Podczas spotkania 10 maja 2019 roku w Kopenhadze Stowarzyszenie omawiało zmiany w ustawie o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz ustawie Prawo o ustroju sądów administracyjnych, uchwalone przez polski Sejm w dnu 26 kwietnia 2019 roku.
Czytaj: Zniesienie odwołań od uchwał KRS wskazujących kandydatów do SN uchwalone już także przez Senat>>
Wyjątek od zasad powoływania sędziów
- Z wielkim niepokojem Europejskie Stowarzyszenie Sędziów dostrzega, że ustawa z 26 kwietnia 2019 roku pozbawia prawa do zainicjowania postępowania odwoławczego w sprawach dotyczących powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego - czytamy w rezolucji. Zdaniem jej autorów, usunięcie z porządku prawnego takich odwołań w odniesieniu do osób powoływanych do Sądu Najwyższego, statuuje wyjątek od przepisów regulujących sposób powoływania sędziów w Polsce. - To ułatwi uzależnienie powołań do Sądu Najwyższego od politycznych i innych niestosownych wpływów oraz pozwoli na powoływanie do Sądu Najwyższego, w miejsce sędziów, którym się to należy z uwagi na własne zasługi, osób pozbawionych kwalifikacji i innych atrybutów. Zagraża to niezależności Sądu Najwyższego, a w kolejności sądom niższego rzędu, a w ten sposób podważa zasadę rządów prawa - stwierdza Stowarzyszenie.
Co więcej - czytamy w rezolucji - oprócz zniesienia prawa do sądowej kontroli powołań do pełnienia urzędu na stanowiska sędziów Sadu Najwyższego, ustawa z 26 kwietnia 2019 roku stanowi, że postępowania w sprawie odwołań dotyczących takich powołań, które zostały już wszczęte, podlegają umorzeniu ze skutkiem natychmiastowym . - Takie ingerowanie przez władzę ustawodawczą w toczące się postępowania sądowe, stanowi poważną ingerencję w niezależność sądownictwa i jest sprzeczne z poszanowaniem dla zasad praworządności - stwierdzają autorzy oświadczenia.
Przepisy coraz bardziej odbiegające od zasad UE
Zauważają oni też, że ustawa została uchwalona w czasie, w którym spodziewany jest wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE w Luksemburgu w sprawie zgodności wcześniejszych zmian w przepisach o Sądzie Najwyższym, ustroju sądów powszechnych i Krajowej Radzie Sądownictwa z prawem unijnym. I w tym kontekście Europejskie Stowarzyszenie Sędziów stwierdza, że przepisy odnoszące się do organizacji polskiego wymiaru sądownictwa, coraz bardziej odbiegają od wymogów prawa Unii Europejskiej, a ustawa z dnia 26 kwietnia 2019 roku stanowi jeszcze większe odejście od tych standardów.