego opublikowano w środę w wykazie prac rządu. Przedłużenie obowiązywania aktualnych ograniczeń, nakazów i zakazów wynika z konieczności ograniczenia rozprzestrzeniania się wirusa COVID-19.
|
| Zgłaszanie NOP na starych zasadach do końca 2023 r. | |
 |
Lekarz lub felczer, którzy nie mają możliwości zgłoszenia niepożądanego odczynu poszczepiennego w postaci elektronicznej, do końca 2023 r. będą mogli to robić listem poleconym, pocztą elektroniczną lub przekazać w zamkniętej kopercie osobie upoważnionej. Wydłużenie o rok możliwości takiego zgłaszania NOP zakłada projekt rozporządzenia ministra zdrowia.
|
Oświata
| Budżet na oświatę w 2023 r. niby wyższy, ale wciąż o wiele za mały | |
 |
W 2023 roku pensje nauczycieli wzrosną o 7,8 proc., co przy ponad dwukrotnie wyższej inflacji, nie jest znaczną kwotą. Zamrożone pozostają natomiast kwoty na nagrody i odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli. Z kolei wzrost subwencji oświatowej - choć nominalnie wysoki - nie ma szans pokryć wydatków, jaki ponoszą na ten cel samorządy.
|
Studenci
| Od nowego roku więcej studentów uprawnionych do stypendium socjalnego | |
 |
Od 1 stycznia 2023 r. rektorzy uczelni mogą podwyższyć próg dochodu do stypendium socjalnego do kwoty 1294,4 zł netto miesięcznie na osobę w rodzinie studenta. Dzięki tej zmianie więcej studentów będzie miało szansę na otrzymanie stypendium socjalnego. Decyzję o podwyższeniu progu dochodu podejmuje rektor uczelni w porozumieniu z samorządem studenckim.
|
| Stypendium doktoranckie będzie wyższe w 2023 r. - wzrośnie wraz z pensją profesora | |
 |
Ustawa 2.0 wprowadziła nowe zasady przyznawania stypendiów doktoranckich. Co do zasady może je otrzymać każdy doktorant kształcący się w szkole doktorskiej. Minimalna kwota tego stypendium powiązana jest z określaną w rozporządzeniu wysokością wynagrodzenia profesora - a zatem wzrośnie w 2023 r.
|