NIK: szkoła powinna zacieśnić współpracę z rodzicami

Najwyższa Izba Kontroli sprawdziła, jak układa się współpraca szkoły z rodzicami. Działalność rady rodziców w szkołach pozytywnie ocenia 81,4 proc. rodziców oraz 86,8 proc. uczniów. Choć oczywiście nie znaczy to, że nie zdarzają się nieprawidłowości.

Kontrola dotyczyła lat szkolnych: 2014/2015 – 2016/2017. Przeprowadzono ją w 20 szkołachlub zespołach szkół, prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego, na terenie pięciu województw: dolnośląskiego, lubelskiego, podlaskiego, śląskiego i wielkopolskiego. 

Anonimowym badaniem ankietowym objęto 1.811 uczniów oraz 1.542 ich rodziców ze wszystkich 20 kontrolowanych jednostek.

Szkoły nie aktualizują programów profilaktycznych

Wnioski Najwyższej Izby Kontroli są raczej pozytywne - badanie wykazało, że szkoły w Polsce realizują zadania wychowawcze i osiągają cele założone w programach wychowawczych i profilaktycznych. Diagnozują też problemy wychowawcze, prowadzą ewaluacje lub monitorują kształtowanie postaw uczniów i przestrzeganie przez nich norm społecznych. 

Zdaniem 54,1 proc. rodziców uczniów szkoła, do której chodzi jego dziecko, bardzo dobrze realizuje swoje działania wychowawcze. Rodzice akceptują działania wychowawcze i profilaktyczne szkoły.

Problematyczna bywa jednak aktualność programów. W niektórych szkołach programy wychowawcze i profilaktyki były od lat nieaktualizowane i niepoddawane zmianom.

Rady rodziców wyręczały organ prowadzący

Według Najwyższej Izby Kontroli rady rodziców nie wykorzystywały w pełni swoich kompetencji. Problematyczne okazało się także przeznaczenie środków finansowych. W każdej ze skontrolowanych szkół rada rodziców gromadziła je głównie ze składek rodziców oraz darowizn od osób fizycznych lub prawnych. Wysokość składki oscylowała pomiędzy 20 a 100 zł, najczęściej uchwalano składkę w wysokości 50 zł rocznie.

Jednak w połowie skontrolowanych szkół, środki z funduszu rady rodziców zamiast na działalność dydaktyczno-wychowawczą przeznaczono również na remonty urządzeń i pomieszczeń szkoły oraz zakup wyposażenia. W ten sposób rady rodziców wyręczały organ prowadzący szkołę (starostwo, gmina), do którego zadań należy wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz wyposażenie szkoły w pomoce dydaktyczne.

Szkoła powinna lepiej informować rodziców

Jako że zdarza się, że brakuje informacji na temat kompetencji rad rodziców oraz sposobu wydatkowania zebranych przez nie pieniędzy, izba sugeruje resortowi edukacji, by podjął działania informacyjne w tej materii. NIK podkreśla, że  szkoły muszą zapewnić realizację ustawowych kompetencji rady rodziców dotyczących opinii w sprawie planów finansowych i ustalania ocen dorobku zawodowego nauczycieli, wyznaczania dodatkowych dni wolnych od zajęć i uzgadniania warunków działalności w szkole organizacji i stowarzyszeń. 

Izba postuluje także zmiany w procedurze opracowywania programów profilaktyczno-wychowawczych. Sugeruje, że ich przygotowanie należy objąć nadzorem kuratora oświaty, a dyrektorzy muszą położyć większy nacisk na to, by umożliwiały ocenę stopnia osiągnięcia celów wychowawczych i profilaktycznych.