PFRON od początku informował, że w centralnej wypożyczalni technologii wspomagających jest 14 555 sztuk sprzętu zakupionego na zlecenie PFRON przez Rządową Agencję Rezerw Strategicznych (RARS). Rzeczywiście na stronie PFRON jest dostępna lista z wyszczególnieniem sprzętów.

 

Dwie listy dostępnego sprzętu

Po roku działania wypożyczalni oficjalnie technologii jest tyle samo. - Obecnie wypożyczalnia na swoim wyposażeniu posiada 14 555 sztuk sprzętów. Stanowi to „startowe” wyposażenie wypożyczalni, przekazane w ramach rezerwy strategicznej – informuje nas Filip Pruszkowski, dyrektor Biura ds. Komunikacji PFRON. Tyle tylko, że wygląda na to, że są dwie listy sprzętu dostępnego w wypożyczalni – jedna na stronie PFRON i druga w SOW – na tej drugiej jest znacznie mniej sprzętu, czyli tylko o ten realnie może starać się wypożyczający. Zawartość listy w SOW pokrywa się z odpowiedzią PFRON na nasze pytanie, który sprzęt cieszy się popularnością. - Największym zainteresowaniem cieszą się np. łóżka rehabilitacyjne z materacem, zestawy wspierające komunikację alternatywną, aparaty słuchowe, powiększalniki przenośne i stacjonarne, koncentratory tlenu, podnośniki transportowo-kąpielowe, podnośniki elektryczne – mówi Filip Pruszkowski. I rzeczywiście ten sprzęt jest w SOW i można o niego wnioskować. O te rozbieżności w wykazie sprzętu zapytaliśmy PFRON. - Dotychczas gotowość w zakresie wypożyczania wózków i skuterów elektrycznych nie została przez Agencję w pełni osiągnięta. Dlatego, aby uniknąć wprowadzania w błąd potencjalnych odbiorców, w Systemie Obsługi Wsparcia została wyłączona dostępność ww. sprzętu. W SOW, podczas wypełniania wniosku o wypożyczenie wybranej technologii, beneficjent ma możliwość wybrania z listy jedynie dostępnego aktualnie sprzętu (urządzenia). W momencie uruchomienia możliwości wypożyczania wózków i skuterów, ta funkcjonalność w SOW zostanie włączona, a wypożyczający będzie miał możliwość wyboru z listy pełnej gamy technologii - wyjaśnia Matylda Piątkowska, rzecznik prasowy PFRON. 

Czytaj też w LEX: Orzecznictwo o niepełnosprawności - poradnik na przykładach >

Powstaje Zespół ds. technologii wspomagających

Na liście umieszczonej na stronie PFRON są też m.in. wózki i skutery. Jednak już w SOW ich nie ma. – Z informacji uzyskanych od moich klientów wynika, że ani wózka, ani skutera nie można wypożyczyć z wypożyczalni PFRON, bo nie figurują na liście w SOW – mówi Paweł Grzegorz Iwaniuk, koordynator ds. dostępności w Urzędzie Miasta Biała Podlaska. Sprawdziliśmy i tak rzeczywiście jest. O wypożyczenie sprzętu można bowiem wnioskować tylko poprzez SOW, nie ma innej metody i z listy można wybrać tylko to, co jest w SOW. Jak dodaje Paweł Grzegorz Iwaniuk, również z kontaktów z Centrum informacyjno-doradczym dla osób z niepełnosprawnościami (CIDON) wynika, że wózki nie są dostępne i nie wiadomo też, kiedy to się zmieni. 

Matylda Piątkowska w odpowiedzi na nasze pytania wskazuje, że za osiągnięcie gotowości logistycznej w zakresie wypożyczania wózków i skuterów odpowiedzialna jest RARS. -Według informacji uzyskanych z Agencji, aktualnie prowadzone są prace przygotowawcze do opublikowania nowych postępowań przetargowych na wyłonienie wykonawców tych usług. W bieżącym roku kilkukrotnie były prowadzone postępowania na wybór wykonawców, jednak kończyły się one unieważnieniem z powodu braku możliwości wyłonienia najkorzystniejszej oferty lub podpisania umowy z wykonawcą - zaznacza. 

Czytaj też: Profesjonalista pomoże wybrać protezę - PFRON podpisał umowy >

Filip Pruszkowski informuje nas, że w planie finansowym na rok 2024 zabezpieczono środki na dodatkowe wyposażenie wypożyczalni. Rekomendacji co do nowych technologii ma udzielać Zespół ds. technologii wspomagających. Ten dopiero jednak powstaje w PFRON. W jego skład mają wejść eksperci z różnych branż, którzy przedstawią rekomendacje co do zakupów, które będą dokonywane na rzecz wypożyczalni przez RARS, na zlecenie Funduszu. Zespół ma aktualizować wykaz sprzętu nie rzadziej niż co trzy miesiące. - Kierując się racjonalnością i efektywnością wydatkowania środków publicznych nie było zasadne, by już na tym etapie (w pierwszym roku działalności – red.) dokonywać aktualizacji wykazu i planować zakupy nowych technologii, gdyż w pierwszej kolejności zostały udostępnione sprzęty, w posiadaniu których Fundusz już był – tłumaczy Filip Pruszkowski. I dodaje, że wraz z rozwojem zapotrzebowania na technologie od osób z niepełnosprawnością, podjęto decyzję o powołaniu Zespołu ds. technologii wspomagających.

Czytaj też: Jest drogi sprzęt i przepisy, ale na wypożyczalnię trzeba zaczekać >

 

Umowę można przedłużyć

Pierwsze umowy na wypożyczenie sprzętu zawierane były od 25 września 2023 r. Standardowo umowy podpisywane są na rok, chyba że okres ważności orzeczenia o niepełnosprawności jest krótszy - wówczas umowa jest zawierana na czas ważności orzeczenia. - Beneficjent ma możliwość przedłużenia umowy na kolejne lata, maksymalnie na 3. Dotychczas z powodu krótszego okresu ważności orzeczenia procedowanych było ponad 50 aneksów przedłużających umowy – informuje dyrektor Biura ds. Komunikacji PFRON. Jak dodaje w czasie tego roku zdarzały się standardowe problemy techniczne związane z eksploatacją technologii. W takich przypadkach osoba wypożyczająca zgłasza do RARS awarię i wtedy dokonywany jest serwis sprzętu w miejscu zamieszkania beneficjenta, a jeśli nie jest to możliwe, to na czas naprawy RARS zapewnia sprzęt zastępczy. Od listopada zeszłego roku wypożyczający sprzęt z centralnej wypożyczalni nie musi przedstawiać zlecenia na wyroby medyczne. 

Czytaj też w LEX: Forma „rozpatrzenia wniosku” o udzielenie środków z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych - LINIA ORZECZNICZA >

Wniosków niewiele

W pierwszym roku działania wypożyczalni (do 20 sierpnia br.) złożono w systemie obsługi wniosków PFRON 2504 wnioski. - Spośród nich, około 1875 jest obecnie procedowanych przez RARS lub zostało już sfinalizowanych w formie zawarcia umowy na wypożyczenie technologii wspomagającej – mówi Filip Pruszkowski. Jak dodaje, wzrasta świadomość o możliwości wypożyczenia sprzętu i w ciągu roku napływały pytania o nowe technologie. Nie wydaje się, że liczba wniosków o wypożyczenie sprzętu jest adekwatna do faktycznie potrzebujących go osób. Już tylko na przykładzie Białej Podlaskiej wiadomo, jak wskazały badania sprzed kilku lat, że na ok. 56 tys. mieszkańców jest 6,6 tys. osób z niepełnosprawnością (blisko 12 proc.), a jedna trzecia z nich to osoby ze stopniem znacznym. Z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań wynika, że liczba osób z niepełnosprawnością ogółem według stanu na dzień 31 marca 2021 r. wynosiła 5,4 mln. i stanowiła 14,3 proc. ludności kraju. Oczywiście nie każdy potrzebuje technologii wspomagających, jednak wobec tych danych, zainteresowanie wypożyczalnią nie jest znaczące. 

 

Kto może wypożyczyć technologie wspomagające

Z wypożyczalni mogą skorzystać osoby z ważnym orzeczeniem o niepełnosprawności (do 16. r. ż.), z orzeczeniem o znacznym i umiarkowanym stopniu oraz z orzeczeniem równoważnym (np. wydanym przez ZUS). Osoba z niepełnosprawnością może wypożyczyć technologię wspomagającą, jeżeli w ciągu 12 miesięcy przed dniem złożenia wniosku o wypożyczenie technologii wspomagającej nie otrzymała ze środków PFRON albo NFZ dofinansowania na zakup takiej samej, jak wnioskowana technologii wspomagającej. Od tej reguły mogą być wyjątki. Fundusz realizuje obsługę wnioskodawców poprzez CIDON-y oraz OWiT-y (Ośrodki Wsparcia i Testów), które świadczą usługi doboru, doradztwa i instruktażu w zakresie oferowanych technologii wspomagających. - Na terenie kraju funkcjonuje 19 Ośrodków Wsparcia i Testów - po jednym w każdym województwie, zaś na terenie 3 województw: kujawsko-pomorskiego, lubelskiego i małopolskiego działają po 2 Ośrodki. Przeciętnie w każdym Ośrodku zatrudnionych jest kilku specjalistów, którzy w ramach wielu zadań realizują czynności doradcze związane z wypożyczalnią – mówi Filip Pruszkowski.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.