Sejm 17 listopada br. przyjął ustawę o zmianie ustawy o ochronie granicy państwowej. Nowe prawo stanowi m. in., że do wprowadzenia stanu wyjątkowego w 15-kilometrowym pasie granicznym wystarczać ma decyzja ministra spraw wewnętrznych, któremu daje również możliwość arbitralnego ograniczania wolności i praw człowieka i obywatela oraz wolności prasy. Ustawą zajmie się teraz Senat na najbliższym posiedzeniu w środę i czwartek, 24-25 listopada. 

To zagadnienie zawiera:

{"dataValues":[3673,1187,787,47,5],"dataValuesNormalized":[13,5,3,1,1],"labels":["Orzeczenia i pisma urz\u0119dowe","Pytania i odpowiedzi","Komentarze i publikacje","Akty prawne","Procedury"],"colors":["#EA8F00","#940C72","#007AC3","#85BC20","#E5202E"],"maxValue":5699,"maxValueNormalized":20}

Czytaj więcej w systemie informacji prawnej LEX

Więcej: Ustawa w sprawie ograniczeń na granicy już uchwalona>>

Opinia prawna prof. Sławomira Patyry została przygotowana w ramach jego działaności jako członka Zespołu Ekspertów Prawnych Fundacji Batorego.

Permanentny stan wyjątkowy

Zdaniem eksperta, po pierwsze, ustawa stwarza władzy możliwość wprowadzania i utrzymywania na określonym obszarze Polski permanentnego stanu wyjątkowego, co stanowi obejście regulacji wyraźnie ograniczającej taką możliwość maksymalnie do 150 dni.

- Po drugie, przepisy Ustawy naruszają Konstytucję poprzez obejście art. 228 ust. 6, wyraźnie zakazującego dokonywania zmian przepisów dotyczących stanów nadzwyczajnych w czasie trwania stanu nadzwyczajnego - stwierdza prof. Patyra.

Ograniczenia bez parlamentarnej kontroli

Ekspert zwraca uwagę, że ustawa wyłącza każdorazowe jej stosowanie spod kontroli Suwerena reprezentowanego przez Sejm. Wystarczy jedynie decyzja ministra spraw wewnętrznych, który – po zasięgnięciu niewiążącej z istoty opinii Komendanta Głównego Straży Granicznej – będzie mógł wdrożyć jej postanowienia bez zgody Sejmu.

Ustawa stwarza też możliwość arbitralnego ograniczania wolności i praw człowieka i obywatela na podstawie rozporządzenia ministra, czym rażąco narusza zasadę proporcjonalności, określoną w art. 31 ust. 3 Konstytucji.

Prof. Sławomir Patyra stwierdza też, że nowa ustawa narusza wolność prasy i innych środków społecznego przekazu, gwarantowaną w art. 14 Konstytucji, a także wolność pozyskiwania i rozpowszechniania informacji, określoną w art. 54 ust. 1 Konstytucji.

Pełna treść opinii>>