W dniach 18–19 maja 2022 r. odbędzie się 42. posiedzenie Senatu. Zaplanowano na nim rozpatrzenie 6 ustaw, w tym budzące kontrowersje: jedna umożliwiającą weryfikację pracowników służby zagranicznej oraz drugą powołującą do życia Akademię Kopernikańską . Senackie komisje opowiedziały się za ich odrzuceniem. Plan prac może też zostać poszerzony o ustawę o zmianach w VAT i tarczy antyinflacyjnej.

Senatorowie mają wysłuchać też informacji prezesa Rady Ministrów na temat możliwości uruchomienia środków dla Rzeczypospolitej Polskiej z Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększenia Odporności. 

O KPO w Senacie

Chodzi o unijny Fundusz Odbudowy. Komisja Europejska wciąż nie zaakceptowała złożonego już ponad rok temu przez rząd Krajowego Planu Odbudowy, czyli dokumentu opisującego sposób wydatkowania środków z tego funduszu. Rzeczniczka KE Veerle Nuyts przekazała 11 maja PAP, że polski KPO musi zawierać zobowiązania do: likwidacji Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego, reformy systemu dyscyplinarnego, przywrócenia do pracy sędziów zwolnionych niezgodnie z prawem. - Pracowaliśmy z Polską w sprawie wszystkich trzech punktów i jesteśmy zadowoleni z wyników rozmów. Teraz czekamy na potwierdzenie ze strony Polski – przekazała wówczas Nuyts.

Z kolei rzecznik rządu Piotr Müller powiedział w piątek, że w najbliższych kilku, kilkunastu dniach powinno dojść do formalnego zaakceptowania KPO. Dodał, że w zeszłą środę zakończyły się prace zespołów negocjacyjnych w tej sprawie. Polska i KE doszły do porozumienia w sprawie omawianych w negocjacjach "kamieni milowych" - poinformował.

 

Senacka komisja za odrzuceniem ustawy o służbie zagranicznej

Przygotowana przez rząd nowelizacja ustawy o służbie zagranicznej zakłada możliwość ponownej weryfikacji pracowników polskiej służby zagranicznej, zwłaszcza tych, którzy odbyli studia poza krajami sojuszniczymi Polski. Konieczność uchwalenia takiego rozwiązania rząd tłumaczył bezpieczeństwem państwa. - Ze względu na istniejące zagrożenia bezpieczeństwa w naszym regionie konieczne jest umożliwienie weryfikacji członków służby zagranicznej oraz kandydatów do pracy w tej służbie pod kątem potencjalnych zagrożeń dla bezpieczeństwa państwa  - informowała pod koniec marca Kancelaria Premiera.

Nowelę krytykuje opozycja, która w Senacie dysponuje większością głosów. W zeszły czwartek senacka Komisja Spraw Zagranicznych rekomendowała odrzucenie ustawy. Wniosek w tej sprawie złożył szef komisji Bogdan Klich (KO), który pytał m.in. o to, po co wprowadzać dodatkowy mechanizm weryfikacji kandydatów do służby zagranicznej przy pomocy ABW, skoro są oni poddawani ocenie resortowej. Krytycznie ocenił również zawarty w ustawie postulat zlikwidowania stopnia attaché, co - według niego - zmniejsza kadrowo zasoby MSZ, naszej dyplomacji, ograniczając o ten jeden szczebel możliwości służby zagranicznej, to też ogranicza możliwość awansu i planowania drogi rozwojowej dl poszczególnych członków służby zagranicznej".

Ustawa o Akademii Kopernikańskiej

Inicjatorem ustawy o Akademii Kopernikańskiej jest prezydent Andrzej Duda. Nowa instytucja miałaby wzmocnić polską kadrę akademicką i zapraszać do współpracy naukowców z całego świata. Ma być instytucją przyznającą m.in. granty na badania i nagrody. Powstanie także nowa wyższa uczelnia, wszystko - jak wynika z uzasadnienia - za ok. 25 mln zł rocznie z budżetu państwa. Milion ma kosztować kongres, który w przyszłym roku odbędzie się w Toruniu. Przeciwko powołaniu AK wystąpiło jednak środowisko akademickie i naukowe oraz opozycja. We wtorek za odrzuceniem ustawy opowiedziała się senacka Komisja Nauki, Edukacji i Sportu.

Wniosek o odrzucenie nowelizacji złożył senator Bogdan Zdrojewski (KO), motywując go opiniami: Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, pracowników Polskiej Akademii Nauk, oraz młodych pracowników PAN. "Dostaliśmy opinie z różnych środowisk, poza tymi skupiającymi naukowców i ekspertów, wybitnych naukowców, są także opinie stowarzyszeń studenckich, związków zawodowych, m.in. związku zawodowego Solidarność. - Wszystkie one są druzgocące dla tego projektu - mówiła z kolei Agnieszka Kołacz-Leszczyńska (KO).

Ustawa terminalowa

W porządku obrad Senatu jest także nowelizacja tzw. ustawy terminalowej, związanej z planowanym przejęciem Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa (PGNiG) przez PKN Orlen. Przygotowana przez posłów PiS nowela zakłada m.in., że następcy prawni PGNiG będą mogli realizować inwestycje w terminalu LNG w Świnoujściu. 

Wiceminister aktywów państwowych Maciej Małecki, podczas prac nad ustawą w Sejmie przekonywał, że jest ona korzystna i dla bezpieczeństwa energetycznego Polski, i dla fuzji PKN Orlen z PGNiG. Za przyjęciem ustawy opowiedziały się we wtorek senackie komisje: Środowiska oraz Gospodarki Narodowej i Innowacyjności.

Ustawa o Inspekcji Weterynaryjnej

Senat zajmie się też ustawą o zmianie ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej oraz niektórych innych ustaw, przygotowaną przez rząd. . Ma usprawnić realizację zadań przez organy Inspekcji Weterynaryjnej, a także zlikwidować wątpliwości interpretacyjne co do stosowania przepisów UE. Chodzi o dostosowanie przepisów unijnego rozporządzenia w tej sprawie do polskiego prawa. Nowelizacja umożliwia ubój na własny użytek w gospodarstwie bydła do 12 miesiąca życia; porządkuje przepisy w zakresie produkcji żywności na rynek państw trzecich; usprawnia i wzmacnia nadzór nad hodowlą przez Inspekcję Weterynaryjną. Przewiduje też utworzenie elektronicznej książki leczenia zwierząt, co pozwoli uzyskiwać informacje o stosowaniu leków u zwierząt, z których pozyskiwana jest żywność.

Zmiany w KRUS

W planie obrad Senatu jest też ustawa o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Zakłada, że rolnicy – emeryci nie będą musieli kończyć działalności rolniczej, aby otrzymać świadczenie w pełnej wysokości. Reguluje też kwestie tzw. zbiegu tytułów ubezpieczenia z rolniczego (KRUS) i powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych (ZUS). Rolnicy będą mogli unikać niekorzystnych przerw w podleganiu ubezpieczeniu społecznemu rolników, które mogą być przeszkodą w ubieganiu się o pomoc ze środków wspólnej polityki rolnej bądź uniemożliwiać dalsze podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników w razie podejmowania dodatkowo – oprócz rolniczej – pozarolniczej działalności gospodarczej. Do wysokości części składkowej emerytury rolniczej będzie można zaliczać okresy odbywania czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim, a w razie braku stażu ubezpieczeniowego w ZUS – także okresy pełnienia zastępczych form służby wojskowej przed 1 stycznia 1999 r. Rolniczy emeryci będą mogli korzystać z rehabilitacji leczniczej w ośrodkach KRUS, a opiekunowie niepełnosprawnych – z turnusów regeneracyjnych.

e-Urząd Skarbowy

Senatorowie zajmą się też ustawą o zmianie niektórych ustaw w celu automatyzacji załatwiania niektórych spraw przez Krajową Administrację Skarbową. Wprowadza ona  e-Urząd Skarbowy (e-US), umożliwiające podatnikom załatwianie on-line spraw obsługiwanych przez Krajową Administrację Skarbową (KAS), głównie z zakresu VAT, PIT i CIT. Podatnicy nie będą wnosić opłaty skarbowej za wydawanie zaświadczeń, jeśli złożą wnioski przez e-US. System e-Urząd Skarbowy będzie serwisem informacyjno-transakcyjnym dla: podatników, płatników, pełnomocników oraz komorników sądowych i notariuszy.

pap, jol