Polski rząd nie bierze udziału w pracach ONZ nad konwencją o prawach osób starszych

Polski rząd wciąż nie jest zainteresowany bezpośrednim udziałem w pracach grupy roboczej ONZ dla przygotowania Konwencji o prawach osób starszych - wynika z odpowiedzi dwóch resortów dla rzecznika praw obywatelskich. Resort rodziny wyjaśnia, że przede wszystkim realizuje krajową politykę wobec osób starszych, a MSZ że Unia Europejska podchodzi z dystansem wobec projektu konwencji.

Jak zauważa RPO, przedstawicieli rządu zabrakło na kolejnej sesji grupy w lipcu 2018 r. w Nowym Jorku. Rzecznik przypomina, że apeluje do rządu o włączenie się w prace Grupy Roboczej ONZ ds. Starzenia się OEWGA (Open-ended Working Group on Ageing). Uznaje, że to konieczne by zapewnić Polsce wpływ na kształt projektowanego aktu prawa międzynarodowego.

MSZ: Unia się dystansuje

W odpowiedzi dla RPO wiceminister spraw zagranicznych Piotr Wawrzyk napisał, że Unia Europejska prezentuje stanowisko zdystansowane wobec projektu tej konwencji. - Jedynie kilka państw członkowskich UE (Słowenia, Austria) popiera taką inicjatywę. Polska przychyla się do stanowiska większości państw UE w tej kwestii - oświadczył. W nawiązaniu do 9. sesji grupy roboczej, poinformował, że strona polska aktywnie uczestniczyła w konsultacjach i wypracowaniu stanowiska oraz wystąpień UE.

Z pisma wiceministra wynika, że dla MSZ priorytetem jest efektywna realizacja obecnych zobowiązań międzynarodowych państw w obszarze praw człowieka, chroniących prawa osób starszych na równi z prawami innych grup w społeczeństwie. Piotr Wawrzyk wspomniał  o realizacji zapisów Madryckiego Planu Działania na rzecz osób starszych, przyjętego w 2002 r., w którym państwa zobowiązały się do podejmowania działań na wszystkich szczeblach, w tym krajowym i międzynarodowym, w ramach trzech priorytetowych kierunków: osoby starsze i rozwój, promowanie zdrowia i dobrostanu w starszym wieku, zapewnienie wspierającego środowiska życia.

Resort uważa, że należy dążyć do włączenia tematyki ochrony praw osób starszych w działania organów i agencji ONZ, np. poprzez uwzględnienie sytuacji osób starszych jako jednego z elementu oceny sytuacji praw człowieka w ramach Powszechnego Okresowego Przeglądu Praw Człowieka ONZ. W związku z tym rząd stara się aktywnie angażować w działania podejmowane na arenie międzynarodowej na rzecz wdrażania i egzekwowania istniejących już mechanizmów ochrony praw osób starszych. 

MRPiSP: Te prace do niczego nie prowadzą

Natomiast resort rodziny poinformował, że  uczestnictwo w posiedzeniach grupy roboczej ONZ nie jest obowiązkowe, a Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na bieżąco otrzymuje informacje o przebiegu i tematyce poszczególnych sesji. Wiceminister resortu Elżbieta Bojanowska dodała też, że na obecnym etapie współpracy międzynarodowej prawa osób starszych nie zostały dotąd wyodrębnione - nie z powodów leżących po stronie naszego kraju. Według obowiązującego stanu prawnego osoby starsze w Polsce mają prawa i gwarancje, wynikające z obowiązujących umów międzynarodowych dotyczących praw człowieka, podobnie jak inne grupy w społeczeństwie.

Czytaj: Wsparcie prawne osób starszych >>

Zdaniem resortu dyskusje przeprowadzone na poprzednich ośmiu sesjach otwartej grupy roboczej do spraw praw osób starszych, działającej w ramach ONZ, nie doprowadziły do sformułowania choćby wstępnych wniosków, stanowiących podstawę przyjęcia odrębnej konwencji. Jak zaznaczyła wiceminister, Polska utrzymuje bieżące kontakty i uczestniczy w pracach ONZ. Jednym z ostatnich wydarzeń zorganizowanych 18 czerwca 2018 roku przez ministerstwo rodziny we współpracy z Komisją Europejską oraz Grupą Roboczą ds. starzenia, działającej w ramach Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ, było seminarium krajowe pt. Wskaźnik aktywnego starzenia się w Polsce.