Rząd proponuje kolejne zmiany w kodeksie cywilnym i procedurze. Dotyczą one nabycia i odrzucenia spadku Istotna różnica pomiędzy projektem z 15 grudnia 2021 r. i projektem z 28 marca 2022 r. polega na tym, że projekt w wersji z 28 marca b.r. zawiera szersze oraz nowe zmiany w Kodeksie postępowania cywilnego.
Zmiany te miały zwoje źródło w uwagach zgłaszanych przez notariuszy. Otóż kodeks rodzinny i opiekuńczy stanowi, że zarząd nad majątkiem dziecka sprawują rodzice albo opiekunowie prawni. Ale żeby uniknąć sporów, każda czynność przekraczająca zwykły zarząd majątkiem wymaga uprzedniego zezwolenia sądu opiekuńczego.
WZORY DOKUMENTÓW:
Zdarza się, że w wyniku dziedziczenia testamentowego lub ustawowego rodzic przyjmuje lub odrzuca spadek w imieniu małoletniego. Decyzja o odrzuceniu spadku wynika najczęściej z tego, że jest on obciążony długami. I sądy nie mają wątpliwości, że odrzucenie leży w interesie dziecka. A więc mamy do czynienia z czystą formalnością.
Według danych przytaczanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości, od kilku lat liczba spraw dotyczących zezwolenia na dokonanie czynności przekraczających zwykły zarząd utrzymuje się na poziomie ok. 70-80 tys. rocznie.
Potrzebne informacje
Projekt rządowy zakłada dodanie w art. 641 par. 3(1) i 3(2) kpc w brzmieniu:
Rodzic, składając w imieniu małoletniego dziecka oświadczenie o odrzuceniu spadku informuje o:
- uprzednim odrzuceniu spadku przez któregokolwiek z rodziców,
- przyjęciu spadku przez innego zstępnego rodziców tego małoletniego dziecka,
- przysługiwaniu władzy rodzicielskiej i jej zakresie
– chyba, że przed złożeniem oświadczenia wydane zostało zezwolenie sądu na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka w postaci odrzucenia spadku.
Sprawdź PROCEDURĘ: Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku >>>
Pod względem skutków karnych podanie tych informacji jest równoznaczne ze złożeniem zeznań pod przyrzeczeniem, o czym sędzia lub notariusz powinien uprzedzić składającego oświadczenie - zakłada nowy projekt.
Nie budzi też wątpliwości proponowana regulacja art. 643 k.p.c., która nakłada na sąd spadku zawiadomienie o odrzuceniu spadku wszystkie znane sądowi spadku osoby, które zgodnie z treścią oświadczenia i przedstawionych dokumentów są powołane do dziedziczenia - ocenia prof. dr hab. Anna Hrycaj, członek Rady Legislacyjnej.
PROCEDURA Złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku przed sądem >>>
Stwierdzenie nabycia spadku - dokumenty
Projekt precyzuje jakie elementy powinno zawierać postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku przez spadkobierców. Projektodawca wskazał, że w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku sąd będzie zobowiązany wymienić:
- spadkodawcę, imiona jego rodziców oraz jego numer PESEL jeżeli został nadany, datę i miejsce zgonu albo znalezienia zwłok oraz jego miejsce zwykłego pobytu w chwili śmierci;
- wszystkich spadkobierców, którym spadek przypadł, ich imiona, nazwiska i imiona rodziców oraz datę i miejsce urodzenia osób fizycznych,
- a w przypadku osób prawnych - nazwę i siedzibę;
- tytuł powołania do spadku, wysokość udziałów w spadku;
- sposób nabycia spadku, a w razie dziedziczenia testamentowego określenie formy testamentu i powołanie protokołu otwarcia i ogłoszenia testamentu;
- spadkobierców dziedziczących gospodarstwo rolne podlegające dziedziczeniu z ustawy oraz ich udziały w nim
A także sąd może stwierdzić nabycie zapisu windykacyjnego, wymieniając osobę, dla której spadkodawca uczynił zapis windykacyjny oraz przedmiot tego zapisu.
Adwokaci oceniają proponowane zmiany pozytywnie. Kwestia odrzucenia spadku bowiem budziła wśród rodziców wiele wątpliwości i niepokojów. Nowe przepisy ułatwią im odrzucenie obciążonego spadku w imieniu dziecka. A ponadto - nastąpi wstrzymanie biegu terminu do odrzucenia spadku w imieniu małoletniego do czasu zakończenia postępowania o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
